Orbuha Kalesi
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Durum | Harabe |
| Konum | Serinkuyu, Hanak |
| Koordinatlar | 41°16′03″K 42°44′38″D / 41.26750°K 42.74389°D |
| Tamamlanma | İlk Çağ |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Kaba yontu taş |
Orbuha Kalesi (Gürcüce: ორბუხას ციხე), tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı Serinkuyu köyünün sınırları içinde ilk çağlardan kalma megalit bir yapıdır. Kale olduğunu tahmin edilen yapı, ortadan kalkmış olan Orbuha köyünde bulunmaktadır.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Orbuha köyünün ve kalesinin bulunduğu Eruşeti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biridir. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Orbuha köyü 19 Hristiyan haneden oluşuyordu. İspenç vergisi vermekle yükümlü hane reislerinin adları bu yerleşimin bir Gürcü köyü olduğunu göstermektedir.[2][3] Orbuha Kalesi'nin çok daha eski döneme tarihlendiği megalit yapı olmasından anlaşılmaktadır. Nitekim bu kaleyi ilk kez tanımlayan bir araştırmada Orbuha Kalesi'nin Diaohi döneminden (İÖ 12-8. yüzyıl) kalmış olabileceği belirtilmiştir.[4]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Küçük bir yapı olan Orbuha Kalesi, Orbuha köyünün 1,2 kilometre güneybatısında, Çoti (Çat) Suyu ile sol kolu Taneidani (Serinkuyu) Deresi’nin birleştiği noktada, kayalık bir alanda bulunmaktadır. Kale, kaba yonu ve iri taşlardan (megalit) harçsız inşa edilmiştir. Bazı taşların uzunluğu bir metreden fazladır. Dikdörtgen planlı (9,8 × 8,6 m) bir yapılan olan kaleden günümüze kalan duvarların yüksekliği 2 metreyi bulur. Kalenin iç kısmı daha küçük taşlarla dolmuştur. Kalenin hemen yanından dereye bağlanan bir yol geçer.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 14. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 483". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 544". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2023.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 7. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5