Maarifi Camii
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Kartal, İstanbul |
| Koordinatlar | 40°53′18″K 29°11′26″D / 40.88833°K 29.19056°D |
| İnanç | İslam |
| Mimari | |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Osmanlı mimarisi |
| Tamamlanma | 1818 |
Maarifî Camii ya da Muhammed Maarifî Camii, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kartal ilçesi Kordonboyu mahallesinde bulunan tarihî bir camidir. Eskiden bir Rufai tekkesi olan cami, Rufailiğin Maarifiye kolunun kurucusu Şeyh Seyit Muhammet Maarifi tarafından inşa edildi.[1] Yapının ilk önceleri şeyhin özel eviyken, daha sonraları kendi tarafından tam teşekküllü bir tekkeye çevrildiği sanılmaktadır.
Şeyhin, 1785 yılında Mısır ya da bir başka rivayete göre Edirne'den gelip, o zaman bir kıyı köyü olan Kartal'a yerleştiği sanılmaktadır. Tekkenin ise 1818 yılında yapıldığına ilişkin kayıtlar bulunmaktadır.[1] Tekkenin günümüze ulaşan bölümlerinin mimari özellikleri de bu kayıtları destekler niteliktedir. İstanbul'daki iki Maarifi tekkesinden biri olan (diğer Kasımpaşa'da) Kartal Maarifî Tekkesi, tevhidhane, türbe, harem, selamlık, derviş hücreleri ve mutfaktan oluşan geniş bir yapıydı. 1894 yılındaki İstanbul depreminde kısmen zarar gören tekke, depremin hemen ardından onarılarak tekrar kullanılmaya başlanmıştır.[1]
Türkiye'de cumhuriyetin ilanının ardından yapılan reformlar sonucu tekke ve zaviyeler kapatılınca (1925), tekke yeniden ev olarak kullanılmaya başlandı. Harem dairesi dışındaki bölümler boşaltıldığı için yapı yıllar içinde büyük oranda yıprandı. Yapının tevhidhane ve türbesi dışındaki metruk bölümleri 1940 yılında tümüyle yıkıldı.[1]
Şeyhin torunları, 1964 yılında kalan binalarda kapsamlı bir onarım çalışması başlattı. 12 yıl sonra, 1976 yılında, toplanan yardım paralarıyla yeniden onarım geçiren yapı, bu tarihten sonra cami olarak kullanılmaya başlandı. Son kapsamlı onarımını 1980 yılında geçiren yapıya, bu tarihte minare ve şadırvan ögeleri eklendi.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e "Rufai Tarikatı Marufi Kolu Kurucusu Muhammed Fethül Marif ve Kartal Asithanesi". 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2010.(WebCite® 20 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)