Mustafa Çamran
| Mustafa Çamran | |
|---|---|
| |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 08 Mart 1932 Tahran, İran |
| Ölüm | 21 Haziran 1981 Süsengird, İran |
| Mesleği | İranlı Akademisyen, Fizikçi, Siyasetçi, Aktivist, Mehdi Bezirgan devletinde İran’ın savunma bakanı |
| Dini | Şii İslam |
Mustafa Çamran Savehî (Farsça: مصطفی چمران, d. 8 Mart 1932 - ö. 21 Haziran 1981), İranlı akademisyen, fizikçi, siyasetçi, Mehdi Bezirgan hükûmetinde İran’ın savunma bakanı, Amel hareketin kuruluşunda Musa el-Sadr’ın yardımcısı, İslamî Şûra Meclisinin temsilcisi, İran-Irak Savaşında komutan.[1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğumu
[değiştir | kaynağı değiştir]8 Mart 1932 tarihinde, Tahran’da sekiz nüfûslu bir ailede dünyaya geldi. Babası Hassan Çamran, İran’ın Save şehrindeki Çamran adlı bir köyünden Tahran’a göç etmişti.[2]
Eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çamran ilk eğitimini Tahran'ın İntisariye okulunda başladı. Ortaöğretimini de Darul Funun ve Elborz okullarında bitirdi. 1953 yılında yüksek puanı ile Tahran üniversitesinin Fen Fakültesinde Elektromekanik dalında tahsilini devam etti. Lisansini bitirdikten sonra yüksek lisans için Teksas Üniversitesi'nin bursunu aldı ve eğitimini devam etti.[3][4] Doktorasını de Amerika’nın Kaliforniya Üniversitesi'nde Elektro-Fizik dalında yaptı.[5] Çamran Farsça’ya ek olarak, Arapça, İngilizce, Türkçe, Fransızca ve Almanca’yı de çok iyi biliyordu.
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]Mustafa Çamran bir savaşçı olmakla beraber bir fikir ve düşünce adamıydı. İrfan ve sanatı çok severdi.[6] Onun irfanı söz ve düşünceleri "Ruhun İrfanla Yükselişi" adlı bir kitapta toplanmıştır.[7] Yazmış olduğu kitaplar çeşitli dillere çevrilir. Türkçeye çevrilen 'Biz ve Allah' ve 'Ruhun İrfanla Yükselişi' kitapları basılmıştır. Ayrıca kendi eğitim dalı hakkında da birkaç kitap ve makaleler yazmıştır. "An integrator based on motion and electrostatic charge." onun basılmış yüksek lisans tezidir.[8]
Siyasal mücadelesi
[değiştir | kaynağı değiştir]ortaöğretim yıllarında İslami mücadele ile tanıştı. Doktorasını alırken Müslüman Öğrenciler Birliği kurarak onun lideri oldu. Eğitimini tamamladıktan sonra İran’a döndü. 1963 yılında İran’da ortaya çıkan “15 Hordad Kıyamı”na katıldı. Olaydan sonra Mısır’a gitmek zorunda kaldı, orada Filistin davası ile ilgilenir ve gerilla eğitimi aldı. 1970 yılında Lübnan’a gitti. Musa el-Sadr ile tanışıp emperyalizm ve siyonitlere karşı İslamı mücadelelere katıldı.[9] Aynı zamanda “Emel” örgütünü oluşturmakta Musa Sadr ile çaba gösterdi. İran'ın inkılabıyla birlikte Lübnan'dan İran'a dönüp İslam İnkılabı Muhafızları'nın örgütlenmesinde öncülük etti. İran-Irak Savaşı başladığı zaman savaşa katıldı. Cephede pastar komutanı olarak hizmet verdi.[10]
Öldürülüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]21 Haziran 1981 tarihinde İran'ın güneyinde yer alan Dehleviye bölgesinde bir operasyon sırasında öldü.[10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Musa el-Sadr23 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Şehid Dr.Mustafa Çamran'ın şehadetinin 30.yıldönümü…". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- ^ Şehid Dr. Mustafa Çamran[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Şəhid Mustafa Çamran[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "İSLAM DAVASI ŞEHİTLERİ: DR. MUSTAFA ÇAMRAN / M. CELAL MÜCAHİD". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- ^ "Şehid Mustafa Çamran'ı Rahmetle Anıyoruz". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- ^ "MUSTAFA ÇAMRAN: İNSAN VE ALLAH". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- ^ "Ruhun İrfanla Yükselişi". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- ^ "An integrator based on motion and electrostatic charge". 13 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020.
- ^ "Hayatı mücadele ve fedakarlıkla geçen bir isim: Mustafa Çamran (Biyografi)". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- ^ a b "Mustafa Çamran kimdir?". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- 1932 doğumlular
- Tahran Üniversitesinde öğrenim görenler
- 1981 yılında ölenler
- İran'da ölenler
- İranlı bilim insanları
- İran Devrimi'nde kişiler
- İranlı akademisyenler
- Tahran doğumlular
- İranlı yazarlar
- Müslüman aktivistler
- Ateşli silahtan ölenler
- Çatışmada ölenler
- İran-Irak Savaşı'nda çatışmada ölenler
- İran-Irak Savaşı'ndaki askerler
- İranlı Şiiler
- İranlı devrimciler
- Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de öğrenim görenler
- İranlı fizikçiler
- Austin Teksas Üniversitesinde öğrenim görenler
- İslamî Şûra Meclisi (1. dönem) üyeleri