Pekiştirme
Pekiştirme, davranışçı psikolojide bir davranışın tekrar edilme olasılığını artırmak için uygulanan yöntemdir. Olumlu ve olumsuz olarak ikiye ayrılan pekiştirme yöntemlerinde istenen davranış gerçekleştikten sonra ödül verildiği takdirde olumlu pekiştirme, hoşa gitmeyen bir uyarıcının ortamdan çekilmesiyle istenen davranışın gerçekleşme olasılığının arttırılmasıyla olumsuz pekiştirme yöntemi uygulanmış olur. Pekiştirme yöntemleri davranışın arttırılmasıyla ilgiliyken tam tersi istenmeyen davranışların azaltılması için uygulanan yönteme ceza denmektedir.
Dolaylı pekiştireç
[değiştir | kaynağı değiştir]Dolaylı yöntem, davranışın gösterilmesi ve tekrarlanması için yapılan eylemlere denmektedir. Modelin davranışının sonuçları gözlemcinin davranışını dolaylı olarak etkiler: İnsanlar, bir modeli belli bir tepki veya davranışı sergilerken gördüğünde, verilen tepkinin sonuçlarını da gözlemlemiş olabilirler. Eğer ki bir model belirli bir tepki ya da davranış için pekiştirilirse gözlemcinin o tepkide bulunmasında bir artış olabilir. Bu durum 'dolaylı pekiştireç' olarak bilinmektedir.
Örneğin bir erkek diğer bir erkeğin gitar çaldığını ve kirpiklerini seksi bir biçimde kırptığı için kızları etkilediğini görürse, bunu gözlemleyen erkek de bir gitar satın alıp birkaç ders alabilir ve aynı zamanda aynanın önünde kendi kendine göz kırpma provası yapabilir.