Nisur Meydanı Olayı
Nisur Meydanı Olayı, Irak’ın işgalinin ardından başkent Bağdat'taki Nissour Meydanına ABD kökenli silahlı özel güvenlik şirketi Blackwater mensuplarının Iraklı sivillere saldırarak 17 kişiyi öldürdüğü olaydır. Olay, Bağdat'ın batısındaki bir toplantıya giden ABD Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin konvoyunu koruyan özel güvenlik şirketi üyeleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Olayın ardından silahlı özel güvenlik şirketlerinin varlığı sorgulanmış, Blackwater şirketi kurumsal adını Xe Services olarak değiştirmek zorunda kalmış ve şirketin Irak'ta çalışma izni askıya alınmıştır.
Olay
[değiştir | kaynağı değiştir]ABD Dışişleri yetkililerini taşıyan konvoy Nissour Meydanına yaklaştığında içinde bir kadın ve genç oğlu olan bir Kia marka araba yolun yanlış şeridinde yavaş ilerlemektedir. Irak trafik polisi yaklaşan konvoyu görür ve arabaya yolu boşaltması için uyarı yapar. Irak polisinin raporuna göre bundan sonra konvoyun güvenliğini sağlayan Blackwater üyeleri uyarı ateşi yaptıktan sonra arabaya ateş açılır ve içindeki iki kişi olan Ahmed Haithem Ahmed ve annesi Mohassin öldürülür.[1] Konvoydan olay yerine atılan gözyaşartıcı bombalar Irak polisi tarafından el bombası sanılmış ve konvoya karşı ateş açılmıştır. Bu ateşe ise konvoydan şiddetli şekilde cevap verilmiştir.[2][3] Olay sırasında çok sayıda kişi hayatını kaybedecek ve etraftaki araçlar ve binalar hasar görecektir.[4] Bölgedeki Blackwater şirketine ait iki helikopterden de ateş açıldığı görgü şahitleri tarafından iddia edilmiştir.[5]
Etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Olayın ertesi günü Blackwater şirketinin Irak'ta çalışma izni askıya alınır.[6] ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada olay sırasında masum insanların hayatlarını kaybettikleri belirtilirken [7] ordudan yapılan açıklamada Blackwater güvenlik görevlileri tarafından aşırı ve gereksiz güç kullanıldığı ifade edilir.[8] Irak hükûmeti tarafından yapılan açıklamada ise hiçbir şekilde tehdit edilmeyen güvenlik görevlilerinin sivilleri hedef aldığı ve olayla ilgili suçluların cezalandırılacağı açıklandı. Olayla ilgili yapılan çok sayıdaki soruşturmadan FBI soruşturmasındaki bulgularda Blackwater şirketi suçlu bulunmuştur.[9]
Irak hükûmeti Blackwater güvenlik şirketi üyeleri ABD vatandaşı oldukları için yasal kovuşturma yapamamış ve ülkedeki ABD Silahlı Kuvvetleri ile özel güvenlik şirketlerinin Irak kanunları karşısında dokunulmazlıkları çarpıcı şekilde gözler önüne serilmiştir. Pentagon'dan yapılan açıklamada ise Savunma Bakanlığının özel güvenlik şirketi üzerinde denetim yetkisi olduğu ancak bunu uygulayacak zemini bulunmadığı itiraf edilir.[10] ABD Temsilciler Meclisinde onaylanan yeni bir yasa tasarısıyla artık savaş bölgelerinde faaliyet gösteren özel güvenlik şirketleri buralarda işlenen suçlara dair ABD mahkemelerinde yargılanabilecektir.[11]
Dava süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]Olayda hayatını kaybeden üç Irak vatandaşı Ali Kinani, Abrahem Abed Al Mafraje ve Mahde Sahab Naser Shamake adına şirket aleyhine tazminat davası açılmıştır. Dava sırasında ismi artık Xe Services olan eski Blackwater şirketi temsilcileri olayda herhangi bir suç varsa bunun ABD hükûmetine ait olduğunu ileri sürmüşlerdir.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 14 Kasım 2007 tarihli 30 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Olayla ilgili Irak kaynaklarının anlatımına göre temsili harita 26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 19 Eylül 2007 tarihli 11 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 3 Ekim 2007 tarihli 9 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 17 Eylül 2007 tarihli 12 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Washington Post haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 18 ylül 2007 tarihli 7 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Washington Post haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 8 Ekim 2007 tarihli 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. CNN haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 5 Ekim 2007 tarihli 18 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Reuters haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 7 Ekim 2007 tarihli 8 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ABC haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 26 Eylül 2007 tarihli 2 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fox (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 4 Ekim 2007 tarihli 2 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fox haberi (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 17 Aralık 2010 tarihli 19 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. El Cezire haberi (İngilizce) 17 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Olayla ilgili belgelerin bulunduğu internet sitesi23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 20 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
| Arkaplan |  | |
|---|---|---|
| Taraflar | ||
| Muharebeler | ||
| Olaylar | ||
| İşgal ve iç savaş | ||
.svg){kind=small}
