İçeriğe atla

Rusya-Yunanistan ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yunanistan-Rusya ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Greece ve Russia

Yunanistan
Rusya

Yunanistan-Rusya ilişkileri, Yunanistan ile Rusya ve selefi devletler arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. Rus İmparatorluğu ile Yunan devleti arasındaki diplomatik ilişkiler Eylül 1828'de kuruldu.[1] Hem Yunanistan hem de Rusya, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İş birliği Teşkilatı ve Karadeniz Ekonomik İş birliği Teşkilatı gibi bazı uluslararası kuruluşların tam üyesidir. Yunanistan'ın NATO ve Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen, ilişkileri oldukça güçlüydü.

Yunanistan'ın Moskova'da bir Büyükelçiliği ve üç Başkonsolosluğu vardır: Moskova'da[2] Saint Petersburg'da ve Novorossisk'tedir. Rusya'nın Atina'da bir büyükelçiliği ve Selanik'te bir Başkonsolosluğu bulunmaktadır.[3]

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

Arka plan

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pontus Rumları tarihsel olarak Karadeniz'in ve Kırım'ın kuzey kıyılarında yaşadılar ve bunların ikincisi 18. yüzyılın ikinci yarısında Rus İmparatorluğu'na dahil oldu.

Rusya, 1821'de çıkan Yunan Kurtuluş Savaşı öncesinde ve sırasında Osmanlı yönetimine karşı Yunanlara yardım etti. Birinci Yunan Cumhuriyeti'nin ilk Valisi Ioannis Kapodistrias, daha önce Rusya'nın dışişleri bakanı olarak görev yapmıştı. Rus İmparatorluğu, 6 [N.S. 18] Eylül 1828'de Yunan Devleti ile diplomatik ilişkiler kurdu.[4]

Modern Yunanistan'ın ikinci kraliçesi, Çar I. Nikolay'ın torunu Rusya'nın Büyük Düşesi Olga Konstantinovna olarak doğdu.

Yunanistan Krallığı ve Rus İmparatorluğu, Birinci Dünya Savaşı sırasında Merkezi Güçlere karşı ve daha sonra İkinci Dünya Savaşı sırasında (Sovyetler Birliği olarak) Mihvere karşı aynı tarafta savaştı.

1920 sonbaharından itibaren, Mart 1921'de Büyük Millet Meclisi Hükûmeti ile dostluk anlaşmasını tamamlayan Sovyet Rusya hem altın hem de silah olarak Ankara'daki Kemalist rejime maddi yardım da bulunmaya devam etti ve böylece Kemalistlerin 1922'de yerli Yunan soykırımının tamamlandığı Küçük Asya'da Yunanlara karşı savaştaki askeri başarısına önemli ölçüde katkıda bulundu.

SSCB ve Yunanistan Krallığı, 8 Mart 1924'te diplomatik ilişkiler kurdu.[4] Resmi ilişkiler 1930'larda, özellikle de Yunan başbakanı Ioannis Metaksas'ın sadık komünizm karşıtı otoriter rejimi altında donmuştu. Joseph Stalin ve Winston Churchill'in Ekim 1944'te Moskova'da imzaladığı ve Yunanistan'ı İngiltere'nin etki alanına sıkı bir şekilde yerleştiren Yüzde Anlaşması, Sovyetler Birliği'nin Aralık 1944'te Atina'daki komünist ayaklanmayı desteklemeye müdahale etmemesine yol açtı. İngiltere'nin desteğinin yanı sıra Stalin'in Ekim 1949'da kaybettikleri İç Savaş sırasında Yunan Komünistlerine somut yardım sunmadaki isteksizliği.[5][6]

SSCB'de Karadeniz'e yakın diğer bölgelerin yanı sıra Kırım'da ikamet eden etnik Rumların çoğu, 1940'larda gerçekleştirilen üç zorunlu yeniden yerleşim dalgasıyla ülkenin doğu bölgelerine sürüldü. Önemli sayıda Sovyet Yunan, özellikle Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve diğer Orta Asya Sovyet cumhuriyetlerinde ikamet edenler, SSCB'nin dağılmasından kısa bir süre önce, 1980'lerin sonunda ve 1990'ların başında Yunanistan'a göç etti.[7]

Batılı istihbarat yetkililerine göre, Yunanistan'ın toplumu ve siyasi yapısı SSCB ve daha sonra Rusya'nın Casusluk teşkilatları tarafından derinden etkilendi.[8]

2018 diplomatik patlaması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 2018'in başlarında, Yunanistan hükûmeti iki Rus diplomatı sınır dışı etti ve diğer ikisinin girişini Yunanistan'ın ulusal güvenliğini baltalamakla suçlayarak yasakladı. Uzmanlar tarafından iki ülke ilişkilerinde benzeri görülmemiş olarak görülen hareket halka açıklandı.[9][10][11] Ardından gelen acımasız resmî açıklamaların ortasında Yunanistan, Rusya dışişleri bakanlığını "üçüncü bir ülkeye saygısızlık etmekle ve büyüklüklerine bakılmaksızın devletlerin bağımsız olduğu ve bağımsız, çok boyutlu ve demokratik dış politika ".[12] Rusya'nın ağustos ayı başlarında yaptığı misilleme hareketinin ardından, Yunanistan'ın Mayıs 2016'da atanan büyükelçisi Andreas Fryganas'ı geri çağırmak istediği ortaya çıktı.[13][14][15][16]

Yunanistan dışişleri bakanlığının 10 Ağustos 2018 tarihli açıklamasında şu ifadelere yer verildi: ″ [Rusya] Türkiye ile silahlı bir yoldaş olarak savaşmaya başladığından ve ona güvenlik sektöründe birtakım kolaylıklar sağladığından beri, kendisini uygun pozisyonlardan istikrarlı bir şekilde uzaklaştırıyor gibi görünüyor. Son 190 yıldır Yunan-Rus ilişkilerini karakterize eden dostluk ve iş birliği düzeyi. Görünüşe göre Yunanistan'ın uluslararası politikada kendi çıkarları ve kriterleri olduğunu anlamıyor. ″[17] Açıklama Rusya'yı ″ a) devlet görevlilerine rüşvet verme, b) dış politikasını baltalamaya ve c) içişlerine karışmaya teşebbüs etmekle suçladı. ″

Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras, 7 Aralık 2018'de bir çalışma ziyareti için Rusya'ya gitti. Vladimir Putin ile yaptığı görüşme sonrasında, her iki lider de iki ülke arasındaki sürtüşmenin geçmişte kaldığı yönündeki umutlarını dile getirdiler; ikili anlaşmalar imzalandı, Kıbrıs anlaşmazlığı gibi uluslararası konular ele alındı. Alexis Tsipras, Putin'e Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füze sistemleri gibi gelişmiş silahlar satın almasıyla ilgili endişelerini dile getirdiğini söyledi. Uzmanlar, Yunanistan-Rusya ilişkilerinin, Rusya ile Türkiye arasındaki askeri iş birliğinin yükselişte olduğu bir ortamda, Yunanistan'ın ABD ile stratejik askeri ilişkilerinin giderek artan önemine işaret eden tartışma öncesinde olduğu gibi olmadığını kaydetti. 13 Aralık 2018'de Washington, D.C. Yunanistan' ve ABD dışişleri bakanları, Yunanistan dışişleri bakan vekili Georgios Katrougalos'un "o ülkeyle ilişkilerimizin yeniden biçimlendirilmesini gösteren bir prosedür" ve "ikili ilişkilerimizin doruklarını gösteren bir prosedür" olarak nitelendirdiği "ABD-Yunanistan Stratejik Diyaloğunun açılışını" resmen başlattılar.

Prespa anlaşması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya, Yunanistan ve diğer partiler tarafından, Yunanistan ile Makedonya Cumhuriyeti arasında Haziran 2018'de varılan ve Makedonya Cumhuriyeti'nin adıyla ilgili anlaşmazlığı çözmek amacıyla varılan ve Makedonya'nın NATO üyeliğinin önündeki ana engeli ortadan kaldıran Prespa anlaşmasını engellemekle suçlanıyor.[18]

14 Ocak 2019'da Rusya Dışişleri Bakanlığı, anlaşmaya "Prespa anlaşması" olarak atıfta bulunan bir yorum yayınladı ve Makedonya parlamentosunun ülkenin adını değiştirme kararının dışarıdan dayatıldığını ve ülkenin iradesini yansıtmadığını belirtti. halkı ve "Üsküp'ü bir an önce NATO'ya çekmek amacıyla" geldiler; Açıklamada, "Yunanistan'daki son gelişmeler - Bağımsız Yunan Partisi lideri Panos Kammenos'un hükümet koalisyonundan çekilme, Prespa anlaşmasına karşı çıkılması " Balkanlar'da istikrar ve güvenliğin böylelikle baltalandığının kanıtı olarak; bakanlık, "sorunun BM Güvenlik Konseyi'nin 845 Sayılı Kararının 3. Maddesi uyarınca BM Güvenlik Konseyi tarafından ele alınması gerektiğini" öne sürdü.[19][20] Rusya dışişleri bakanlığının Prespa anlaşmasına ilişkin açıklaması, resmî açıklamasını şu şekilde sonuçlandıran Yunanistan tarafından kınandı: "FYROM'u yıllardır 'Makedonya Cumhuriyeti' olarak tanıyan Rusya'nın, Yunanistan'ın hassasiyetlerine saygı duyacağına dair kesinliğimizi ifade ediyoruz. Makedonya ismini kullanan insanlar ve bundan böyle bu ülkeye yeni anayasal ismiyle, yani 'Kuzey Makedonya' ve en önemlisi, Yunanistan'ın içişlerine bir müdahale teşkil eden bu tür açıklamalardan kaçınacak. "[21][22][23]

Askeri işbirliği

[değiştir | kaynağı değiştir]
Devlet Başkanı Vladimir Putin, 2016'da Başkan Prokopis Pavlopoulos ile birlikte

Yunanistan, 1990 öncesi NATO üyesi ülkelerden biridir (bir süre Almanya ile birlikte) Rus silahlarını yoğun olarak kullanan ülkelerden biridir. Yunanistan ilk olarak 1990'ların başında eski Doğu Alman Ulusal Halk Ordusu envanterinden BMP-1 zırhlı savaş araçları, RM-70 roketatarları, ZU-23-2 uçaksavar topları ve SA-8 uçaksavar füze sistemleri gibi Sovyet döneminden kalma birçok silah aldı. O zamandan beri Yunanistan ayrıca TOR M-1 ve S-300 uçaksavar füze sistemleri (ikincisi aslında Kıbrıs'a mukadder), Kornet-E tanksavar füzesi, AK-74M saldırı tüfekleri ve ZUBR hovercraft's da temin etmiştir. Her iki ülkenin orduları da Ege Denizi ve Doğu Akdeniz'de askeri iş birliği programlarına katılmakta ve Yunanistan'ın Yunanistan Askeri Akademisi'nde Ermeni askeri yetkilileri kabul etmesiyle Ermenistan gibi yakın ilişkileri olan ülkelere askeri destek ve eğitim vermektedir.

Ekonomik ilişkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Burgaz-Dedeağaç boru hattı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Burgaz-Dedeağaç boru hattı 1993–1994 yıllarında birçok Rus ve Yunan şirketi tarafından önerildi.[24] 1994 yılında, boru hattının inşası için Yunanistan ve Bulgaristan ikili bir anlaşma imzaladı ve ardından Yunanistan ve Rusya tarafından imzalanan bir iş birliği muhtırası imzaladı.[25]

Şubat 1998'de, Bapline adlı bir Yunan boru hattı inşaatı konsorsiyumu kuruldu ve Mayıs 1998'de, Trans Balkan Petrol Boru Hattı Şirketi'nin kurulmasına ilişkin bir mutabakat imzalandı.[25] 2000 yılında Alman ILF şirketi tarafından projenin teknik şartnamesi ve ekonomik değerlendirmesi hazırlandı.[24] Ocak 2005'te üç ülke tarafından boru hattının yapımının hazırlanmasına yönelik ortak bir protokol imzalandı.[26]

Her iki hükûmet arasında siyasi mutabakat anlaşması 12 Nisan 2005 tarihinde imzalandı. Projeyle ilgili hükûmetler arası anlaşma 7 Şubat 2007'de kabul edildi ve 15 Mart 2007'de Atina'da, liderleri Vladimir Putin (Rusya devlet başkanı), Sergey Stanishev (Bulgar başbakanı) ve Kostas Karamanlis 'in (Yunanistan başbakanı) huzurunda üç ülkenin ilgili bakanları tarafından imzalandı.

Uluslararası proje şirketini kuran anlaşma 18 Aralık 2007 tarihinde Moskova'da imzalanmış ve Trans-Balkan Pipeline BV adlı şirket 6 Şubat 2008 tarihinde Hollanda'da kurulmuştur.[27][28] Boru hattının inşaatının Ekim 2009'da başlaması planlanıyordu ve 2011'de tamamlanması bekleniyordu.[29] 2011 yılında proje kesin olarak feshedildi.

Ticaret

[değiştir | kaynağı değiştir]

2014 yılından bu yana, ülkeler arasındaki karşılıklı ticaret istikrarlı bir şekilde düşüyor.[30]

Dini ve kültürel bağlar, karşılıklı algılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Her iki ülkenin çoğunluğunun Doğu Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olduğu iki ulus arasındaki dini bağlar, ikili ilişkilerin geliştirilmesinde büyük rol oynadı. 1994'teki kuruluşundan bu yana, Atina merkezli Ortodoks Parlamentolar arası Meclis, değişim ve iş birliğini teşvik eden ilgili bir kurum haline geldi.

Pew Araştırma Merkezi'nin 2017'de yaptığı bir ankete göre, Yunanların %64'ü Rusya'yı olumlu görürken, % 31'i olumsuz görüş bildirdi.[31] Yunanların %50'si konu uluslararası ilişkiler söz konusu olduğunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e güveniyordu. Rusya liderine güvenen tek Avrupa Birliği ülkesi.[32]

Anlaşmalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki anlaşmalar yürürlüktedir:[1]

  • Dostluk ve İş birliği Anlaşması (1993)
  • Ekonomik, Endüstriyel, Teknolojik ve Bilimsel İş birliği Anlaşması (1993)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Bilateral relations between Russia and Greece". Greek Ministry of Foreign Affairs. 18 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009. 
  2. ^ "Генеральное Консульство в Москве". 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021. 
  3. ^ "Генеральное консульство России в Салониках". 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021. 
  4. ^ a b "Межгосударственные отношения России и Греции. Справка". 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021. 
  5. ^ International Intervention in the Greek Civil War: The United Nations Special Committee on the Balkans, 1947-1952 (İngilizce). Greenwood Publishing Group. 1990. ss. 3-5. ISBN 9780275933678. 
  6. ^ David Carlton. Churchill and the Soviet Union (Manchester University Press, 2000) 19 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 120.
  7. ^ Panagoula Diamanti-Karanou, "Migration of ethnic Greeks from the former Soviet Union to Greece, 1990-2000: Policy decisions and implications." Southeast European and Black Sea Studies 3.1 (2003): 25-45.
  8. ^ Is Putin Playing Puppetmaster in Greece? 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Daily Beast, 7 August 2015.
  9. ^ Греция показала свое истинное отношение к России 8 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. vz.ru, 11 июля 2018.
  10. ^ Greece, Russia to expel diplomats in Macedonia tussle ahead of NATO summit 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Reuters, 11 июля 2018.
  11. ^ Greece 'orders expulsion of two Russian diplomats' 7 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC, 11 July 2018.
  12. ^ Ministry of Foreign Affairs announcement on statements from the spokesperson of the Russian Ministry of Foreign Affairs 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Ministry of Foreign Affairs of the Hellenic Republic, 18 July 2018.
  13. ^ Greece recalls envoy from Russia in worsening spat 8 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Vatican News, 11 August 2018.
  14. ^ Russia expels Greek diplomats in retaliatory move 9 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Reuters, 6 August 2018.
  15. ^ Греция отзывает посла из Москвы и заменит его новым - источник 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nezavisimaya Gazeta, 10 August 2018.
  16. ^ Источник: посол Греции в РФ покинет Москву в конце сентября 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TASS, 15 August 2018.
  17. ^ Putting national interest first: Soberly and firmly 28 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Ministry of Foreign Affairs of the Hellenic Republic, 10 August 2018.
  18. ^ Russia accused of trying to undermine Macedonia name deal 8 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. European Western Balkans, 13 August 2018.
  19. ^ Decision to rename Macedonia doesn’t reflect people’s will, Moscow says 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. TASS, 14 January 2019.
  20. ^ Комментарий Департамента информации и печати МИД России в связи с принятием Собранием Республики Македонии поправок в конституцию 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. mid.ru, 14 January 2019.
  21. ^ Ministry of Foreign Affairs announcement on today’s announcement by the Russian Ministry of Foreign Affairs on the Prespa Agreement 8 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Ministry of Foreign Affairs of the Hellenic Republic, 14 January 2019.
  22. ^ Greek Foreign Ministry: Russia undermines Prespes peace deal 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Kathimerini, 15 January 2019.
  23. ^ МИД Греции призвал РФ не вмешиваться в ее внутренние дела из-за Преспанского соглашения 8 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. TASS, 14 January 2019.
  24. ^ a b "Burgas-Alexandrupolis Pipeline Project". Transneft. 4 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2007. 
  25. ^ a b Peggy Papakosta. "Everybody wins". Bridge Magazine. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2007. 
  26. ^ "Greece, Russia, Bulgaria move closer to building Burgas-Alexandroupoli pipeline". Embassy of Greece to the United States. 29 Ocak 2005. 11 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2006. 
  27. ^ "Russian President Vladimir Putin in Greece next week for pipeline deal". Athens News Agency. 7 Mart 2007. 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009. Russian President Vladimir Putin will be visiting Greece on March 15 to participate in a Russo-Bulgarian-Greek conference, after visiting Italy on March 13–14 for a Russo-Italian conference, the Kremlin announced late on Tuesday, according to a dispatch by the Agence France Press (AFP) agency. 
  28. ^ "Trans-Balkan partners form operator". Upstream Online. NHST Media Group. 18 Aralık 2007. 13 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2007. 
  29. ^ "Trans-Balkan Oil Pipeline Hit By Delays". Downstream Today. 17 Ekim 2008. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
  30. ^ По святым местам: Что ввело Путина во гнев перед паломничеством на Афон 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Lenga.ru, 28 May 2016.
  31. ^ "Opinion of Russia". Pew Research Center. 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  32. ^ "U.S. IMAGE SUFFERS AS PUBLICS AROUND WORLD QUESTION TRUMP'S LEADERSHIP". Pew Research Center. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Averoff-Tossizza, Evangelos. Ateş ve Balta: Yunanistan'da Komünist Parti ve İç Savaş, (1944-1949) (1978).
  • Chambers, Conall. "Akdeniz'de Demir Perdeyi Durdurmak: Yunan İç Savaşı ve Truman Doktrininin Kökenleri." (2016). İnternet üzerinden 16 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Frary, Lucien J. "19. yüzyıl Selanikindeki Rus çıkarları." Akdeniz Tarihsel İncelemesi 23.1 (2008): 15–33.
  • Frary, Lucien J. Russia ve modern Yunan kimliğinin oluşumu, 1821-1844 (2015). çevrimiçi inceleme 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Gerolymatos, André. Balkan Savaşları: Osmanlı Döneminden Yirminci Yüzyıla ve ötesine fetih, intikam ve isyan. (2002).
  • Kuniholm, BR Yakın Doğu'da Soğuk Savaşın Kökenleri: İran, Türkiye ve Yunanistan'da Büyük Güç Çatışması ve Diplomasi (1980),
  • Nachmani, Amikam. "Yunanistan'da İç Savaş ve Dış Müdahale: 1946-49." Çağdaş Tarih Dergisi 25.4 (1990): 489–522.
  • Prousis, Theophilus Christopher. 1820'lerde Rus Toplumu ve Yunan Devrimi (1994)
  • Roberts, Geoffrey. "Moskova'nın Çevrede Soğuk Savaşı: Yunanistan, İran ve Türkiye'de Sovyet Politikası, 1943-8." Çağdaş Tarih Dergisi 46.1 (2011): 58-81. internet üzerinden[ölü/kırık bağlantı]
  • Ulunian, Artiom A. "Türkiye ve Yunanistan'ın Sovyet Soğuk Savaş Algıları, 1945-58." Soğuk Savaş Tarihi 3.2 (2003): 35–52.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Rusya-Yunanistan_ilişkileri&oldid=33804649" sayfasından alınmıştır