Mısır'da Kapitülasyonların Kaldırılmasına İlişkin Büyük Britanya ve Danimarka Arasında Anlaşma
14 Temmuz 1921'de Kopenhag'daki İngiliz ve Danimarka hükûmetleri arasında, Danimarka vatandaşları ile Mısır'daki mahkeme sistemi arasındaki yasal ilişkileri düzenlemek amacıyla bir anlaşma imzalandı. Kanun hükümleri gerektirmediğinden dolayı bu anlaşma için onaylar değiştirilmedi ve 20 Ağustos 1921'de Birleşmiş Milletler Antlaşması ile yürürlüğe girdi.[1]
Arkaplanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kapitülasyonlar sistemi, Batı baskısı sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun ve diğer bazı Orta Doğu ülkelerinin hukuk sistemine dahil edilmiştir. Bu sistem, bir yabancı vatandaşın bir suçla itham edilmesi halinde, yerel hukuk sistemi tarafından yargılanmamasını, ancak ülkesinin yasalarına uygun olarak yabancı hakimlerden oluşan özel bir mahkeme tarafından yargılanmasını öngörmektedir.
Kapitülasyonlar sistemi, 1882'den itibaren İngiliz yönetimi altında olan Mısır'da da hüküm sürdü. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Mısır'daki İngiliz makamlarına kendi yasal sistemi üzerinde kontrol konularında, Mısır hükûmetine daha fazla hareket özgürlüğü verilmesi yönünde baskı uygulandı. Böylece, İngiliz hükûmeti bazı yasal düzenlemeleri değiştirmeyi kabul etti.
Antlaşma Şartları
[değiştir | kaynağı değiştir]Madde 1'de Danimarka Hükûmeti, İngiliz sistemi altındaki korumaları karşılığında Mısır vatandaşlarına tüm ayrıcalıklarından vazgeçti. Madde 2'de Mısır'daki Danimarka konsolosluk mahkemelerinin kaldırılması için şart koşuldu. Madde 3'te Mısır'daki Danimarka vatandaşlarının İngiliz vatandaşlarıyla aynı ayrıcalıklara sahip olmaları şart koşuldu. Madde 4'te Danimarka konsolosluk temsilcilerinin diplomatik ayrıcalıklarını eskisi gibi korunması hakkında düzenlemeler yapıldı. Madde 5'te ise yeni düzenlemeler kapsamında hangi İngiliz-Danimarka antlaşmalarının geçerli kalacağı belirlenmiştir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ League of Nations Treaty Series, vol. 5, s. 34-37.
- ^ "League of Nations Treaty Series". 10 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- İki savaş arası dönem antlaşmaları
- 1921'de antlaşmalar
- Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı antlaşmaları
- Danimarka antlaşmaları
- Birleşik Krallık-Danimarka ilişkileri
- Danimarka-Mısır ilişkileri
- Birleşik Krallık-Mısır ilişkileri
- 1921'de Birleşik Krallık
- 1921'de Danimarka
- 1921'de Mısır
- Temmuz 1921 olayları
- 20. yüzyılda Kopenhag