Oraj
Oraj[1][2] ya da gök gürültülü fırtına,[2][3][4] çoğunlukla şimşek ve gök gürültüsü ile yağmur veya dolu eşliğinde görülen bir hava olayı. Meteorolojide İngilizce thunderstorm kavramından oluşturulmuş TS kısaltması ile gösterilir.[1]
Oraja kümülonimbüs bulutları neden olur. Genellikle güçlü rüzgarlar ve şiddetli yağmur eşlik eder. Bazı durumlarda kar veya dolunun da eşlik ettiği görülebilir. Yağışsız orajlarda ise -adından da anlaşılacağı üzere- hiç yağış görülmez. Doluya sebep olan orajlar dolu fırtınası olarak da adlandırılır.
Süper hücre
[değiştir | kaynağı değiştir]Şiddetli orajlar dönebilir; bunlar süper hücre olarak adlandırılır.
Oluşumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Oraj oluşması için gerekli olan şartlar şunlardır:
- Yoğun kararsızlık
- Yüksek nem oranı
- Tetikleyici (katalizör):
- Hava kütlesini yukarı zorlayan bir cephe
- Hava kütlesini yukarı zorlayan bir dağ
- Yeryüzü ile temastaki havanın iyice ısınması
- Kutupsal (polar) bir hava kütlesinin düşük enlemlere doğru hareket ederken ısınması
- Konversiyon
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Hava hadiseleri 7 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hezârfen. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. Erişim: 18 Eylül 2012.
- ^ a b Hüseyin Şahin, Serhat Şensoy, Mehmet Eken, Abdullah Ceylan, A. Tolga Taştekin (2005). KLİMATOLOJİ II (PDF). DMİ Yayınlar. ss. 114, 169. 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.
- ^ "Korkutan bulutların sırrı". Milliyet. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.
- ^ Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu (1 Ağustos 2011). "Dünya'dan Güneş'e: Yeter artık bizi daha fazla ısıtma; teslim oluyoruz". Hürriyet. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.[ölü/kırık bağlantı]
 | Meteoroloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
