Pyotr Struve
Pyotr (veya Peter) Struve (Rusça: Пётр Бернга́рдович Стру́ве) (26 Ocak 1870 Perm - 22 Şubat 1944 Paris) Rus iktisatçı, siyasetçi, filozof ve yayıncıdır. İlk yıllarında Marksist olsa da sonrasında liberalizmi benimsemiştir, 1917 yılındaki Ekim Devrimi'nin ardından Bolşevik karşıtı Beyazlar hareketine katılmıştır. 1920 yılından sonra sürgünde Paris'te yaşamış ve Sovyet rejimine muhalefet etmiştir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Struve ailesi Magdeburg kökenli Baltik-Cermen kökenli bir asil ailenin Rusya koludur. Pyotr'un babası Bernhard Struve, Astrahan ve Perm valiliği yapmıştır, dedesi astronom Friedrich Georg Wilhelm von Struve tanınmış bir bilim insanıdır. Pyotr Sankt Peterburg Üniversitesi Doğa Bilimlerine girmiş, sonrasında 1890 yılında hukuk fakültesine geçiş yapmıştır. Burada Marksizm ile tanışmış ve yasal dergilerde Marksist makaleleri yayınlanmıştır. 1894 yılında kaleme aldığı Rusya'nın Ekonomik Gelişimi Üzerine Kritik Notlar adlı eserinde Marksizmin Rusya'ya uygulanabileceğini iddia etmiştir. 1895 yılında eğitimini tamamladıktan sonra 1896 yılında Londra'ya gider, çalışmalarına burada devam eder. Burada sürgündeki ünlü Rus devrimci Vera Zasuliç ile arkadaş olur. Ülkesine döndükten sonra Novoye Slovo (Yeni Kelime), Naçalo (Başlangıç) ve Jin (Hayat) gibi yasal Marksist dergilerde yayıncılık yapar. 1898 yılında yeni kurulan Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin manifestosunu kaleme alır. Ancak bu tarihten sonra soldan hızla uzaklaşır.
1900 yılına gelindiğinde revizyonizmin lideri konumuna gelir. Bu dönem Rusya-Fransa ve Almanya arasında liberalizm fikirlerini yaymaya çalışır. 1905 Devriminin ardından ilan edilen Ekim Manifestosunun yaratttığı özgürlük ortamının sayesinde yeniden ülkeye döner ve Anayasal Demokrat Parti kurucuları ve esas yöneticileri arasında yer alır. 1907 yılında İkinci Duma'da milletvekili olarak görev yapar. Bu dönemde Russkaya Mysl (Rus Düşüncesi) dergisine odaklanır.[1]I. Dünya Savaşı sırasında Çarlık rejimini savaşta destekler konum alır.
'1917 yılındaki Şubat Devrimiyle beraber Rus Bilimler Akademisine seçilir. Sonraki dönemde Ekim Devrimiyle Bolşeviklerin iktidarı alması üzerine güney Rusya'ya geçerek karşı-devrimci Beyaz Ordu hareketine dahil olur. Rus İç Savaşının şiddetlenmesiyle beraber Finlandiya'ya kaçar. Burada Beyaz Ordu komutanı Yudeniç ve Fin komutan Mannerheim ile görüşür. Paris'e geçer ve burada Bolşevik karşıtı komutanlardan General Denikin'in temsilciliğini yapar. Denikin'den sonra öne çıkan Pyotr Wrangel'in dışişleri bakanlığını da yapmıştır. Beyazların yenilgisinin ardından bir ara Bulgaristan'a gelerek çeşitli yayınlar çıkartan Struve sonrasında Paris'e geçer ve hayatının sonuna kadar burada kalır.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Oğlu Gleb Struve (1898-1985) Edebiyat eleştirmeni. Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley) öğretim üyesi.
- Torunu Nikita Struve (1931-2016) Paris Üniversitesinde profesör ve Avrupa çapında yayınlanan Rusça dergilerin çoğunda yazar.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Collected Works in 15 volumes, editör Richard Pipes, Ann Arbor, MI, University Microfilms, 1970.
- Food Supply in Russia During the World War, Yale University Press, 1930.
- Sub'ektivism i idealizm (Sübjektivizm ve İdealizm), 1901.
- Na raznye temy (Çeşitli konular üzerine), 1902.
- Khozyaistvo i tsena (İşletme ve fiyat), 2 cilt, 1913-1916.
- Itogi i suschestvo kommunisticheskago khozyaistva (Komünist işletmenin özü ve sonuçları), 1921.
- Sotsial'naya i ekonomicheskaya istoriya Rossii (Rusya Toplumsal ve Ekonomik Tarihi), 1952.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Struve'nin eserleri (Rusça) 15 Şubat 2021 tarihinde erişilmiştir