İçeriğe atla

Pancha Ratha

Koordinatlar: 12°36′31.7″K 80°11′22.6″D / 12.608806°K 80.189611°D / 12.608806; 80.189611
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pancha Ratha
UNESCO Dünya Mirası
Mamallapuram'daki (Mahabalipuram) beş ratha, MS 630–668 
KonumMamallapuram, Kanchipuram ilçesi, Tamil Nadu, Hindistan
Kriter(i), (ii), (iii), (vi)
Referans249-001
Tescil1984 (8. oturum)
Koordinatlar12°36′31.7″K 80°11′22.6″D / 12.608806°K 80.189611°D / 12.608806; 80.189611
Dharmaraja Rathası
Bhima Rathası
Arjuna Rathası
Nakula Sahadeva Rathası yandan görünüm
Draupadi Rathası

Pancha Ratha (Beş Ratha, Pandava Rathaları veya Ainthinai kovil olarak da bilinir), Hindistan'ın Tamil Nadu eyaletinin Kancheepuram ilçeinde, Bengal Körfezi'ndeki Coromandel Sahili'ndeki Mahabalipuram'da bulunan bir anıt kompleksidir. Pancha Ratha, bir monolitik Hint kaya mimarisi örneğidir. Kompleksin başlangıçta Kral I. Narasimhavarman (MS 630-668) döneminde oyulduğu düşünülüyordu. Nagaswamy gibi tarihçiler, yeni yazıtların keşfiyle Mahabalipuram'daki tüm anıtların II. Narasimhavarman (c. MS 690-725) döneminde yapıldığını ortaya koydular.[1] Kompleks, Hindistan Arkeolojik Araştırmaları'nın (ASI) koruması altındadır ve UNESCO tarafından Mahabalipuram'daki Anıtlar Grubu olarak listelenen UNESCO Dünya Mirası alanının bir parçasıdır.

Pancha Ratha kompleksindeki beş anıtın her biri bir savaş arabasını (ratha) andırır ve anıtlardan her biri, hafif bir eğimle kuzey-güney yönünde eğimli tek, uzun bir taş veya tek parça granit üzerine oyulmuştur.[2][3][4] Bazen yanlışlıkla tapınak olarak anılsalar da yapılar asla bir tapınak olarak kullanılmadı çünkü I. Narasimhavarman'ın ölümünden sonra tamamlanamadan kaldılar.[2][4][5] Yapılar adını destansı Mahabharata destanındaki Pancha Pandavaları ve onların ortak eşi Draupadi'den almıştır.[3][4][6] Boyutlarına göre Dharmaraja Rathası, Bhima Rathası, Arjuna Rathası, Nakula Sahadeva Rathası ve Draupadi Rathası'nı kapsamaktadır.

Etimoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Monolitler, Pandavalar - Arjuna, Bhima, Yudhishthira ("Dharmaraja"), Nakula ve Sahadeva - ve Draupadi'nin adından esinlenerek adlandırılmıştır. Yapıların Mahabharata destanının ikonik karakterleriyle hiçbir bağlantısı olmadığı için bu isimlerin yanlış bir anlaşılma sonucu verildiği düşünülmektedir. Tamamlanmadan ve kutsanmadan kaldıkları için dini bir önemleri olduğu da söylenemez. Rathaların tabanındaki ve gövdelerindeki yarım kalmış kaya parçaları günümüzde de görülebilmektedir. ASI, yapıların tamamlanmadan kaldığını doğruladı, bu nedenle yapıları vimana olarak adlandırmayı önerdi. Yine de Pandava isimleri yaygın olarak kullanılmaya devam etti.[2][7][8][9]

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

ASI tarafından sahada sergilenen bir bilgi panosuna göre, Pallava hanedanı, yapıları, ahşaptan yapılmış eski rathaların prototiplerine dayanarak, kayadan yapılmış savaş arabası modelleri olarak planlamıştı.[9] Pancha Ratha, Kral I. Mahendravarman ve oğlu I. Narasimhavarman döneminde oyulmuştur. Bu beş ratha üzerindeki yapı çalışmaları, Narasimha Varman'ın MS 668'deki ölümünün ardından sona ermiştir.[5][10] Yapılar tamamlanmadığı için yapıların nihai yapım amacı bilinmemektedir. Mahabalipuram'daki Anıtlar Grubu içindeki anıtların bir bölümü, 1984 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenmiştir.[3]

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sit alanı, Kancheepuram ilçesinde, Bengal Körfezi'ndeki Coromandel Sahili'nde, önceden Mammallapuram olarak bilinen Mahabalipuram'da yer almaktadır. Önceden Madras olarak bilinen başkent Chennai'nin yaklaşık 35 mil (56 km) güneyinde,[7] Chengalpattu'ya yaklaşık 20 mil (32 km) uzaklıkta yer almaktadır.[11] Yapılar, dokuz monolitik kaya yapısının parçalarından oluşmaktadır.[12]

  • Rathaların yerleşim planı
    Rathaların yerleşim planı
  • Bilgi panosu, Hindistan Arkeolojik Araştırması
    Bilgi panosu, Hindistan Arkeolojik Araştırması
  • Mahabalipuram'daki Pancha Ratha'dan bir görünüm
    Mahabalipuram'daki Pancha Ratha'dan bir görünüm
  • Rathalar arasında fil heykeli
    Rathalar arasında fil heykeli

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ M. T. Saju (17 Mayıs 2015). "Rediscovery of ancient transcript says Mamalla monuments were built by Rajasimha | Chennai News - Times of India". The Times of India (İngilizce). 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2021. 
  2. ^ a b c Five Rathas, Plaque at the site, Archaeological Survey of India, Chennai Circle 
  3. ^ a b c "Group of Monuments at Mahabalipuram". World Heritage. 4 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2007. 
  4. ^ a b c "Pancha Rathas, Mamallapuram". Archaeological Survey of India. 12 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012. 
  5. ^ a b "Mahabalipuram". UCLA Education, South Asia. 6 Ekim 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012. 
  6. ^ "The Rathas, monolithic [Mamallapuram]". Online Gallery of the British Library. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2013. 
  7. ^ a b "Pancha Rathas, Mamallapuram". art-and-archaeology.com. 12 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ Asia and Oceania: International Dictionary of Historic Places. Taylor & Francis. 12 Kasım 2012. ss. 554-555, 912-. ISBN 978-1-884964-04-6. Erişim tarihi: 3 Ocak 2013. 
  9. ^ a b "World Heritage Sites – Mahabalipuram: Group of Monuments Mahabalipuram (1984), Tamil Nadu". Archaeological Survey of India by National Informatics Centre. 24 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012. 
  10. ^ "Rock Cut Architecture". culturalindia.net. 10 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012. 
  11. ^ South Indian Shrines: Illustrated. Asian Educational Services. 1982. ss. 157-. ISBN 978-81-206-0151-2. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ "A monumental effort". Front Line India's National Magazine from the publishers of The Hindu. 8 Kasım 2003. 10 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012. 

Bibliyografya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Pancha Rathas ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pancha_Ratha&oldid=33296559" sayfasından alınmıştır