İçeriğe atla

Süper çözünürlüklü mikroskopi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Süper çözünürlüklü mikroskopi, optik mikroskopide görüntülerin kırınım sınırı tarafından empoze edilenlerden daha yüksek çözünürlüklere sahip olmasına izin veren bir dizi tekniktir.[1][2] Süper çözünürlüklü görüntüleme teknikleri, yakın alan (foton tünelleme mikroskopisi[3] ve ayrıca Pendry Superlens ve yakın alan taramalı optik mikroskopi kullanan teknikler) veya uzak alana (kapalı iğne deliği olan konfokal mikroskopi) dayanır. İkincisine dayanan teknikler kırınım sınırının ötesinde çözünürlüğü yalnızca ufak bir miktar (yaklaşık iki faktöre kadar) geliştirebilirler.

Uzak alanda süper çözünürlüklü mikroskopi için çözünürlüğü çok daha büyük bir faktörle iyileştirebilen iki ana yöntem grubu vardı:[4]

  1. Deterministik süper çözünürlük: biyolojik mikroskopide en yaygın kullanılan emitörler olan floroforlar, çözünürlüğü artırmak için kullanılabilecek uyarıma doğrusal olmayan bir yanıt gösterir. Bu tür yöntemler arasında STED, GSD, RESOLFT ve SSIM bulunur.
  2. Stokastik süper çözünürlük: birçok moleküler ışık kaynağının kimyasal karmaşıklığı, onlara karmaşık bir zamansal davranış verir; bu, yakındaki birkaç floroforun ayrı zamanlarda ışık yayması ve böylece zamanla çözülebilir hale gelmesi için kullanılabilir. Bu yöntemler arasında süper-çözünürlüklü optik dalgalanma görüntülemesi (SOFI) ve tek molekül lokalizasyon metodlarının tümü (SPDM, SPDMphymod, PALM, FPALM, STORM ve dSTORM).

8 Ekim 2014 tarihinde, Nobel Kimya Ödülü Eric Betzig, WE Moerner ve Stefan Hell'e, "optik mikroskobu nano boyuta getiren" süper çözülmüş floresan mikroskobunun geliştirilmesi" nedeniyle verildi.[5][6]

  1. ^ "Beitrage zur Theorie des Mikroskops und der mikroskopischen Wahrmehmung" (PDF). Archiv für mikroskopische Anatomie (Almanca). 9: 413-420. 1873. doi:10.1007/BF02956173. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 
  2. ^ Stockert JC, Blázquez-Castro A (2017). "Chapter 20 Super-resolution Microscopy". Fluorescence Microscopy in Life Sciences. Bentham Science Publishers. ss. 687-711. ISBN 978-1-68108-519-7. Erişim tarihi: 24 Aralık 2017. 
  3. ^ "Photon tunneling microscopy". Applied Optics. 29 (26): 3741-52. Eylül 1990. doi:10.1364/AO.29.003741. PMID 20567479. 6 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020. 
  4. ^ SPIE (Mart 2015). "W.E. Moerner plenary presentation: Single-molecule spectroscopy, imaging, and photocontrol -- foundations for super-resolution microscopy". SPIE Newsroom. doi:10.1117/2.3201503.17. 
  5. ^ Ritter (8 Ekim 2014). "2 Americans, 1 German win chemistry Nobel". Associated Press. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2014. 
  6. ^ Chang (8 Ekim 2014). "2 Americans and a German Are Awarded Nobel Prize in Chemistry". The New York Times. 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2014. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]