M-öğrenme

M-öğrenme (mobil öğrenme), öğrenmenin mobil araçlarla gerçekleştirildiği bir uzaktan eğitim modelidir. Bununla beraber mobil öğrenme, mekândan bağımsız olarak içeriğe erişmeyi, diğer bireylerle iletişim kurmayı sağlayan bir öğrenme biçimidir. Mobil öğrenme ortamları, mobil cihazlarla (mobil telefonlar, PDA, DAP-IPOD vb.) mekândan bağımsız olarak eğitimin mümkün olabileceğini göstermiştir.

M-öğrenme (mobil öğrenme); zamandan ve mekândan bağımsız olması, eğitimde fırsat eşitliği sağlaması ve öğrenci merkezli olması gibi açılardan e-öğrenme ile benzerlik göstermektedir.

M-öğrenmenin tanımı yapılırken daha çok kişiselleştirme, taşınabilirlik ve her an her yerde öğrenme gibi kavramlar öne çıkar.

Eğitimde Mobil Teknoloji

Mobil öğrenmeyi e-öğrenmeye nazaran avantajlı kılan yönü, mobil cihazların kullanımının yaygın olmasıdır. Bu konuda yapılan araştırmalar da bunu doğrulamaktadır.

Mobil cihazların eğitimde iki tür kullanım şekli bulunmaktadır:

Çevrimiçi

Kuramsal açıdan birçok bilgiye ulaşma imkânı.
Bire bir eğitim imkânı gibi avantajlar.

Çevrimdışı

Cihaz üzerinden olduğu için bilgiye erişimin hızlı olması.
Tam mekân bağımsızlığı.
Bağlantı ücreti olmadığı için daha ekonomik olması.

M-Öğrenmenin Avantajları

Mobil araçlar ile öğrenciler bilgiye kolay bir biçimde ulaşabilirler. Mobil öğrenme sayesinde öğrenci ile öğretmen arasındaki iletişim kolaylaşır. Bu da fikirlerini söz ile rahat bir biçimde ifade edemeyen öğrenciler için büyük bir avantaj sağlar. Ayrıca bireylerin kendi öğrenimlerini yönetmesi de söz konusudur. Öğrenci kendi çalışma saatlerini kendisi belirleyebilir. Bir diğer avantajı ise öğrencinin öğrenme materyaline her yerden ulaşabilmesidir.

Tarihi

M-öğrenme; kökeni uzaktan eğitim çalışmalarına dayanan, e-öğrenmeyi takiben ortaya çıkan, mekandan bağımsız taşınabilir mobil teknolojilerden (notebook, mobil telefonlar, PDA, DAP-IPod, WAP, GPRS, bluetooth) yararlanan öğrencilerin bilgiyi alış biçimi olarak tanımlanır.

E-öğrenme, sınıftaki öğrenmeye alternatif bir öğrenme biçimidir. Bunun yanı sıra M-öğrenme ise taşınabilir araçlarla ve kablosuz teknolojilerle doğmuştur. M-öğrenme doğrultusunda yapılan eğitim sistemi "Hareketli Çoklu Ortam Eğitim Sistemleri" dir. mGBL (mobile-game based learning, oyun tabanlı hareketli öğrenme) ise m-öğrenmenin hayat bulduğu kanlı canlı bir projedir. Bu proje 1 Ocak 2005 yılı itibarıyla başlayan ve Avrupa Birliği 6. Çerçeve Programı dâhilinde desteklenen bir projedir ve amacı m-öğrenme ile m-rehberlik (m-guidance) çalışmalarını destekleyen etkili oyunların dizayn edilip geliştirildiği bir platform oluşturmaktır. Eğer öğrenmenin sadece sınıf ortamında olmadığını, yaşam boyu süren kesintisiz bir süreç olduğu düşünülürse, m-öğrenmenin bu sürece olan büyük katkısı daha iyi anlaşılabilir.

Teknolojinin hızlı gelişimi eğitime olumlu yansımış ve eğitim ortamlarında değişimler sağlamıştır. 1980'li yıllardan sonra bilgisayar destekli eğitim ortamı ortaya çıkmıştır. 1990'lı yıllarda bilgisayarlar arasında kurulan internet ağının gelişmesi ile eğitim internet ortamına taşınmıştır. İnternet destekli eğitim de hızla gelişmiş ve 2000'li yıllardan itibaren hayatımızın her yönünde karşımıza çıkan bu teknoloji e-öğrenme olarak isim değiştirmiştir. E-öğrenmeye kısaca elektronik ortam aracılığı ile yapılan öğretim denilebilir. Dikkat edilmesi gereken önemli bir husus, bu kavramın e-eğitim değil, e-öğrenme olmasıdır. Bundan önceki öğretim sistemlerinde bilgisayarlar, öğretmenlere eğitimin daha iyi, daha verimli olması için yarar sağlayan yardımcı eğitim aracı olarak kullanılıyordu. İnternet teknolojisinin kullanımı ile destek ve yardımcı olmanın yanı sıra öğrenen açısından daha da bireysel çalışmaya yönlendirmekteydi. Ama bilgisayarlar arasında kurulan ağdaki veri iletiminin çok hızlı hâle gelmesi ile kendi kendine öğrenme kavramı ve yaşam boyu öğrenme kavramları ortaya çıktı.

M-Öğrenmeyi Nasıl Kullanabiliriz?

Mobil öğrenme, çoğu öğrenme ve eğitim zorluklarına güçlü ve pratik çözümler üretir. Bunlar:

İş birliği gerektiren proje ve çalışma alanlarında kullanılır.
Öğrenen bireylerin çok farklı mekânlarda bulunması durumunda kullanılır.
Kitaplara ve bilgisayarlara âdeta alternatif bir sınıf olarak kullanılır.
Just-in-time çalışanlarının eğitiminde kullanılır. (Just in Time (JIT) üretimi ve verimliliği artırmak için geliştirilen envanter stratejisidir.

Geleceği

M-öğrenme üzerine yapılan çalışmaların önemi giderek artmaktadır. Özellikle SMS, MMS tabanlı mesajlaşmalar üzerinden bilgi sınama uygulamaları ön plana çıkmıştır. J2ME teknolojisinin gelişimiyle iki boyutlu bilgisayar grafikleri ile desteklenmiş mobil uygulamalar, öğrenim sürecini görsel yönden zenginleştirerek anlatım gücünü pekiştirmiştir. El bilgisayarları üzerinde ise daha çok iki boyutlu resim destekli uygulamalar ile verinin toplanması ve XML biçemi ile sonuçların merkezi sunucuya aktarılarak aynı şekilde kullanıcıya geri bildirimin yapılması mantığı kullanılmıştır.