İçeriğe atla

Modifikasyon

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Modifikasyon, canlılarda çevrenin etkisiyle meydana gelen ve kalıtsal olmayan özelliklerdir. Modifikasyonlar, çeşitli biyoteknolojiler kullanılarak tesadüfi mutasyon veya kasıtlı genetik modifikasyon nedeniyle bir bireyin DNA'sında meydana gelen değişikliklerdir.[1] Çevre koşulları (ısı, ışık, sıcaklık, besin, toprak) bazı genlerin işleyişini değiştirebilir. Bu değişimler, neden olan çevre koşulları ortadan kalkınca eski haline döner. Yapılan birçok araştırma modifikasyonların kalıtsal olmadığını göstermiştir.

Modifikasyonlar, geçici ve kalıcı olarak ikiye ayrılmaktadır. Geçici modifikasyonlara güneşlenme sonucunda tenin bronzlaşması ve antrenmanların kaslarda neden olduğu gelişim örnek verilebilirken, ampütasyon ve organ nakli gibi olaylar ise kalıcı modifikasyonlar[2] arasında yer almaktadır.

Lamarck'ın canlının vücudunu oluşturan parçalarda çevrenin etkisiyle medyana gelen değişim ve bu değişimin canlı üzerindeki etkisi üzerine yaptığı araştırmalar, modifikasyona örnektir.

August Weismann, fareler üzerinde yaptığı deneylerle sonradan kazanılmış karakterlerin kalıtsal olmadığını ispatlamıştır. Weismann, farelerin 20 döl boyunca kuyruklarını kestiği halde, 21. dölde de kuyruklu farelerin doğduğunu gözlemlemiştir.

Modifikasyonlara örnek olarak şunlar verilebilir:

  • Arı kovanında döllenmiş yumurtalardan oluşan larvalar; arı sütü ile beslenirse kraliçe arı, bal özü ile beslenirse işçi arılar gelişir.
  • Çuha çiçeği; 15-20 derecede yetiştirilirse kırmızı renkli olur, 30-35 derecede yetiştirilirse beyaz renkli olur.
  • Himalaya tavşanlarının beyaz tüyleri kazınıp üstüne buz konunca yeni çıkan tüyler siyahtır.
  • Sirke sinekleri 18 derecede doğarlarsa kıvrık, 34 derecede doğarlarsa düz kanatlı olurlar.
  • Ortanca çiçeği asidik toprakta kırmızı, bazik toprakta mavi renkte çiçek açar.
  • Tek yumurta ikizleri büyüdükleri ortama göre boy ve kilo farkı gösterir.
  • Çekirge larvaları 16 derecede gelişirse benekli, 25 derecede gelişirse beneksiz olur.
  • Karahindiba bitkisinin dağlarda yetişenleri kısa, ovalarda yetişenleri uzun boylu olur.
  • Güneşin altında fazla duran ten bronzlaşır
  1. ^ Tikhodeyev, Oleg (March 2015). "Crisis of the term "mutation" and its resolution in the context of the differential concept of variability". Biology Bulletin Reviews. 5 (2). ss. 119–129. doi:10.1134/S2079086415020103. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Modifikasyon Nedir? Genler Üzerinde Etkileri Nelerdir? Kalıtımsal Özelliği Var Mıdır?". Evrim Ağacı. 22 Mayıs 2019. 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2022.