İçeriğe atla

Nathaniel Kleitman

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Nathaniel Kleitman
Doğum26 Nisan 1895(1895-04-26)
Kişinev, Moldova
Ölüm13 Ağustos 1999 (104 yaşında)
Los Angeles, Kaliforniya, ABD
İkamet
Mezun olduğu okul(lar)
İşveren
Tanınma nedeni
REM uykusunu keşfetmesi ve diğer uyku çalışmaları katkıları

Nathaniel Kleitman (d. 26 Nisan 1895 Kişinev - ö. 13 Ağustos 1999 Los Angeles)[1][2] Amerikalı fizyolog ve uyku araştırmacısı. University of Chicago'da Fizyoloji bölümünde Emeritus Profesördür. Uyku çalışmaları yapmış ve 1939'da Sleep and Wakefulness adlı kitabı yazmıştır.

Nathaniel Kleitman 1895'te Bessarabya (şimdiki Moldova)'nın başkenti Kişinev'de Yahudi bir ailede doğdu. Bilinçlilik haline olan ilgisi onu uykuda bilince dair çalışmalar yapmaya itti.[3] Pogroms sebebiyle Filistin'e gitmek zorunda kaldı, 1915'te I. Dünya Savaşı neticesinde Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. 1923'te yirmi sekiz yaşındayken University of Chicago'da uyku fizyolojisi üzerine yazdığı teziyle fizyoloji bölümünde doktorasını bitirdi. 1925'te burada çalışmaya başladı. Kleitman'nın uyku üzerine ilk çalışmalarındaki sponsoru Ovaltine satan bir şirket olan Wander Company'dir.

Kleitman'nın öğrencilerinden biri olan Eugene Aserinsky denekleri gecede 800 metre kağıt kullanan elektroensefalografinin ilk versiyonlarından olan bir makineyle incelemeye karar verdi. Uygulamalar sırasında Aserinsky deneklerin her gece belli zamanlarda gözlerinin hızlıca sağa sola hareket ettiğini gözlemledi. Kleitman deneyin kızı Esther üzerinde tekrar denenmesini ısrar etti. Kleitman Aserinsky 1953'te "hızlı göz hareketini" ya da diğer adıyla REM uykusunu keşfetti. Kleitman ve Aserinsky REM uykusunun rüya görme ve beyin aktiviteleriyle korelasyonunu ortaya çıkardı.

Dinlenme aktivitesi döngüsü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kleitman birçok uyku araştırması yürütmüştür, bunlar arasında "dinlenme aktivitesi" döngüleri üzerine yaptığı çalışmaları biyolojik saat ve ultradian ritimle ilgili birçok keşfin yapılmasına katkı sağlamıştır. Kleitman Temel dinlenme aktivitesi döngüsü ya da kısaltmasıyla BRAC'ın hem uykuda hem de uyanıklıkta devam ettiğini ileri sürmüştür.[4][5]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Siegel, J. M. "A tribute to Nathaniel Kleitman". Psychiatry and Brain Research Institute. University of California, Los Angeles. 8 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2008. 
  2. ^ "Kleitman. father of sleep research". University of Chicago Chronicle V. 19(1), Sept. 23 1999. University of Chicago. 30 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2008. 
  3. ^ Coenen, AML (1999). "Nathaniel Kleitman 1895-1999: a legend in sleep research" (PDF). SLEEP-WAKE Research in The Netherlands. Cilt 10. ss. 13-14. 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mart 2012. 
  4. ^ Kleitman, N., Sleep and Wakefulness, 1963, Reprint 1987: 9780226440736
  5. ^ Kleitman, N., Basic rest-activity cycle—22 years later, Journal of Sleep Research & Sleep Medicine, Vol 5(4), Dec 1982, 311-317