İçeriğe atla

Nimbus Projesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Nimbus Projesi, (İbranice: פרויקט נימבוס) İsrail hükûmetinin ve İSK'nin bir bulut bilişim projesidir.[1][2][3][4] İsrail Finans Bakanlığı, projeyi, hükûmete "savunma sistemi ve diğer herşeyi kapsayacak bir bulut sistemi" sağlamak amacıyla Nisan 2021'de duyurdu.[1] Sözleşmeye göre, şirketler yerel sunucu çiftliği sistemleri kuracak ve bilgileri sert güvenlik önlemleriyle "İsrail sınırları içerisinde" tutacak.[4]

Bir Google sözcüsünün dediğine göre sistem, "finans, sağlık sistemleri, ulaşım ve eğitim" için kullanılacak, hassas ve önemli bilgiler ile alakası bulunmayacak.[5] Nimbus Projesi'nin tam olarak hedefi açıklanmamış olsa bile, Google Cloud'un yapay zekasının yüz tanıma sistemleri, otomatik fotoğraf kategorizasyonu, obje takibi, duygu analizi gibi sistemlerini İsrail Savunma Kuvvetleri'ne ve Şin Bet'e verebilir. (daha önce Amerika Birleşik Devletleri Gümrük ve Sınır Muhafaza kurumu bu sistemleri sınırı gözetlemek için kullanmıştır.)[1]

Proje ve sözleşmenin detayları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Proje, 4 aşamada gerçekleştirilecek:[6]

  1. Bulut altyapısı satın alınacak ve inşa edilecek
  2. Operasyonlar için bulutun kullanılması amacıyla bir hükûmet yasası çıkarılack
  3. Operasyonlar bulut sistemine taşınılacak
  4. Bulut operasyonları uygulanacak ve optimize edilecek

Sözleşmenin detayları

[değiştir | kaynağı değiştir]

1.2 milyar dolarlık anlaşma sonucu, Google (Google Cloud) ve Amazon (AWS), İsrail hükûmet ajanslarına içinde yapay zeka ve makine öğrenimi sistemlerinin de bulunduğu bulut servis sistemi teslim edecek.[1][7]

İsrail, sözleşme sonucu koyduğu şartlar ile Amazon ve Google'ın:

  1. Boykot baskısı nedeniyle projeden çekilmesini,
  2. Şirketlerin belirli devlet kurumlarına hizmet vermeyi reddetmesini,

yasakladı.[8][9]

Bir Google sözcüsü, tüm Google Cloud müşterilerinin, müşterilerin hizmetlerini insanların yasal haklarını ihlal etmek veya şiddete başvurmak için kullanmalarını yasaklayan hizmet şartlarına uymaları gerektiğini söyledi.[5]

İsrail-Filistin savaşı ve şirketlere gelen tepkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

2022 civarı, şirket hissedarları ve çalışanları projenin hâlihazırda devam eden İsrail-Filistin savaşında Filistinlilerin insan haklarının daha da fazla ihlal edeceğini öne sürerek projeye ağır tepki gösterdi.[10][11][12][13] Hissedarlar ve çalışanlar, spesifik olarak bu teknolojinin Filistin halkına yapılan kitlesel gözetimi daha da arttıracağını, yasa dışı bilgi toplamanın kolaylaşacağını ve İsrail'in Filistin toprakları üzerinde daha kolay genişleyeceğini söyleyerek boykot çağrısı yapıyor.[12]

Google'ın eğitim sistemlerinin pazarlamasında çalışan ve bu projeye karşı çıkan Ariel Koren, Google tarafından ağır bir ültimatoma maruz bırakıldı. Ariel Koren ya 17 gün içinde São Paulo'ya taşınacak ya da şirketten kovulacaktı.[7][14] İstifa ettikten sonra meslektaşlarına yazdığı bir mektupta Koren, "Google'ın Filistinlilere yapılan zulme karşı çıkan Arapları, Yahudileri ve Müslümanları sistematik olarak susturduğunu ve bunun amacının bir korku ortamı yaratmak" olduğunu söyledi.[7]

Koren, Google İnsan Kaynaklarına ve ABD Ulusal Çalışma İlişkileri Kuruluna Google'ın çalışanlarına misilleme yaptığı hakkında şikayette bulunsa da "delil yetersizliğinden" dolayı şikayeti reddedildi.[7]

2022 yılında Amerika merkezli Anti-Siyonist grup olan "Jewish Voice for Peace" ve MPower, Nimbus Projesine karşı çıkan #NoTechForApartheid (Ayrıştırıcılara Teknolojiye Hayır!) kampanyasını başlattı.[15] 200'den fazla Google çalışanı bu kampanyaya katılıp protestolara başladı. Proje hakkında fazla detay verilmemesi sebebiyle projenin şiddet amacıyla kullanılabileceğini söylediler.[5]

Mart 2024'te bir Google bulut yazılım mühendisi, Nimbus Projesi'ne gönderme yaparak "Soykırımı güçlendirecek bir projeye katkıda bulunmak istemiyorum!" diye bağırmasının ardından kovuldu.[16] Nisan ayında ise çok sayıda çalışan New York'ta Google'ın bir merkezinde protesto gerçekleştirdi. Çalışanlar, Google Cloud'un genel başkanı Thomas Kurian'ın odasını bastı. 9 çalışan izinsiz girmek ile suçlanmış ve 28 çalışan kovulmuştur.[17]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d "Google, gelişmiş yapay zeka sistemlerini İsrail'e satıyor". , The Intercept. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  2. ^ "İsrail, büyük bulut projesi için Amazon ve Google'ı seçti". Haaretz. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Haaretz". 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  4. ^ a b "İsrail, bulut projesi için Amazon AWS ve Google'ı seçti". Reuters. 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  5. ^ a b c "Google çalışanları, Project Nimbus'u protesto ediyor!,". Time. 27 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  6. ^ "Nimbus Projesinin sonucunda Amazon ve Google, İsrail'de binlerce kişiye istihdam sağlamış olacak". JPost. 29 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  7. ^ a b c d "Google'ın Nimbus Projesini boykot eden önemli çalışan, istifa etti". New York Times. 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  8. ^ "Amazon'un İsrail yatırımları, yerleşim yerlerindeki ve askeri operasyonlardaki suç ortaklığını ortaya çıkarıyor". The Nation. 9 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  9. ^ "İsrail: Google ve Amazon, Nimbus Projesi'ni boykot edemez:". Data Center Dynamics. 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  10. ^ "Google ve Amazon hissedarları proje nedeniyle isyan ediyor". The Intercept. 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  11. ^ "Google ve Amazon hissedarları Nimbus Projesi'ne karşı". 21 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  12. ^ a b "Biz Google ve Amazon çalışanlarıyız ve Nimbus Projesini kınıyoruz!". The Guardian. 10 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  13. ^ ""Ayrıştırıcalara teknoloji yok!" Google çalışanları Nimbus Projesi'nin iptal edilmesini istiyor". Democracy Now!. 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  14. ^ "Bir çalışan, Google'ın Nimbus Projesine katkısına tepki gösterdi. Google onu Brezilya'ya taşınmakla tehdit etti". Los Angeles Times. 15 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  15. ^ "Making a Killing: Israel's Military-Innovation Ecosystem and the Globalization of Violence - Samer Abdelnour, 2023". web.archive.org. 28 Temmuz 2023. doi:10.1177/01708406221131938. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  16. ^ "Google, teknoloji konferansı sırasında protesto yapan çalışanını kovdu". Middle East Eye. 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
  17. ^ "Google, protesto eden 28 çalışanını kovdu". 23 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2024. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nimbus_Projesi&oldid=33640987" sayfasından alınmıştır