Nükleer karşıtı hareket
Nükleer karşıtı hareket, çeşitli nükleer teknolojilere karşı çıkan sosyal bir harekettir. Bazı doğrudan eylem grupları, çevre hareketleri ve profesyonel organizasyonlar kendilerini yerel, ulusal veya uluslararası düzeyde bu hareketle özdeşleştirmiştir.[2] Başlıca nükleer karşıtı gruplar arasında Nükleer Silahsızlanma Kampanyası, Dünya Dostları, Greenpeace, Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler, Barış Eylemi ve Nükleer Bilgi ve Kaynak Servisi bulunmaktadır. Hareketin ilk amacı nükleer silahsızlanmaya ilişkindi, ancak 1960'ların sonlarından beridir nükleer enerji kullanımına da karşı çıkılmaktadır. Birçok nükleer karşıtı grup hem nükleer enerjiye hem de nükleer silahlara karşı çıkar. 1970'lerde ve 1980'lerde yeşil partilerin ortaya çıkması genellikle nükleer karşıtı siyasetin doğrudan bir sonucuydu.[3]
Bilim insanları ve diplomatlar, 1945'te Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarından bu yana nükleer silah konusunu tartışmaktadır.[4] Yerel halk, 1954'te Pasifik'te yapılan kapsamlı testlerden itibaren nükleer silah testleri konusunda endişe duymaya başladı. 1963'te birçok ülke, atmosferik nükleer testleri yasaklayan Kısmi Test Yasağı Anlaşmasını onayladı.[5]
Temmuz 1977'de İspanya'nın Bilbao kentinde nükleer enerjiye karşı 200.000 kişinin katıldığı büyük bir protesto düzenlendi. 1979'daki Three Mile Island kazasının ardından New York'ta 200.000 kişinin katıldığı nükleer karşıtı bir protesto düzenlendi. 1981'de, Hamburg'un batısındaki Brokdorf Nükleer Santrali'ni protesto etmek için Almanya'nın en büyük nükleer enerji karşıtı gösterisi gerçekleşti; yaklaşık 100.000 kişi 10.000 polis memuru ile karşı karşıya geldi. En büyük protesto 12 Haziran 1982'de New York'ta gerçekleşti ve nükleer silahlara karşı bir milyon insan gösteriye katıldı. Batı Berlin'deki 1983 nükleer silah protestosuna yaklaşık 600.000 kişi katıldı. Mayıs 1986'da Çernobil felaketinin ardından tahminen 150.000 ila 200.000 kişi İtalya'nın nükleer programını protesto etmek için Roma'da yürüdü.
Nükleer karşıtı organizasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Nükleer karşıtı hareket, yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyet gösteren sosyal bir harekettir. Çeşitli grup türleri kendilerini hareketle özdeşleştirmiştir:
- Clamshell Alliance ve Shad Alliance gibi doğrudan eylem grupları
- Friends of the Earth ve Greenpeace gibi çevreci gruplar
- Ralph Nader's Critical Mass gibi tüketici koruma grupları
- Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler gibi Profesyonel kuruluşlar[2]
- Avrupa Hür İttifakı gibi siyasi partiler
Uluslararası organizasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- European Nuclear Disarmament
- Friends of the Earth International, 77 ülkede var olan çevreci örgüt ağı.[6] Ancak 2014'ten beri FOE (İngiltere) duruşunu yumuşattı; nükleer reaktörlere karşı şiddetli muhalefet, yeni nükleer (fisyon) reaktörlerin inşasına hala karşı çıkan, ancak mevcut olanların kapatılmasına karşı kampanya yapmayan daha pragmatik bir muhalefete dönüştü.[7]
- Global Zero, kendini nükleer silahların ortadan kaldırılmasını sağlamaya adamış uluslararası partizan olmayan bir grup.[8]
- Global Initiative to Combat Nuclear Terrorism
- Greenpeace
- Nükleer Silahları Kaldırmak İçin Uluslararası Kampanya
- International Network of Engineers and Scientists for Global Responsibility
- Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Doktorlar; IPPNW, 1984'te UNESCO Barış Eğitimi Ödülü'ne ve 1985'te Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.[9]
- Nuclear Information and Resource Service
- OPANAL
- Pax Christi International[10]
- Ploughshares Fund
- Bilim ve Dünya İlişkileri üzerine Pugwash Konferansı
- Sosyalist Enternasyonal
- Sōka Gakkai[11][12]
- Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi
- Dünya Silahsızlanma Kampanyası
- Dünya Yaşamı Koruma Birliği
|
.svg)
Eleştiri
[değiştir | kaynağı değiştir]
İklim değişikliği ile alakalı etkili politikalarda anlaşmak için girişimler devam etmektedir. Nükleer yanlısı çevreci gruplar, çevrecilerin nükleer karşıtı geleneksel tutumlarını tersine çevirmeye çalışıyor. Film yapımcısı Rob Stone'un Pandora's Promise belgesel filmi (2013) bu eğilimin güzel bir örneğidir.[14]
Bazı çevreciler nükleer karşıtı hareketi, fosil yakıtların ve nükleer enerji dışındaki alternatiflerin çevresel maliyetlerini küçümsemek ve nükleer enerjinin çevresel maliyetlerini abartmakla eleştiriyor.[15][16] Sayısız nükleer uzmandan biri ve Pittsburgh Üniversitesi'nde Fahri Fizik Profesörü olan Bernard Cohen, muhtemelen en sık alıntılanan kişidir. Kapsamlı yazılarında güvenlik konularını ayrıntılı olarak inceler. Nükleer güvenliği, çok çeşitli diğer fenomenlerin göreceli güvenliğiyle karşılaştırmasıyla tanınır.[17][18]
Nükleer karşıtı aktivistler, radyofobik duyguları halk arasında yaymakla suçlanıyor. Boston Üniversitesi'nden Samuel MacCracken, yakıtların üretimi ve nakliyesinin yanı sıra kirlilik de hesaba katılırsa, yılda 50.000 ölümün doğrudan nükleer olmayan santrallere atfedileceğini savunur. Nükleer olmayan santrallerin nükleer santrallerle aynı standartlarla yargılanması durumunda, her nükleer olmayan santralin ABD'de yılda 100 ölüme neden olduğunu savundu.[19]
Nükleer karşıtı hareketi eleştirenler, yenilenebilir enerji kaynakları için gereken sermaye kaynaklarının nükleer enerji için gerekli olanlardan daha yüksek olduğunu kanıtlayan bağımsız çalışmaları argümanlarında kullanır.[20]
Nisan 2007'de Sierra Club Küresel Isınma Direktörü Dan Becker, "Kirli kömür santrallerinden tehlikeli nükleer enerjiye geçmek, sigara bırakıp uyuşturucuya başlamak gibidir" dedi.[21] James Lovelock ise bu görüşü eleştirmektedir: "Nükleer enerjiye karşı olan muhalefet, Hollywood tarzı kurgu, Yeşil lobiler ve medya tarafından beslenen irrasyonel bir korkuya dayanıyor." ". . . Ben bir Yeşil'im ve hareketteki arkadaşlarımdan nükleer enerjiye karşı haksız itirazlarından vazgeçmelerini rica ediyorum."[22]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Herbert P. Kitschelt. Political Opportunity and Political Protest: Anti-Nuclear Movements in Four Democracies 21 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. British Journal of Political Science, Vol. 16, No. 1, 1986, p. 71.
- ^ a b Fox Butterfield. Professional Groups Flocking to Antinuclear Drive 24 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The New York Times, 27 March 1982.
- ^ John Barry and E. Gene Frankland, International Encyclopedia of Environmental Politics, 2001, p. 24.
- ^ Jerry Brown and Rinaldo Brutoco (1997). Profiles in Power: The Anti-nuclear Movement and the Dawn of the Solar Age, Twayne Publishers, pp. 191–192.
- ^ Wolfgang Rudig (1990). Anti-nuclear Movements: A World Survey of Opposition to Nuclear Energy, Longman, p. 54-55.
- ^ "About Friends of the Earth International". Friends of the Earth International. 4 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2009.
- ^ "FOE shift on nuclear power". The Guardian. 12 Eylül 2014. 12 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Join the Movement". 8 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019.
- ^ "Profile from Helix Magazine". 13 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Lawrence S. Wittner (2009). Confronting the Bomb: A Short History of the World Nuclear Disarmament Movement, Stanford University Press, pp. 164–165.
- ^ Lawrence S. Wittner (2009). Confronting the Bomb: A Short History of the World Nuclear Disarmament Movement, Stanford University Press, p. 128.
- ^ Lawrence S. Wittner (2009). Confronting the Bomb: A Short History of the World Nuclear Disarmament Movement, Stanford University Press, p. 125.
- ^ "Stewart Brand + Mark Z. Jacobson: Debate: Does the world need nuclear energy?". TED. February 2010. 12 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2013.
- ^ van Munster R, Sylvest C (Oct 2015). "Pro-Nuclear Environmentalism: Should We Learn to Stop Worrying and Love Nuclear Energy?". Technology and Culture. 56 (4): 789-811. doi:10.1353/tech.2015.0107. PMID 26593709.
- ^ "James Lovelock: Nuclear power is the only green solution". www.ecolo.org. 16 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Going Nuclear". 16 Nisan 2006. 2 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi – www.washingtonpost.com vasıtasıyla.
- ^ "Bernard Cohen". www.phyast.pitt.edu. 24 Ocak 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Nuclear Energy Option". www.phyast.pitt.edu. 21 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Samuel MacCracken, The War Against the Atom, 1982, Basic Books, pp. 60–61
- ^ Executive Summary[ölü/kırık bağlantı]
- ^ https://web.archive.org/web/20110714174817/http://www.newstrib.com/featured-series/energy-series/Articles/A_7-20-2007_1_4.pdf [yalın URL]
- ^ "James Lovelock: Nuclear power is the only green solution". www.ecolo.org. 16 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi."James Lovelock: Nuclear power is the only green solution" 16 Ekim 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. www.ecolo.org.
