İçeriğe atla

Roma Tatili

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Roma Tatili
Roman Holiday
"Roma Tatili" (Roman Holiday) filminin özgün sinema afişi.
YönetmenWilliam Wyler
YapımcıWilliam Wyler
SenaristDalton Trumbo
Ian McLellan Hunter
John Dighton
OyuncularAudrey Hepburn
Gregory Peck
Eddie Albert
MüzikGeorges Auric
Görüntü yönetmeniHenri Alekan
KurguRobert Swink
StüdyoParamount Pictures
DağıtıcıParamount Pictures
Lale Film (Türkiye, 1954)
CinsiSinema filmi
TürüDram,aşk
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1953
Çıkış tarih(ler)i27 Ağustos 1953, New York (ilk gösterim)
Kasım 1954, İstanbul (Lale, Ar, Elhamra Sinemaları)
Süre118 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce, İtalyanca
Bütçe1,5 Milyon $
Hasılat5 Milyon $
Diğer adlarıRoma Tatili (Türkiye)
Vacances Romaines (Fransa)
Vacanze Romane (İtalya)
Vacaciones en Roma (İspanya)
Ein Herz und eine Krone (Almanya)

Roma Tatili 1953 ABD yapımı romantik komedi filmidir. Özgün adı Roman Holiday olan film Kasım 1954 tarihinde İstanbul'da Lale, Ar ve Elhamra sinemalarında aynı anda gösterilmiş ve haftalarca vizyonda kalmıştır.[1]

Senaryosunu Dalton Trumbo'nun Ian McLellan Hunter ve John Dighton'la birlikte yazdıkları filmin yapımcısı ve yönetmeni William Wyler'dır. Başlıca rollerinde Gregory Peck, Audrey Hepburn ve Eddie Albert oynamışlardır. Filmde Avrupa'nın kraliyet ailelerinden birine mensup bir prensesin diplomatik Roma ziyareti sırasında resmi protokollerden sıkılarak gizlice elçilik binasından kaçması ve sıradan bir genç kız görünümünde sokaklarda dolaşırken Amerikalı bir gazete muhabiri ile tanışmaları, şehri gezerlerken birbirlerine aşık olmaları anlatılmaktadır.Film tam 10 dalda aday gösterildiği Akademi Ödüllerinden üçünü kazanmıştır. Belçika asıllı aktris Audrey Hepburn'ün En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandığı bu film aynı zamanda onun bir star haline gelerek dünya çapında tanınmasını da sağlamıştır. Film ayrıca En İyi Senaryo Akademi Ödülü ile En İyi Kostüm Tasarımı Akademi Ödülü'nü de almıştır. Audrey Hepburn aynı yıl BAFTA ve Altın Küre ödüllerini de almıştır. Aslında senaryoyu Dalton Trumbo (1905-1976) yazmıştır, ancak o devirde Hollywood'un kara listesinde bulunduğu için filmin açılış yazılarında adı geçmiyordu, bu nedenle Oscar ödülü onun yerine Ian McLellan Hunter'e verilmişti. Akademi 1992 yılında ölümünden 16 yıl sonra Trumbo'nun itibarını iade etti, ödül kayıtlarını değiştirerek ödülü Hunter'dan geri aldı ve 1993 yılında törenle Dalton Trumbo'nun eşine verdi. 2003 yılında film DVD'ye aktarılırken elektronik yöntemle Dalton Trumbo'nun ismi filmin jeneriğine eklendi.

"Roma Tatili", ABD'de "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilmiş ve Kongre Kütüphanesi'nin "Ulusal Film Arşivi"nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.[2]

Özet

[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmde hangi ülkeden olduğu açıkça belirtilmemiş bir kraliyet ailesine mensup Prenses Ann (Audrey Hepburn) birkaç Avrupa başkentine yaptığı ziyaretlerden sonra maiyeti ile birlikte Roma'ya gelir. O da kaçınılmaz olarak resmi protokole tabidir ve tek bir dakikası bile boş geçmez. Yaşı oldukça genç olan prenses görevi icabı katlanmak zorunda kaldığı bu ağır ve yorucu rutinden sıkılmaktadır. Bir gece doktorunun kendisine uyguladığı sakinleştirici enjeksiyondan sonra yatıp uyuyacağı yerde, Roma'yı özlemini duyduğu bir şekilde, yalnız başına gezmek üzere kaldıkları elçilik sarayından gizlice kaçar. Ancak bir süre sonra ilaç etkisini gösterdiğinde tarihi bir çeşmenin yanındaki bankta sızar kalır. Roma'da görevli Amerikalı bir gazeteci olan Joe Bradley (Gregory Peck) onu bu şekilde görür ama tanımaz, sarhoş olduğunu sanarak başından atmaya çalışır, başaramayınca istemeye istemeye kaldığı pansiyona götürmek zorunda kalır. Bradley aslında çok başarılı bir gazeteci değildir, az kazanmaktadır hatta Amerika'ya dönecek parayı bile bir araya getirememiştir. Üstelik patronunun verdiği son görev olan "prensesle röportaj yapma" işini bile başaramamıştır, ancak ertesi sabah işe gittiğinde kendinden emin bir şekilde patronu ile bu röportajı yapacağına dair büyük bir iddiaya girer, çünkü son anda büroda prensesin resmini gazetede görmüş ve pansiyonda uyurken bıraktığı kızın prenses olduğunu anlamıştır.

Oyuncu kadrosu

[değiştir | kaynağı değiştir]
Audrey Hepburn ve Gregory Peck Arka planda La bocca della verità(gerçeğin ağzı)
Oyuncu Rolü
Audrey Hepburn Prenses Ann
Gregory Peck Joe Bradley
Eddie Albert Irving Radovich
Hartley Power Mr. Hennessy
Harcourt Williams Büyükelçi
Margaret Rawlings Kontes Vereberg
Tullio Carminati General Provno
Paolo Carlini Mario Delani
Claudio Ermelli Giovanni
Paola Borboni Temizlikçi kadın
Alfredo Rizzo Taksi şoförü
Laura Solari Sekreter
Gorella Gori Shoe Seller
Heinz Hindrich Dr. Bonnachoven
John Horne Takdimci

Film hakkında notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Filmin çekildiği yıl Audrey Hepburn tanınmamış bir oyuncuydu. Gregory Peck ise zaten bir yıldızdı. Çekimler bittikten sonra tecrübeli oyuncu, William Wyler'ı uyararak Hepburn'ün bu ilk büyük rolü ile Oscar'ı alacağını söyledi ve Hepburn'ün isminin afişlerde en tepeye yazılmasını önerdi. Yapımcı onun sözünü dinledi, ABD'deki afişler bu şekilde basıldı, Hepburn de Oscar'ı aldı.
  • "Roma tatili" tamamı İtalya'da çekilen ilk ABD filmidir.
  • Film, karakterlerin Roma şehrinin büyülü ve romantik görüntüleri yanında geri plana itilmemeleri için özellikle siyah beyaz çekilmiştir.
  • "Amerikan aleyhtarı aktiviteleri soruşturma komisyonu" (HUAC)'nun Komünist sempatizanı oldukları gerekçesi ile kara listeye aldığı yüzlerce Amerikalı sanatçı arasında, aralarında Edward Dmytryk (yönetmen) ve Dalton Trumbo (senarist)'nun da bulunduğu ve ilk kez 1947 yılında soruşturmaya uğrayan ilk 10 sanatçıya Hollywood 10'luları adı verilmişti.Kara listedekiler özellikle Hollywood'da iş bulamıyorlardı. Bazıları yurt dışına giderken bazıları da takma isimlerle iş yapmak zorunda kalmışlardı. Dalton Trumbo da "Roma Tatili"nin senaryosunu yazmış olmasına rağmen ismini kullanamadığı için senaryoya verilen Oscar ödülü senaryonun yazılmasında yardımı olan, Trumbo'nun arkadaşı Ian McLellan Hunter'a gitmişti. Yıllar sonra Akademi yanlıştan dönerek Trumbo'nun itibarını iade etti, ödülü Hunter'dan geri aldı ve ölümünden 16 yıl sonra 1993 yılında törenle Dalton Trumbo'nun eşine verdi. Bu arada Hunter'ın oğlu babasının ödülünü geri vermek istemediği için Trumbo'nun eşine ikinci bir Oscar verildi. Yani şu anda 1953 yılı En İyi Senaryo Akademi Ödülü'nden iki adet mevcuttur.[3]
  • William Wyler'ın bu filmini ısrarla İtalya'da çekmek istemesinin bir sebebi de liberal görüşlerinden dolayı HUAC'ın kendisini de eninde sonunda soruşturmaya çağıracağını düşünmesi olmuştur. Bir süre ülkeden uzaklaşmakla kendisi ve komite arasına bir mesafe koymayı planlamıştı.
  • O zamana kadar Amerikalı film yapımcılarının Hollywood dışında film yapması düşünelemezdi bile. Ancak "Roma Tatili" bittiğinde bir şehrin nasıl filmin karakterlerinden biri haline gelebileceğinin en iyi örneği ortaya çıkmış oldu. Zaten bu yeni karakterin filmin diğer karakterlerlerinin önüne geçmemesi için de film renkli çekilmemişti. Seyirci Gregory Peck ile Audrey Hepburn arasında gelişen aşka şahit olurken bir yandan da "kamera" ile "şehir" arasındaki aşkı da hayranlıkla seyrederler.

Ödüller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazandığı Ödüller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Adaylıkları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Dorsay, Atilla (1993). Benim Beyoğlum. Varlık Yayınları. ss. sayfa 20. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2009. 
  3. ^ en:Hollywood blacklist "Hollywood Kara Listesi" ile ilgili geniş bilgi

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Roma_Tatili&oldid=33073630" sayfasından alınmıştır