Pendulum

I. Justinianus, San Vitale, Ravenna, imparatorun tacında ve fibulasında pendulumlar görülmekte

Theodora, San Vitale, Ravenna, taç ve diğer takılarda pendulumlar görülüyor

Vizigot kralı Recceswinth tacı ve harf taşıyan pendulumlar, İspanya Ulusal Arkeoloji Müzesi, Madrid

Pendulum (Latince: pendulus "asılı, takılı", Orta Latince: pendulum) diadem, taç, küpe, fibula ve bunlara benzer aksesuarlara asılan bir çeşit takı zinciri. Kilisede piskoposların kullandığı Mitre gibi başlıklarda enseye doğru düşen kumaş parçaları da bu isimle anılmaktadırlar.

Pendulumun en eski örneği Priam'ın Hazinesinde bulunmaktadır. Kadınlarda bir çeşit duvak, erkeklerde ise kafadaki başlığın sabitleştirilmesi için kullanılmış olabileceği düşünülse de, ilk olarak hangi amaçla ortaya çıktıkları bilinmemektedir.

Bizans İmparatoru I. Justinianus ve Theodora'nın Ravenna'daki San Vitale Kilisesi'nde bolca pendulum taktıkları tasvirleri bulunmaktadır.