Modern Sanat Müzesi (New York)
| Museum of Modern Art | |
|---|---|
| MoMA | |
 | |
 | |
| Açılış | 7 Kasım 1929 |
| Konum | Fifth Avenue / 53rd Street, Manhattan, New York |
| Koordinatlar | 40°45′42″K 73°58′39″B / 40.76167°K 73.97750°B |
| Tür | Modern sanat |
| Başkan | Glenn D. Lowry |
| Resmî site | moma.org |
Modern Sanat Müzesi, (İngilizce: Museum of Modern Art) kısaca "MoMA", Orta Manhattan, New York'taki Beşinci ve Altıncı Caddeler arasında bulunan 53. Sokak'ta yer alan bir sanat müzesidir.
1929'da kurulan müze, koleksiyonunda dünyaca ünlü eserler barındırır ve dünyanın en çok ziyaret edilen saat müzelerdendir.[1] Özellikle kübist, sürrealist ve soyut resimleriyle ünlüdür. İlk açıldığında "The Museum of Modern Art” olarak anılan müze, 1950'lerde itibaren "The Modern" olarak anıldı. Günümüze ise "MoMA" kısaltmasıyla anılır.
MoMA, yakın mesafesinde bulunan Metropolitan Museum of Art'ı tamamlayıcı bir niteliktedir ve bazılarınca diğer müzenin kardeş müzesi olarak görülür. Ancak, Metropolitan genel bir sanat müzesiyken, MoMA modern sanat konusunda özelleşmiştir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Müze, Wall Street Borsası'nın çöktüğü "Kara Salı" diye bilinen günden 10 gün sonra 8 Kasım 1929 günü açıldı. Kurucuları, Abby Aldrich Rockefeller, Lillie P. Bliss ve Mary Quinn Sullivan adlarında üç kadın modern sanat koleksiyoneridir.[2]
MoMA'nın ilk mekânı, Manhattan'daki Heckscher Binası'ndaki kiralık bir yerdi. Gördüğü ilgi ve artan popülerliği nedeniyle on yıl içinde art arda daha büyük üç mekâna taşınması gerekti. Başlangıçta içe dönük bir sanat enstitüsü olarak işlemekte iken 1939’dan itibaren kendini New York kent yaşamının bir parçası olacak şekilde yeniledi ve o yıl, mimar Philip L. Goodwin ve Edward Durell Stone tarafından tasarlanan kalıcı binası açıldı. Açılışa 6bin kişi katıldı ve açılış konuşması Beyaz Saray'daki Başkan Franklin D. Roosevelt tarafından radyo aracılığıyla yapıldı.
Amerikalı işadamı Paul J. Sachs tarafından 1929 yılında bağışlanan sekiz baskı ve bir çizim, koleksiyonunun ilk parçalarıdır.[3] Müzede düzenlenen ilk sergi, eserleri daha önce New York'ta çok az sergilenmiş dört sanatçının 100 kadar eserinin bir arada görülebildiği Cézanne, Gauguin, Seurat, Van Gogh Sergisi idi. [4]
Müzenin koleksiyonu zamanla altı bölüm içerecek şekilde genişledi: Resim ve Heykel, Mimari ve Tasarım (1931), Film ve Medya (1935), Fotoğraf (1940), Baskı ve Resimli Kitap (1969) ve Çizim (1971).[2]
MoMA, 1930'larda galerilerine klima taktıran ilk müzelerden biriydi.[5] 1958'de eskiyen klimaları yenilemek için çalışan işçilerin sigarasından çıkan bir yangında bir işçi öldü. Yangında bir çok eser kurtarılmış ancak Monet'in Nilüferler serisine ait dev bir tablo yanmıştı. [6] Müze yönetimi ertesi sene Monet'in oğlundan yeni bir Nilüferler üçlemesi satın aldı.
Müzenin binası yıllar içinde daha geniş izleyici kitlelerini ağırlayacak ve koleksiyonun daha geniş bir bölümünü sergilenmesine olanak sağlayacak şekilde yenilenip ve genişletildi. 50. yılında büyük bir genişleme sürecine girdi ve 1979-1984'te işletme giderlerini desteklemek üzere gelir getirici bir unsur olarak bitişiğine 56 katlı Müze Kulesi inşa edildi.[7]
1980’de koleksiyonunda sergi nesnesi sayısı 64.000 adet iken bu say 1995 yılında 100bin üzerine çıkınca yeniden müzeyi genişletme ihtiyacı oldu. 1997'de açılan yarışmayı Japon mimar Yoshio Taniguchi kazandı ve Taniguchi'nin tasarımına göre yeniden inşa edilmek üzere 2002'de kapandı. Yenilenme tamamlanıncaya kadar 2002-2004 arasında Long Island’da eski bir fabrikada MoMA QN adıyla hizmet verdi. Müzenin yeniden inşası sırasında Heykel Bahçesi (Sculpture Garden) bütün yerleşkenin kalbi olarak kurgulandı. [7]
Sanat eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Müzenin koleksiyonu, birçok kişi tarafından, Batı modern sanatının en iyi koleksiyonu olarak görülmektedir. MoMa'nın koleksiyonunda 150.000 ayrı eser ve ayrıca yaklaşık 22.000 film ve 4 milyon film karesini bulunur. Koleksiyondaki dünya çapında ünlü tablolardan bazıları şunlardır:
- The Starry Night (Yıldızlı Gece) - Vincent van Gogh,
- Les Demoiselles d'Avignon (Avignon'un Genç Kızları) - Pablo Picasso,
- The Persistence of Memory (Belleğin Azmi) - Salvador Dalí,
- Broadway Boogie Woogie (Broadway Boogie Woogie'si) - Piet Mondrian,
- Water Lilies (Nilüferler) - Claude Monet,
- Dance (Dans) - Henri Matisse,
- The Bather (Yıkanan) - Paul Cézanne,
- Self-Portrait With Cropped Hair (Kesilmiş Saçlı Otoportre) - Frida Kahlo.
Bunların yanında, koleksiyonda; Jackson Pollock, Cindy Sherman, Jean-Michel Basquiat, Jasper Johns, Edward Hopper, Andy Warhol, Chuck Close, Georgia O'Keefe ve Ralph Bakshi gibi sanatçıların da çalışmaları vardır. MoMa zaman içerisinde, ünlü birer fotoğraf ve film koleksyonu da geliştirmiştir. MoMa, aynı zamanda bünyesinde, Paul László, the Eameses, Isamu Noguchi ve George Nelson gibi isimlerin tasarımlarının bulunduğu ünlü bir tasarım koleksyonu da barındırır. Livio Castiglioni, Achille Castiglioni, Gio Ponti, Pier Giacomo Castiglioni, Luigi Caccia Dominioni gibi dünya tasarım efsanelerinin eserlerini de içerir.
-
Müzenin üst katlarından aşağıya bakış -
Müzenin iç avlusu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The 100 most popular art museums in the world—blockbusters, bots and bounce-backs". The Art Newspaper - International art news and events. 2024-03-26. Erişim tarihi: 2024-11-08.
- ^ a b "Discovering MoMA: 10 Surprising Facts About the Museum of Modern Art". www.artandobject.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2024-11-08.
- ^ "Starting (a Collection) from Scratch". MoMa.
- ^ Greenberger, Alex (2019-09-06). "13 Major MoMA Shows from the 1930s—and What ARTnews Said at the Time". ARTnews.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2024-11-08.
- ^ "Museum to be closed for five days for installation of air conditioning unit" (PDF). 28 Şubat 1958.
- ^ "The MoMA Fire That Destroyed a Monet". The Daily Beast (İngilizce). 2016-11-12. Erişim tarihi: 2024-11-08.
- ^ a b "MoMA'nın Fenomenolojisi Üzerine Mekansal Bir Anlatı – Yapı Dergisi". Erişim tarihi: 2024-11-08.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
