Mustafa Akgül
Mustafa Akgül | |
---|---|
Doğum | 10 Mayıs 1948 Yeşilöz, Güdül, Ankara |
Ölüm | 13 Aralık 2017 (69 yaşında) Ankara, Türkiye |
Defin yeri | Karşıyaka Mezarlığı, Ankara T21B 576; 40.0003586N, 32.7892651E |
Vatandaşlık | Türkiye |
Meslek | Akademisyen, mühendis, matematikçi, aktivist |
Tanınma nedeni | Türkiye'ye internetin yaygınlaşması, Türkiye'de özgür yazılım |
Önemli eser(ler) | Özgür Yazılım Kampları, Akademik Bilişim, Türkiye'de İnternet Konferansı, İnternet Haftası |
Hareket | Özgür yazılım hareketi, LKD, İNETD |
Ödüller | TÜBİTAK Teşvik Ödülü (1988), LKD Yüzyılın Pengueni Ödülü (2004), TBD Bilişim Hizmet Ödülleri Özel Ödülü (2011) |
İmza | |
Mustafa Akgül (10 Mayıs 1948, Güdül, Ankara - 13 Aralık 2017, Çankaya, Ankara), internetin Türkiye'de yaygınlaşması için yaptığı çalışmalarla tanınan Türk mühendis, bilim insanı, bilişim uzmanı[1][2]
1993 yılında Bilkent Üniversitesi alan adı dahilinde, dönemin Linux kullanıcılarının haberleşmeleri için kurduğu "linux@bilkent.edu.tr" e-posta listesi ile başlayarak, ölümüne kadar özgür yazılım ve bağımsız İnternet üzerine yaptığı öncü faaliyetler ile sebebiyle Türkiye'de İnternet'in babası ve Türkiye'de özgür yazılımın babası unvanlarıyla anılır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]10 Mayıs 1948 tarihinde Ankara'nın Güdül ilçesinin Yeşilöz köyünde doğdu. 1970'te Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin inşaat mühendisliği bölümünde lisansını, 1974 yılında aynı üniversitenin endüstri mühendisliği bölümünde yöneylem araştırmaları alanında da yüksek lisansını tamamladı. 1981'de Waterloo Üniversitesi'nden kombinatorik ve optimizasyon konularında doktor oldu. Amerika Birleşik Devletleri'nde Delaware Üniversitesi ve North Carolina State Üniversitesi'nde misafir profesör olarak çalıştı. 1987 yılında Bilkent Üniversitesi'ne geçerek ölümüne kadar görevini sürdürdü.[3]
Yurt dışında iken internet ile tanışıp kullanan Akgül, 12 Nisan 1993'te Türkiye İnternet'e bağlandıktan sonra, ülkede İnternet'in yaygınlaşmasına öncülük etmiştir.[4] Bu süreçte, iki yıl sonra bu listenin üyelerini 1995 yılında 1. Türkiye İnternet Konferansı'nda bir araya getirdi. Bu konferansta kurulan Türkiye Linux Kullanıcıları Grubu ilk toplantısını ve özgür yazılım üzerine ilk konuşmasını yine bu konferansta yapmıştır. 1999 yılında, üniversitelerde bilgi teknolojileri üzerine çalışan grupları ve kişileri bir araya getirmek ve ortak bir politika oluşturmak amacıyla Akademik Bilişim Konferansı düzenlenmiş, bu konferansın öncesinde de bir günlük bir GNU/Linux eğitimi düzenlenmiştir. Konferans öncesinde düzenlenen bu bir günlük eğitim, daha sonra yıllar boyu düzenlenecek olan özgür yazılım kış kamplarının öncüsü olacaktır. Akademik Bilişim Konferansları, 2005 yılında ulusal olmaktan çıkarak uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2002 yılında Özgür Yazılım ve Linux Şenliği adıyla Türkiye'de ilk defa özgür yazılım üzerine bir etkinlik düzenlendi, bu etkinlik de daha sonrasında Özgür Yazılım ve Linux Günleri ismiyle düzenlenmeye devam etmiştir. 2010 yılında, GNU/Linux üzerine sistem yönetimi gibi eğitimlerin düzenlendiği Linux Yaz Kampı ilk defa Akgül'ün girişimleriyle düzenlenmiş, sonrasında etkinlik uzun yıllar boyunca yaz aylarında iki hafta süresince Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nde düzenlenmeye devam etmiştir. İlk Linux Yaz Kampı, tek sınıf ve 10 günlük bir eğitim olarak kurgulanmış, ancak 2017 yılına gelindiğinde 21 sınıfta 600'den fazla katılımcı ile gerçekleşen devasa bir etkinlik haline gelmişti.
Mustafa Akgül, Linux Kullanıcıları Derneği, İnternet Teknolojileri Derneği ve Türkiye Bilişim Derneği yönetimlerinde görev yaptı. Türkiye'de İnternet Haftası adıyla 1998 yılından beri düzenlenen ve sloganı "İnternet yaşamdır" olan internet kutlamalarını gerçekleştiren ekibi yönetti. 2000 yılında Linux Kullanıcıları Derneği'nin kurulmasının ardından ilk sekiz yılında yönetim kurulu başkanlığı görevini yürüttü.[4]
13 Aralık 2017'de uzun zamandır tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.[4] Ölümünün ardından, uzun yıllar boyunca emek verdiği Akademik Bilişim öncesi kurslar ve Linux Yaz Kampı'nın isimleri, Akgül'ün anısına Mustafa Akgül Özgür Yazılım Kış Kampı ve Mustafa Akgül Özgür Yazılım Yaz Kampı olarak değiştirilmiştir.
Aldığı görevler
[değiştir | kaynağı değiştir]- İnternet kurulu başkanlığı
- Kamunet teknik kurulu başkanlığı
- 8. Plan Bilişim özel ihtisas komisyonu başkanlığı
- 2. Bilişim Şurâsı hukuk komisyonu başkanlığı
- Linux Kullanıcıları Derneği kurucu ve onursal başkanlığı
- İnternet Teknolojileri Derneği başkanlığı
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği sektör kurulu üyeliği
- Türkiye Bilişim Derneği yönetim kurulu üyeliği
Mustafa Akgül Özgür Yazılım Kampları
[değiştir | kaynağı değiştir]Mustafa Akgül Özgür Yazılım Kampları biri kış döneminde diğeri ise yaz döneminde olmak üzere bir yılda iki defa olacak şekilde düzenlenmektedir. Sıklıkla kış aylarında düzenlenen, eski adı ile Akademik Bilişim Konferansı Öncesi Linux Eğitim Seminerleri olarak bilinen özgür yazılım konulu kurslar ilk defa 1999 yılında ODTÜ'de düzenlenen Akademik Bilişim Konferansı öncesinde gerçekleşti. 2019'a kadar konferansla beraber her yıl farklı bir Anadolu kentinde ortalama dört gün sürecek şekilde gerçekleştirilmeye devam etti. 2020'den beri Eskişehir'de yapılıyor.
Eski adı Linux Yaz Kampı olarak bilinen kampların ilki İNETD ve Linux Kullanıcıları Derneği iş birliği ile 2010 yılında Işık Üniversitesi'nde düzenlendi. 2011'de Düzce Üniversitesi'nde yapıldıktan sonra, 2012 yılından beri Bolu'da Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nde ortalama 14 gün sürecek şekilde yaz aylarında gerçekleştiriliyor.
Bu kamplarda verilen eğitimler temel olarak özgür yazılım felsefesine uygun yazılım, teknoloji ve konuları içermektedir.
Mustafa Akgül'ün 2017 yılında ölümünden sonra kamp düzenleme kurulu ortak bir karar ile düzenlenen kampların, Türkiye'de İnternet kullanımına ve özgür yazılım felsefesine büyük emek ve katkı vermiş olan Mustafa Akgül'ün adı ile anılmasına karar verdi. 2018 yılı itibarı ile düzenlenen kamplar Mustafa Akgül Özgür Yazılım Kış Kampı ve Yaz Kampı olarak ifade edilmeye başlandı.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Remembering Mustafa Akgül". Internet Policy Review. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020.
- ^ "Türkiye'de İnternet'in 25. yılı". 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mustafa Akgül kimdir? Hayatını kaybeden Akgül Türkiye'de "İnternet'in babası" lakabıyla anılıyordu". www.sozcu.com.tr. Sözcü gazetesi, 14 Aralık 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2017.
- ^ a b c "Türkiye'de İnternet ve Özgür Yazılımın Öncüsü Mustafa Akgül Hayatını Kaybetti". bianet.org. Bianet.org haber sitesi 14 Aralık 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2017.
- ^ ""Özgür Yazılım Kampı" Başlıyor". Hürriyet. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- 1948 doğumlular
- 2017 yılında ölenler
- 20. yüzyıl Türk mühendisleri
- 21. yüzyıl Türk mühendisleri
- Karşıyaka Mezarlığı'na defnedilenler
- Ankara ili doğumlu akademisyenler
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde öğrenim görenler
- Türk bilişimciler
- Ankara ilinde ölenler
- Özgür yazılım kişileri
- Güdül doğumlular