İçeriğe atla

Napoli pizzası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Napoli pizzası

Napoli pizzası veya Neapolitan pizza (İtalyanca: pizza napoletana), ana malzemesi domates ve mozarella olan Napoli kökenli pizzadır.[1][2] Malzemelerin Napoli bölgesinden olması önemlidir. UNESCO tarafından somut olmayan kültür mirası ilan edilmiştir. 20. yüzyılın başında Amerika'da pizza kültürünün gelişminde önemli bir rol sahibidir.[3]

Türleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Margarita, marinara ve Margarita DOP olmak üzere iki türü bulunmaktadır. Margarita domates, fesleğen, dilimlenmiş mozarella ve sızma zeytinyağına ek olarak bir miktar parmesan içerebilir. Marinara ise domates, kekik, sarımsak ve sızma zeytinyağı ile yapılır. Margarita DOP pizzasında Margarita'dan farklı olarak manda mozarella bulunur.

Arjantin'de pizza a la napolitana mozarella ve taze domatesle hazırlanmaktadır. İsteğe bağlı olarak sarımsak eklenebilir.

Tarifi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Napoli pizzasının özelliği esasen ekmek için kullanılana benzer bir hamurla yapılması gereken hamurundan kaynaklanır. Yani hamuru '00' yumuşak buğday unu ile yapılır ve hamur tamamen yağsız, yumuşak ve elastiktir. Bir süre mayalanmış hamur uzun süre çok fazla karbondioksit çıkarır. Hamur, kenarlarına dokunmadan disk şeklinde elle yayılır böylece pişirirken iç peteklerle 1 veya 2 cm'lik bir "kordon" oluşturur ve ortası yaklaşık 2,5 mm kalınlıktadır. Sıcak fırın hızla erimesini, yumuşak ve iyi pişmesini sağlar.

Napoli mutfak geleneğinde pizzada sadece iki sos çeşidi kullanılır:

Bazıları domatesin San Marzano türünden olması gerektiğine inanır.

Diğer çeşniler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pizza sadece geleneksel Margherita ve marinara ile sınırlı değildir. Pizzanın üzerine farklı malzemelerin eklenmesini içeren birçok başka sos türü de vardır.

İcat edilen sayısız pizza çeşidini listelemek mümkün değildir. Her pizzacı kendi takdirine bağlı olarak hareket ettiğinden, tutarlı bir şekilde geçerli standartlar belirlemek çok zordur. Ancak İtalyan geleneğinde Napoliten pizzanın başka çeşitleri de rapor edilmiştir.

  • Capricciosa: domates, mozzarella peyniri, rendelenmiş parmesan, fesleğen, mantar, enginar, pişmiş jambon, zeytin, yağ. Napoli'de değil, bazı durumlarda tuzlu hamsi ve katı yumurta da eklenir.
  • Dört mevsim: normalde her biri pizzanın bölündüğü dört çeyrek düzenlenmiş capricciosa'nın aynı malzemeleri kullanılır.

Bazen çeyrekler ince hamur şeritleri ile bölünür.

  • Dört peynir: mozzarella, takdirinize göre diğer peynirler ve fesleğen. Genel olarak, özellikle Kuzey İtalya'da peynirler arasında gorgonzola bulunur. Geleneksel haliyle pizza beyazdır yani domatessizdir ama Campania dışında kırmızı türüde çok yapılır.
  • Fırında dolgu (veya calzone): domates, provola, rendelenmiş peynir, ricotta ve (seçiminiz) salam veya pişmiş jambon.
  • Kızarmış dolgu: ricotta, provola, tercihen salam veya pişmiş jambon.
  • Diavola: domates, mozzarella peyniri, rendelenmiş parmesan, fesleğen ve küçük baharatlı salam parçalarıyla yapılır. Son yıllarda klasikleşen “Margherita”nın adeta bir çeşididir.
  • Kabak çiçekleri: kabak çiçekleri, tuzlanmış Hamsi, mozzarella peyniri ve kırmızı çeşidi için domates püresi kullanılır.

Napoli'de son yıllarda birçok kişinin "mimoza" dediği kremalı, mozzarellalı, jambonlu ve mısırlı beyaz pizza ile "şef" olarak da anılan kremalı, mozzarellalı, jambonlu ve mantarlı beyaz pizza yapılmaktadır.

Bir odun fırını. Napoliten pizza pişirmenin tipik ve benzersiz yöntemi

Pişirme

[değiştir | kaynağı değiştir]

"Pizza Napoletana" markasını elde etmek için uluslararası standartların tanımına ilişkin spesifikasyona göre, pizza odun ateşinde fırında yaklaşık 485 °C 'derecede en fazla 60- 90 saniyede pişirilmelidir.[6]

Napoli pizzası için tipik aletler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yağı dökmek için, geleneksel pizza şefleri "agliara", uzun ve dar ağızlı, ince ve sürekli yağı akıtan, içten kalay kaplı bakır bir kap kullanır.

Pizzayı fırında pişirmek ve idare etmek için iki uzun saplı kürek kullanılır: bunlardan ilki pizzanın çiğ olarak fırının içine sürüldüğü ve pizzanın hızlı bir darbeyle fırına yerleştirildiği büyük, kare şekilli bir kürektir. Bu kürek geleneksel olarak ahşaptan yapılırdı ancak son zamanlarda hijyenik nedenlerden dolayı alüminyumdan yapılmaktadır değiştirilmiştir. Diğer kürek ise daha küçük, yuvarlak, demir bir kürek olup pizzayı her taraftan eşit şekilde pişecek şekilde fırında döndürmek için kullanılır.

Yasalar ve Onaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pizza Napoletana aynı üretim tesisinde fırından yeni çıkmış olarak hemen tüketilmelidir. Ürünün pizzacı dışında evlere veya binalara taşınması ticari markanın kaybını belirler

— Art. "Pizza Napoletana STG" markasını elde etmek için uluslararası standartların tanımına ilişkin şartnamenin 6. maddesi

"Gerçek el yapımı Napoliten pizzanın" yapımı ve malzemeleri, Ente Nazionale Italiano di Unificazione (UNI) standardı 10791:98'de tanımlanmıştır. Ve 1984'ten beri Associazione Verace Pizza Napoletana tarafından hazırlanır. Gerçek el yapımı Napoliten pizza UNI 10791:98 standardının ve Napoliten Pizza S.T.G. Napoliten geleneğine göre üretilmiştir.

2004 yılında süreç, Napoliten pizza için kalite işareti "Garantili geleneksel spesiyalite" (italyanca: "Specialità tradizionale garantita")(TSG) almaya başladı. Bu markayla övünebilmek için pizzanın kodlanmış malzemeler ve yöntemlerle hazırlanması gerekir. Bilhassa makine ile yapılabilecek tek işlem hamurun hazırlanmasıdır. Diski elde etmek için somunların kesilmesi ve hamurun işlenmesi elle yapılmalıdır.

14 Şubat 2008'de standart Resmi Gazete'de yayınlandı ve takip eden altı ay içinde herhangi bir itiraz olmadığı için 5 Şubat 2010'dan itibaren Napoli pizzası resmen Avrupa topluluğu Garantili geleneksel spesiyalitesi olarak kabul edildi.[7]

2017'de "Napoliten pizzacının sanatı" (ve sonuç olarak bu sanatın doğrudan bir ürünü olan Napoliten pizza) Dünya Miras Alanı oldu. UNESCO'nun Jeju adasında oturumunda toplanan 12. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Komitesi, İtalya'nın adaylığını olumlu değerlendirerek gıpta ile bakılan tanımayı onayladı.[8][9][10][11]

"Cüzdan" pizzası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Napoli'de pizza tüketmenin geleneksel bir yolu, onları sokakta tüketmek için "mignon" versiyonlarını satın almaktır. Bu durumda pizza yemek kağıdı ile birlikte dörde katlanır. Pizzayı bu şekilde katlama aslında katlama veya kitapçık olarak adlandırılır.[12] Pizza yemenin bu geleneksel yolu, Napoli'deki G7 toplantısı vesilesiyle via dei Tribunali'de cüzdan pizzası yiyen Amerika Birleşik Devletleri başkanı Bill Clinton tarafından ünlendi.[13]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Official Journal of the European Union". lex.europa.eu. 2008. 9 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021. 
  2. ^ "Selezione geografica". Europa.eu.int. 23 Şubat 2009. 18 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2009. 
  3. ^ France-Presse, Agence (7 Aralık 2017). "Naples' pizza twirling wins Unesco 'intangible' status". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 7 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2017. 
  4. ^ La pizza marinara non va confusa con quella ai frutti di mare. Il nome deriva dal fatto che gli ingredienti, facilmente conservabili, potevano essere portati dai marinai per preparare pizze nel corso dei loro lunghi viaggi.
  5. ^ "Mozzarella vs fiordilatte. La pizza non può più raccontarti una bufala". 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2015.  Bilinmeyen parametre |urlmorto= görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre |urlarchivio= görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre |dataarchivio= görmezden gelindi (yardım)
  6. ^ "Disciplinare Associazione Verace Pizza Napoletana" (PDF). 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Kasım 2021.  Paragrafo 2.5, p. 10.
  7. ^ "REGOLAMENTO (UE) N. 97/2010 DELLA COMMISSIONE del 4 febbraio 2010 recante registrazione di una denominazione nel registro delle specialità tradizionali garantite Pizza Napoletana (STG)". 29 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2010. 
  8. ^ "Regulations for obtaining the use of the collective trade mark "Verace Pizza Napoletana" Production Rules ('Il Disciplinare')" (PDF). Associazione Verace Pizza Napoletana. 28 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Şubat 2020. 
  9. ^ "Unesco: l'arte del pizzaiolo napoletano diventa patrimonio dell'umanità". 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2017.  Bilinmeyen parametre |pubblicazione= görmezden gelindi (yardım)
  10. ^ "L'Unesco consacra la pizza napoletana: l'arte del pizzaiuolo napoletano è patrimonio culturale dell'umanità - See more at: http://www.rainews.it/dl/rainews/articoli/Unesco-consacra-la-pizza-arte-del-pizzaiolo-napoletano-patrimonio-culturale-dell-umanita-595f45e1-1d8c-4525-a8ae-ded74d9b34a1.html". 7 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2017.  |başlık= dış bağlantı (yardım)
  11. ^ "Unesco. Art of Neapolitan 'Pizzaiuolo'". 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024. 
  12. ^ Che cos’è la pizza a portafoglio e come si mangia 4 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. su pizzadixit.com URL consultato il 29 marzo 2020
  13. ^ "Clinton nella Pizzeria Di Matteo - G7 Napoli 1994". 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2019. 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış Bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Napoli_pizzası&oldid=32988244" sayfasından alınmıştır