Peçenek İsyanı
| Peçenek İsyanı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bizans-Peçenek savaşları | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Peçenekler | Bizans İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Tyrach |
IX. Konstantinos David Arianites (ölü) Kekavmenos Constantine (raiktor) Hervé Frankopoulos Samuel Bourtzes Mihail Dokeianos (ölü) Kegen (ölü) Basileios Apokapis (ölü) | ||||||
| Güçler | |||||||
| 1049'da 15.000, savaş devam ederken daha fazla | İmparatorluk birlikleri | ||||||
Peçenek isyanı, Peçeneklerin Bizans İmparatorluğu'na karşı 1049'dan 1053'e kadar süren bir ayaklanmasıdır. Çatışma, isyancılarla olumlu şartlar müzakere edilerek sona ermesine rağmen, Bizans ordusunun kötüleştiğini de göstermiştir. İsyancıları yenememesi, doğuda Selçuklu Türklerine ve batıda Normanlar'a karşı gelecekteki kayıpların habercisi oldu.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]1049'un başlarında, Bizans imparatoru IX. Konstantinos, 15.000 Peçenek savaşçısını Balkanlar'daki mevzilerinden doğu cephesine nakletmeye karar verdi. Ancak Boğaz'a yaklaştıklarında geri dönmeye karar verdiler ve Bizans şehri Serdica'ya ulaşana kadar yavaş yavaş Bulgaristan üzerinden yürüdüler. Kısa süre sonra, Konstantinopolis'te hapsedilen Peçenek savaş lordu Tyrach ile eski Peçenek kabile lideri Kegen'in takipçileri de onlara katıldı ve isyan bayrağını kaldırdılar.[1]
İsyan
[değiştir | kaynağı değiştir]Peçenek ordusu çok geçmeden Edirne çevresindeki bölgeyi yağmalamaya başladı. Yerel doux (askeri komutan) Peçeneklerle savaşa girdi, ancak ağır bir yenilgi aldı. Kısa süre sonra Konstantinos, takipçilerini yatıştırması şartıyla Tyrach'ı hapisten çıkarmaya karar verdi. Tahmin edilebileceği gibi, yatıştırmak yerine isyana katıldı.[1] Konstantinos kısa süre sonra doğu ordularını batıya getirdi, ancak Kekaumenos ve Hervé Frankopoulos komutasındaki bu birlikler de ağır bir yenilgi aldı.[1] Bu noktada Peçenekler, rahat bir şekilde Makedonya ve Trakya'ya baskınlar düzenleyebildiler.
Haziran 1050'de Samuel Bourtzes komutasındaki bir başka Bizans ordusu Peçenekler tarafından yok edildi. Bu savaşta general David Arianites öldürüldü ve İtalya'dan kıdemli bir komutan olan Mihail Dokeianos esir alındı ve kısa süre sonra da öldürüldü.[2] [3] [1] Bu noktada Konstantinos, Peçenekleri yenmek için taktik değiştirmesi gerektiğini anladı. Peçeneklere kendi taktikleriyle karşı koymak için büyük ölçüde Varegler, Franklar ve diğer Batılılardan oluşan çok sayıda kontrgerilla biriminin oluşumunu organize etti.[1] Gerillalar, 1053'te Konstantinos başka bir düzenli ordu kurabilene kadar üç yıl boyunca Peçeneklere karşı savaştı. Bulgaristan doux Basileios Apokapis komutasındaki bu ordu da Preslav'da imha edildi.
Peçenekler savaştan bıktıkları noktada ve Konstantinos ile barış yapmaya çalışmışlardır. Otuz yıl süren bir barış antlaşması imzalandı. Peçenekler, muhtemelen bir tür özerklik karşılığında, tüm fetihlerini Bizanslılara bırakmak zorunda kaldılar.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b c d e f Kaldellis 2017.
- ^ Wortley 2010.
- ^ Kaldellis & Krallis 2012.
- Genel
- Kaldellis, Anthony; Krallis, Dimitris, (Ed.) (2012). The History - Michael Attaleiates (İngilizce). Cambridge, Mass.: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-05799-9.
- Kaldellis, Anthony (2017). Streams of Gold, Rivers of Blood: The Rise and Fall of Byzantium, 955 A.D. to the First Crusade (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 978-0190253226.
- Wortley, John, (Ed.) (2010). John Skylitzes: A Synopsis of Byzantine History, 811-1057 [İoannis Skilicis: Bizans Tarihinin Bir Özeti, 811-1057] (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-76705-7.