Merkez Yürütme Kurulu
| Makale serilerinden |
| Parti siyaseti |
|---|
Merkez Yürütme Kurulu (MYK), (İngilizce: Central Executive Committee veya Central Executive Board[1]) siyasi parti teşkilatlarının merkez organlarından biridir. MYK, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 16. maddesine uygun olarak parti tüzüğünde belirtilen şekilde kurulur. Merkez Yürütme Kurulu, partilerin en üst yönetim organıdır.
Türkiye'deki tüm siyasi partilerin Merkez Yürütme Kurulları vardır ve bu kurulların seçilmesi, Siyasi Partiler Kanunu'nun 16. maddesine aykırı olmayacak şekilde büyüklükleri ve işleyişleri farklılık gösterebilir.
"Merkez Karar ve Yönetim Kurulu" (MKYK) bir merkezi karar organı iken, Merkez Yürütme Kurulu (MYK) merkezi bir yürütme organıdır.
MYK kısaltması, Mesleki Yeterlilik Kurumu[2] tarafından da kullanılmaktadır.[3]
Görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Parti tüzüğünü uygulamak,
- Parti programını uygulamak,
- Kongre kararlarını uygulamak,
- MKYK tarafından alınmış kararları uygulamak,
- Yukarıdaki kararların uygulanması sonucu partinin parti program hedeflerine ulaşmasını sağlamaktır.
Seçimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkez Yürütme Kurulu, partiler tarafından gerçekleştirilen büyük kongrelerinde seçilir. Büyük kongrede "çarşaf liste" veya "blok liste" içinde adaylar belirlenir ve seçimler yapılır. Seçimler sonucu kazanan üyeler bir sonraki kongreye kadar görevlerini yapar. Görev süreci bitmeden üye istifa edebilir.
Yürütme
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkez Yürütme Kurulu üye sayısı en az 15 olmalıdır. Üye sayıları partiden partiye farklılık gösterebilir. Merkez Yürütme Kurulu, görev aldığı kongreden sonra bir sonraki kongreye kadar partiyi ilgilendiren konularda görevini yerine getirir.
Parti genel başkanı, Merkez Yürütme Kurulu'nun başkanlığını yapar. Merkez Yürütme Kurulu'nun çalışma esasları, üyelerin görevleri ve yetkileri partinin tüzüğünde belirtilmelidir.
MYK, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nda ve partinin iç tüzüklerinde belirtildiği şekilde, siyasi partilerin tüzükler, genelgeler, Siyasi Partiler Kanunu, kanunlar ve Anayasa'ya uygun olarak parti politikalarını yürütme ve parti içinde disiplin ve düzeni sağlama konularında görev alır. Bu sorumluluklarda Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ve Anayasa Mahkemesi'ne karşı sorumludurlar.
MYK, mücbir sebepler dolayısıyla kongrenin toplanamadığı hallerde bütün kararları alabilir. Ancak parti tüzüğünün ve parti programının değiştirilmesi ve partinin resmen kapatılması konularında karar alamaz.
Merkezi Yürütme Kurulu haftalık toplantılar yapar. Acil durumlarda, Genel Başkan tarafından daha erken tarihlerde toplantıya çağrılabilirler.
Kurul üyeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkez Yürütme Kurulu üyesi olmak için Bakan veya Milletvekili olma zorunluluğu yoktur, partiye üye olmak yeterlidir. Merkez Yürütme Kurulu aşağıdaki üyelerden oluşur:
- Genel Başkan
- Genel Başkan Vekili
- Genel Başkan Yardımcıları
- Genel Sekreter
Merkez Yürütme Kurulu toplantılarına yukarıdaki üyeler dışında TBMM grup başkan vekilleri, Kadın kolları genel başkanı ve Gençlik kolları genel başkanı katılabilir.
Kurulun başkanlığını Parti Genel Başkanı yapar. Parti genel başkanı olmadığı durumlarda Genel Başkan Vekili yapar. Merkez Yürütme Kurulu üyeleri Genel Başkan tarafından veya üyelerin önerisi ve oylarıyla görevlerinden alınabilir. Yerine alınacak üye Genel Başkan tarafından veya yapılacak oylamayla seçilir.
Diğer örgütler
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkez Yürütme Kurulları, sadece siyasi partilerde değil, sivil toplum kuruluşları, gençlik kolları, sendikalar, birlikler ve dernekler gibi yapılanmalarda da bulunabilir. Bu tür kuruluşlardaki MYK'lar Siyasi Partiler Kanunu'na tabi değillerdir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Özel
- ^ "Tureng - merkez yürütme kurulu (myk) - Türkçe İngilizce Sözlük". tureng.com. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2025.
- ^ "MYK | Mesleki Yeterlilik Kurumu". www.myk.gov.tr. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2025.
- ^ "MYK NEDİR, NE DEMEK? CHP Merkez Yürütme Kurulu üyeleri kimler? İşte MYK açılımı hakkında bilgiler". www.hurriyet.com.tr. Erişim tarihi: 24 Şubat 2025.
Genel
- 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu, 22 Nisan 1983, mevzuat.gov.tr. Erişim tarihi: 24 Şubat 2025