Partshisi Muharebesi
Partshisi Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gürcü-Selçuklu savaşları | |||||||
Partshisi Kalesi kalıntıları | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Gürcistan Krallığı | Büyük Selçuklu İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
II. Giorgi I. Ağsartan |
Arran Sarangı; Dmanisi, Divin ve Gence'nin Müslüman yöneticileri | ||||||
Güçler | |||||||
25.000 | 48,000[2] | ||||||
Kayıplar | |||||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Partshisi Muharebesi (Gürcüce: ფარცხისის ბრძოლა), Gürcistan Krallığı ve Büyük Selçuklu İmparatorluğu orduları arasında yapılan muharebedir. Saatler süren yoğun muharebenin ardından Gürcüler, Türklere karşı kesin bir zafer kazandı.
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]Güney Gürcistan'da Selçuklu Sultanı I. Melikşah tarafından yürütülen kısa bir seferden sonra, imparator Samşvilde ve Arran düklüklerini Arap kaynaklarında Savthang olarak geçen belirli bir "Gence Sarangı"na teslim etti. 48.000 süvariyi Sarang'a bırakarak, Gürcistan'ı tamamen Selçuklu egemenliği altına almak için başka bir sefer emri verdi. Arran hükümdarı, Dmanisi, Divin ve Gence'nin Müslüman hükümdarlarının da yardımıyla ordusunu Gürcistan'a sefere yolladı.[3] İstilanın tarihlendirilmesi, modern Gürcü tarihçileri arasında tartışmalıdır. Savaş çoğunlukla 1074 (Lortkipanidze, Berdzenşvili, Papaskiri) yılına tarihlenirken, Prof. İvane Cavahişvili, savaşın tarihini 1073 ve 1074 yılları civarına tarihlemektedir. 19. yüzyıl Gürcü tarihçisi Tedo Jordania ise savaşı 1077 yılına tarihlendiriyor. En son araştırmalara göre, savaş Ağustos ya da Eylül 1075 tarihinde gerçekleşti.[4] II. Giorgi, Kaheti Kralı I. Ağsartan'ın askeri desteğiyle Partshisi kalesi yakınında Selçuklularla karşılaştı. Savaşın ayrıntıları büyük ölçüde bilinmiyor olsa da, en güçlü Gürcü soylularından biri olan Kldekari Dükü İvane Bağuaşi'nin Selçuklularla ittifak kurduğu ve onlara sadakat sözü olarak oğlu Liparit'i siyasi bir rehine olarak teslim ettiği biliniyor. Savaş bütün bir gün boyunca sürdü ve sonunda Gürcistan Kralı II. Giorgi'nin kesin zaferiyle sona erdi.[1] Partshisi'de kazanılan bu önemli zafer Gürcülere, Selçuklu'nun ele geçirdiği Kars, Samşvilde ve Bizans'ın ele geçirdiği Anakopya, Klarceti, Şavşeti, Ardahan, Cavaheti olmak üzere Gürcistan'ın daha önce kaybettiği tüm toprakları geri almasını sağladı.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Battle of Partskhisi, Alexander Mikaberidze, Historical Dictionary of Georgia, (Rowman & Littlefield, 2015), 524.
- ^ Silogava; Shengelia (2007). History of Georgia: From the Ancient Times Through the "Rose Revolution". Caucasus University Publishing House, 9789994086160. pg. 264-265.
- ^ Chronicle of Kartli, 786–1072, pg 317.
- ^ Metreveli, Samushia, King of Kings Giorgi II, pg. 77-82.
- ^ Studi bizantini e neoellenici: Compte-rendu, Volume 15, Issue 4, 1980, pg. 194-195