Manyetik rezonans terapisi

Manyetik rezonans terapisi, fiziksel manyetik titreşim prensibine dayanan bir tedavi yöntemidir. Belirli hücrelerde ve dokularda iyileşme sürecini başlatmak amacıyla sürdürülmektedir.

Bugüne kadar çalışmalardan elde edilen sonuçlar tekniğin etkili olduğu yönünde güçlü kanıtlar ortaya koymuştur (1, 2, 3, 4 ve 5). Tedavi, sağlık uzmanları tarafından genellikle tamamlayıcı bir tedavi yöntemi olarak hareket sistemindeki acı veren dejenerasyonların ve patolojik modifikasyonların tedavisinde uygulanmaktadır. Manyetik rezonans terapisi uluslararası kliniklerde ve rehabilitasyon merkezlerinde kullanılmaktadır. Avusturya´da bulunan Ludwig-Boltzmann Enstitüsü başta olmak üzere birçok araştırma merkezi tarafından da desteklenmektedir. Öte yandan terapinin geleneksel tıp tarafından tamamıyla onaylandığı konusunda tartışmalar bulunmaktadır.

Fonksiyonel Prensipler

Hücre çekirdeğinin manyetik alana maruz kalması, çekirdeğin kendini alanda yeniden konumlandırması sonucunu doğurur. Çekirdekler kendi eksenleri etrafında dönerler ve hızları da Larmor frekansı ile ifade edilir. Çekirdek kendini alanda hizaladıktan sonra radyo manyetik dalgalara maruz bırakılır. Eğer eksen sapması frekansı uygulanan radyo dalgalarının frekansıyla aynıysa, çekirdek radyo dalgalarının yaydığı enerjiyi emer. Nükleer manyetik rezonans, radyo dalgalarının özel frekanslarının manyetik alandaki atomik çekirdek tarafından seçilerek absorbe edilmesidir. Çekirdekler böylece hareket etmeye başlarlar ve yeniden denge noktasına gelirler. Radyo dalgaları kapatılıncaya kadar bu hareketler devam eder. Emilen enerji, radyasyon olarak iletilir. Bu süreç maddenin moleküler yapısı hakkında bilgi verir ve vücuttaki hidrojen çekirdeklerinin manyetik momentleri vasıtasıyla görüntü elde etmek için kullanılır. Bu durum manyetik rezonans görüntüleme olarak adlandırılır (6).

Hidrojen çekirdeği, çeşitli biyolojik doku yapılarında değişik şekillerde tepki verir. Uygulayıcılar bu süreçten manyetik rezonans terapisinde yararlanmayı amaçlamışlardır. Yöntemin teknik özelliği bir fiziksel uygulama olan “adyabatik hızlı geçiş“ hareket aktivasyonu sağlamak için manyetik rezonans yaratmak üzere kullanılan bir tekniktir Adyabatik hızlı geçiş su şekilde formüle edilebilir:

Burada yüksek frekans aralığındaki manyetik uyarılmadır. de ana alanın manyetik uyarılmasındaki değişimin oranıdır. ise giromanyetik sabitidir. Bu kondisyonlar manyetik rezonansın küçük ve homojen olmayan manyetik alanlara rağmen oluşturulabildiklerini gösterir. Bu prensiplerin patent hakları koruma altına alınmıştır (ABD Patent 7,524,276 ve Avrupa Birliği Patent EP 1 089 792 B1). Aynı şekilde sağlık gereçleri için anlaşma ile onaylanmıştır (93/42/EWG).

Kanıtlar

Bugüne kadar birçok canlı, tüp ve hayvan model çalışmaları yürütülmüştür (7). Elde edilen sonuçlar sağlık kongrelerinde sunulmuş ve çeşitli mecralarda yayımlanmıştır. Manyetik rezonansın kıkırdak dokusunda yenilenmeye yol açabileceğini gösteren ilk niceliksel kanıtları ortaya koyan çalışmayı (10) temel alan çok sayıda araştırma yapılmıştır. Çalışmalar nükleer manyetik rezonansın kemik iltihabi tedavisinde olumlu etkiler gösterdiğini ortaya koymaktadır. Osteoartritis hastalarının el ve parmak eklemlerine uygulanan tedavi, elin fiziksel fonksiyonlarının artmasını sağlamıştır (2). Ayrıca kronik alt sırt ağrısı hastalarının tedavilerinde de olumlu sonuçlar elde edildiği görülmüştür (1). Manyetik rezonans terapisinin etkinliğine dair ek kanıtlar ise kondrositler, osteoblastlar, fibroblastlar]] ve hücre dışı matriksler üzerinde uygulanan deneysel çalışmalar tarafından ortaya konulmuştur. Bu çalışmalarda terapinin kondrositler ve osteoblastların sayısında çoğalma sağladığı kanıtlanmıştır (3). Öte yandan, çeşitli deneylerle fibroblast kültürlerin protein sentezlerinde önemli ölçüde değişim sağladıkları tespit edilmiştir (11). Buna ek olarak hücre dışı matriksin de tekniğin uygulanmasından olumlu şekilde etkilendiği görülmüştür.

Uygulama

Manyetik rezonans terapisinin savunucuları modern ortopedide tekniğin geniş bir uygulama yelpazesi olduğunu düşünüyorlar. Yöntemin, ortopedinin ve kaza cerrahisinin tedavilerine ek olarak, tamamlayıcı bir terapatik teknik şeklinde uygulanması amaçlanmıştır. Terapi, eklem hastalıklarının ve özellikle kemik iltihaplarının, lif burkulmalarının, tendon rahatsızlıklarının ve spor yaralanmalarının tedavisinde etkilidir. Bunların dışında manyetik rezonans terapisi kemik erimesinin önlenmesinde ve tedavisinde ve kemiklerdeki metabolizma bozukluklarının giderilmesinde de olumlu etkiler göstermektedir.

Literatür

• Malcom H. Lewitt: Spin Dynamics. Wiley & Sons, Chichester 2001.
• Ray Freeman: "A Handbook of Nuclear Magnetic Resonance, Longman 1988
• The one Stop - Knee Shop; A complete guide to knee fitness, prevention and health maintenance strategies, and medical

and surgical care options; Hg. Jack E. Jensen, M.D. FACSM, Houston, USA 2007, S. 84-85.

Kaynakça

1. W. Kullich, H. Schwann, J. Walcher, K. Machreich (2006). The effect of MBST with complex 3-dimensional electromagnetic nuclear resonance fields on patients with low back pain. Journal of Back and Musculoskeletal Rehabilitation, 19:79-87
2. W. Kullich, M. Außerwinkler (2008). Functional improvement in finger joint osteoarthritis with therapeutic use of nuclear magnetic resonance. Orthopedic Practice. S. 287-290
3. Temiz-Artmann A, Linder P, Kayser, Digel I, Artmann GM, Lücker P (2005). NMR in vitro effects on proliferation, apoptosis, and viability of human chondrocytes and osteoblasts. Methods Find Exp Clin Pharmacol 27:391-4
4. A. Levers, M. Staat, W. van Laack (2011). Analysis of the Long-term Effect of the Nuclear Magnetic Resonance Therapy on Gonarthrosis, Special edition from Orthopedic Practice 11
5. Jansen H, Frey SP, Paletta J, Meffert RH. (2011). Effects of low-energy NMR on posttraumatic osteoarthritis: observations in a rabbit model Arch Orthop Trauma Surg.(6):863-8. PMID 21063883
6. Loeffler W, Oppelt A (1981). Eur J Radiol. Nov;1(4):338-44. Physical principles of NMR tomography PMID 7346283
7. D. Krpan (2011) Nuclear Magnetic Resonance Therapy. The new possible of osteoarthritis and osteoporosis treatment. Balneoclimatologia. Volume 35 Broj 3
8. E. Kupce (2001) Applications of adiabatic pulses in biomolecular nuclear magnetic resonance. Methods Enzymol. 338:82-111 PMID 11460562
9. A. Abragam (1961). The Principles of Nuclear Magnetism. International series of monographs on physics 32. Oxford University Press.
10. Froböse I, Eckey U, Reiser M, Glaser C, Englmeier F, Assheuer J, Breitgraf G (2000) Evaluation of the effectiveness of three-dimensional pulsating electromagnetic fields in respect to the regeneration of cartilage structures. Orthopedic Practice 36: 510-15.
11. I. Digel, E. Kuruglan, Pt. Linder, P. Kayser, D. Porst, G. J. Braem, K. Zerlin, G. M. Artmann, A. Temiz Artmann (2007). Decrease in extracellular collagen crosslinking after NMR magnetic field application in skin fibroblasts. Med Biol Eng Comput. Jan;45(1):91-7 PMID 7203317