Rakapoşi
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. |
Rakapoşi, (Urduca: راکاپوشی / رَکی پُوشِہ) Karakurum Sıradağları'nda bulunan bir dağdır. Dumani adıyla da bilinmektedir. Dünyanın en yüksek 27. zirvesidir. Kaydedilmiş ilk başarılı tırmanışı 1958 yılında Mike Banks ve Tom Patey gerçekleştirmiştir.[1][2]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Rakapoşi, Gilgit-Baltistan topraklarındaki Karakoram sıradağlarında, Gilgit şehrinin yaklaşık 100 km (62 mil) kuzeyinde bulunan bir dağdır . Dünyanın en yüksek 27. dağıdır. Rakaposhi, Nagar Vadisi üzerinde yükselir.[3]
Rakaposhi, ana kampı ile zirvesi arasındaki yükseklik 5.000 metreden fazla olan dünyadaki tek dağdır; buna karşın, dünyadaki diğer en yüksek dağların hepsinde ana kamptan zirveye olan yükseklik 5.000 metreden azdır.[4]
İlk başarılı kaydedilen tırmanış, 1958 yılında İngiliz bir keşif gezisinin üyeleri olan Mike Banks ve Tom Patey tarafından güneybatı Spur/Ridge rotası üzerinden gerçekleştirildi.[5]
Zaman Çizelgesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1892'de Martin Conway, Rakaposhi'nin güney tarafını keşfetti.[6]
1938'de M. Vyvyan ve R. Campbell Secord ilk keşfi yaptı ve kuzeybatı sırtı üzerinden kuzeybatıdaki bir ön zirveye (yaklaşık 5.800 m (19.030 ft)) tırmandı.[7]
1947'de Secord, HW Tilman ve iki İsviçreli dağcı Hans Gyr ve Robert Kappeler ile geri döndü; Gunti buzulu üzerinden güneybatı çıkıntısındaki 5.800 m'ye (19.000 ft) tırmandılar.[8]
1954 Alfred Tissières liderliğindeki bir Cambridge Üniversitesi ekibi, güneybatı mahmuzundan zirveye tırmanmayı denedi ancak yalnızca 6.340 m'ye (20.800 ft) ulaştı. Tissières'in ekibinde Pakistan Ordusu Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Mian Hayaud Din ve 1953'te Everest'e ilk tırmanışı yapan ekibin üyesi olan ve daha sonra Kangchenjunga'ya ilk tırmanışı yapan ekibin bir parçası olacak olan George Band vardı . Mathias Rebitsch liderliğindeki bir Avusturya-Almanya keşif gezisi de sezonda birkaç ay önce dağda aynı rotayı denedi ancak o sırada Rakaposhi bölgesinde çığ riski olması nedeniyle yaklaşık 40 km kuzeydoğuya doğru bir alana tırmanmaya geçtiler.[9]
1956 Mike Banks liderliğindeki bir İngiliz-Amerikan keşif gezisi, Gunti buzulunun üzerindeki Güneybatı Sırtı'nda 7.163 m'ye (23.500 ft) ulaştı.
1958 İlk başarılı kayıtlı tırmanış: İngiliz bir keşif gezisinin üyeleri olan Mike Banks ve Tom Patey, Southwest Spur/Ridge rotası üzerinden. Her ikisi de 25 Haziran'da zirveye tırmanırken hafif donma yaşadı . Başka bir tırmanıcı iniş sırasında kaydı ve düştü ve gece öldü.
1964 Paddy O'Leary liderliğindeki ve yardımcısı Joss Lynam olan bir İrlanda keşif heyeti, uzun ve zorlu Kuzeybatı Sırtı'nı denemeye çalıştı.
1971 Karl Herrligkoffer [ de ] zarif ama zorlu Kuzey Mahmuzu'nda (veya Kuzey Sırtı'nda) bir denemeye öncülük etti.
1973'te Herrligkoffer Kuzey Mahmuzuna geri döndü ancak zaman ve hava sorunları nedeniyle yine başarısız oldu.
1979 Polonya-Pakistan keşif ekibi Biro Buzulu'ndan Kuzeybatı Sırtı'na tırmandı.
1979 Waseda Üniversitesi'nden Eiho Ohtani liderliğindeki bir Japon keşif ekibi Kuzey Mahmuzuna tırmanmayı başardı. Zirve ekibi: Ohtani ve Matsushi Yamashita. Bu tırmanış keşif tarzındaydı ve altı hafta boyunca 5000 m sabit iple yapıldı.
1984 Kanadalı bir ekip, Japon ekibinin kullandığından çok daha az sabit ip kullanarak Kuzey Mahmuzu'nun yarı-alp tarzı tırmanışını gerçekleştirir. Zirve ekibi: Barry Blanchard, David Cheesmond, Kevin Doyle.
1985-1987 Uzun Doğu Sırtı'nda çeşitli başarısız girişimler.
1986 Hollandalı bir ekip Kuzeybatı Sırtı rotasının bir varyasyonunu tırmandı.
1995 Kuzeybatı Sırtı'ndan bir tırmanış.
1997 Güneybatı Mahmuzu/Sırtından bir tırmanış (muhtemelen orijinal rota).
2000 Bagrot Vadisi Hinercha Buzulu'nun doğu yakasından bir deneme .
2002 Hinercha buzulu Bagrote vadisi Gilgit doğu tarafının ön tarafından 2 haftalık bir Kanada kalibresinde deneme .
2004 Bagrot Vadisi Hinercha Buzulu'nun doğu yakasından bir deneme .
2021 Wajidullah Nagari ve iki Çek dağcı Jacob Vicek ve Peter Macek'in başarılı tırmanışı.[10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Rakaposhi - Wikipedia". 23 Mayıs 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.