Pribaikalski Millî Parkı
Pribaikalsky Millî Parkı | |
---|---|
Rusça: Прибайкальский национальный парк | |
IUCN kategori II (millî park)
| |
Olkhon Sahili, Pribaikalsky Milli Parkı (güneye bakıyor)
| |
Alan türü | Millî park |
Devlet | Rusya |
Federasyon | İrkutsk Oblastı |
İl | İrkutsk |
Koordinatları | 51°51′K 104°53′D / 51.850°K 104.883°D |
Kapladığı alan | 1986 |
Kuruluş tarihi | http://baikal-1.ru/ |
Kontrol kuruluşu | FGBU Zapovedoe Baikal |
Pribaikalsky Millî Parkı (ayrıca Pribaykalski olarak da yazılır, Rusça: Прибайкальский национальный парк) Güneydoğu Sibirya'daki Baykal Gölü'nün güneybatı kıyılarını kapsayan milli parktır. Kıyı şeridi, batıda bazı dağ sırtlarının yanı sıra doğuda Olkhon Adası gibi açık göl adalarını da kapsar. Irkutsk Oblastı'ndaki İrkutsk şehrinin yaklaşık 50 km güneydoğusunda yer alır. Park, diğer üç doğa koruma alanı ile birlikte yönetilmektedir ve UNESCO Dünya Mirası Alanı "Baykal Gölü"nün önemli bir bileşenini oluşturmaktadır.[1] Baykal Gölü'nün batısında Yenisey Nehri havzasına çıkışı olan Angara Nehri parkın içinden geçmektedir. Park, yüksek seviyede biyolojik çeşitlilik ve endemik türlere sahiptir.[2]
Topografya
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir kıyı şeridi ve gölün batısındaki dağların tabanı olarak, arazi küçük, dağlık nehirlerin (her biri 10 km'nin altında) tekdüze dağılımı ile belirlenmiştir. Dört nehrin uzunluğu 25 km'yi aşmaktadır. Parkta, 60'ı göle akan 150 kalıcı dere ve nehir bulunur. Dereler ve göller yağmurla beslenir ve 20 karstik ve bozkır gölü dışında düşük tuzluluk oranına sahiptir. Angara Nehri'nin yanı sıra, bir diğer önemli nehir Sarma Nehri'dir (saatte 90 km hızla esen "Sarma (rüzgar)"nın kaynağı). Alçak taşkın yataklarında sadece birkaç bataklık bulunur.
Dağlar gölün batısında yükselir, güneyde 1.100 metre, kuzeyde 1.500 metre yüksekliğe ulaşır.[3] Olkhon Adası, dünyanın dördüncü en büyük göle bağlı adasıdır. 71 km uzunluğunda ve 21 km genişliğindedir. Toplam alanı 730 km²'dir. Yüzey suyu azdır ve adada sadece bir göl vardır. Ormanlıktır ancak az miktarda yağmur alır (yılda ortalama 10 inç)[4]
-
Shaman Rock, Olkhon Adası
-
730 km² alan kaplayan Olkhon Adası'nın iç kesimleri
-
Listvyanka, Angara Nehri'nin çıkışı
-
Baykal Gölü Listvyankat
Ekolojik bölge ve iklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Pribaikalsky, Orta Sibirya'nın büyük bir kısmını kapsayan büyük bir ekolojik bölge olan Doğu Sibirya taygasının (WWF ID # 601) güney orta ucunda yer almaktadır. Ekolojik bölge, subarktik sıcaklıklar (yaprak döken ve iğne yapraklı ağaçlar), kıta sıcaklığı (dört mevsim arasında yüksek değişiklik) ve kuru uzun kışlar (Sibirya antisiklonundan dolayı) ile karakterizedir. Pribaikalsky, yılda 24 inç ile yağış için ekolojik bölgenin en yüksek ucunda (ekolojik bölge için yılda 8 ila 24 inç arasında değişen ortalamalar) yer almaktadır.[5]
Su yaşam alanı açısından, park gölün drenaj havzasını kapsayan bir bölge olan "Baykal Gölü" tatlı su ekolojik bölgesinde (WWF ID # 601) yer almaktadır. Gölün kendisi, %70'in üzerinde (maksimum derinliklerde bile) oksijen doygunluğu, yüksek berraklık seviyeleri ve düşük kalsiyum seviyesi ile karakterizedir. Buz örtüsü her yıl Ocak-Şubat ayından Mayıs ayına kadar toprakta kalır.[6] Olkhon Adası'nın yüzey suyu nispeten azdır.[4]
Pribaikalsky'nin iklimi ılımlı kıtasaldır (Köppen iklim sınıflandırması Dwb), dört farklı mevsim, kış ve yaz sıcaklıkları arasında yüksek değişkenlik, uzun kuru kışlar ve kısa, sıcak ve yağışlı yazlar ile karakterizedir. Ortalama sıcaklıklar Ocak ayında -10 °F (-23,3 °C) ile Temmuz'da +67 °F (+19.4 °C) arasındadır. Yıllık yağış ortalaması 24,5 inçtir.[7]
İklim diyagramı: Pribaikalsky Millî Parkı, İrkutsk Oblastı, Rusya | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
O | Ş | M | N | M | H | T | A | E | E | K | A |
-17.6
-18
-29
|
-17.6
-13
-26
|
-17.6
-2
-17
|
-17.4
9
-5
|
17.2
17
2
|
-16.5
24
9
|
-15.6
26
13
|
-15.8
23
11
|
-16.7
16
3
|
-17.3
7
-5
|
-17.4
-6
-17
|
-17.5
-16
-26
|
sıcaklık (°C) • yağış (mm) |
Bitkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Baykal Gölü'ne bakan dağların yamaçları bozkır çamı ve karaçam ile ormanlanmıştır. Dağların yağış alan tepelerindeki ağaç örtüsü Sibirya çamı, köknar ve vadilerde tipik olarak ladin, karaçam, kızılağaç, titrek kavak ve huş ağacı.[8] Biyoçeşitlilik ve endemizm son derece yüksektir: park ve bitişik alanlar 1.385 tür ve alt tür vasküler bitki, 339 yosun, 676 tür ve alt tür liken ve 655 mantar türüne ev sahipliği yapar. Bunlardan 557'si parka endemiktir.[9]
Hayvanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bitkilerde olduğu gibi, parktaki hayvanların biyolojik çeşitliliği yüksektir. Çoğu endemik olan 2.500'den fazla tür kaydedilmiştir. Parkta 220 tür karasal omurgalı bulunmaktadır. Toynaklı hayvanlar Sibirya taygası için tipiktir: Hazar geyiği, Sibirya karacası ve geyik. Etoburlar arasında samurlar, Sibirya gelincikleri ve erminler bulunur. Parkın bozkır bölümleri, bozkır sincapları, uzun kuyruklu souslikler (bir tür zemin sincabı), çayır sincapları ve siyah sincaplara ev sahipliği yapar. Ulaşılması zor kayalık alanlarda ve adalarda kaya güvercinleri ve Sibirya sağanları görülür. Gölün içinde yaşayan en büyük memeli Baykal fokudur.[3]
-
Zemin sincabı, Olkhon Adası
-
Baykal Gölü üzerinde Moğol ringa martıları
-
Baykal foku, Baykal Gölü'ne endemik
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Park alanı eski zamanlardan beri göl boyunca en büyük arkeolojik alanların yoğunlaştığı yerleşim yeridir. Bugün, Olkhon adasında Buryat yerli halkının 1.500 bireyi yaşamaktadır.[10] Pribiakalsky Milli Parkı ve Baykal-Lensky Tabiatı Koruma Alanı ('Zapovednik') 1986 yılında kuruldu ve "FGBU Zapovednoe Baykal" adı altında ortak yönetim altına alındı. Birçok Rus Milli Parkı'nda olduğu görüldüğü gibi, gölde Bolshie Koty gibi birkaç küçük yerleşim bulunmaktadır.
-
Listvyanka, Angara Nehri'nin çıkışındaki yerleşim
-
Buryat şaman Olkhon Adası'nda
-
Trail Overlook, Baykal Gölü
Turizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Pribaikalsky, Baykal Gölü nedeniyle (toplam yılda 400.000'in üzerinde) yerli ve yabancı turist ağırlamaktadır. Eğlence yükünü doğanın korunmasıyla dengeleme ihtiyacı, parkın misyonunun büyük bir kısmıdır.[2] Park yıl boyunca açıktır. Listvyanka'daki parka giden otobüsler ve feribotlar İrkutsk'ta mevcuttur ve Olkhon Adası'na feribot seferleri vardır. Parktaki dört yerleşim yerinde otel ve tesisler bulunur ve Listvyanka yakınlarında bir müze vardır. 'Büyük Baykal Parkuru' gölün batı kıyısında Pribaikalsky'den geçer; kış aylarında, yürüyüş, kayak ve kar motosikletleri için parkurlar ziyarete açıktır ve turistler buz oluşumlarını görebilir.[11]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Official Site: Pribaikalsky National Park (in Russian)". FGBU Zapovedoe Baikal. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.
- ^ a b "Pribaikalsky National Park - History (in Russian)". FGBU Zapovedoe Baikal. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015.
- ^ a b "National Park "Pribaikalsky" (in Russian)". Russian Nature. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015.
- ^ a b "Hydrology of Pribaikalsky (in Russian)". FGBU Zapevdnoe Baikal. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.
- ^ "Eastern Siberian Taiga". World Wildlife Fund. 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ "Freshwater Ecoregion - Lake Baikal (#606)". World Wildlife Fund. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015.
- ^ "Climate Data, Izhevsk". world-climates.com. 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015.
- ^ "Photo Gallery #2 - Baikal". Irkutskt.org. 3 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015.
- ^ "Flora of Pribaikalsky (in Russian)". FGBU Zapvednoe Baikal. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.
- ^ "Island Olkhon". Greenpeace. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015.
- ^ "Pribaikalsky National Park - Tour (in Russian)". FGBU Zapovedoe Baikal. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2015.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Baykal Gölü Fotoğraf Galerisi (Rusça altyazılar)19 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Baikalo-Lensky Zapovednik - Rusya Doğa Koruma Merkezi28 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.