Müseylime
Müseylime bin Habib | |
|---|---|
| مُسَيْلِمَةُ | |
.jpg) Müseylime'nin Yemame Muharebesi'nda Vahşi bin Harb tarafından öldürülme sahnesi. (Balami, Tarıkname, 14. yy.) | |
| Doğum | Yemame |
| Ölüm | 632 Yemame |
| Tanınma nedeni | Peygamberlik iddiası |
| Evlilik | Secah |
| Ebeveyn(ler) | Tumame ibn Katir (babası) |
Müseylime bin Habib (Arapça: مسيلمة بن حبيب) veya Mesleme, 7. yüzyılda Arabistan'da peygamberliğini ilan etmiş dini liderdir.[1][2][3] Müseylime, İslam'a göre sahte peygamber olarak tanımlanır ve bazı Müslüman kaynaklarda "büyük yalancı" manasına gelen el-Kezzâb (اَلْكَذَّابُ) adıyla anılır.[4][5]
Müseylime'nin Yemame'da doğduğu ve Benî Hanife üyesi olduğu kaydedilmiştir. Hristiyan olarak yetiştirilmiş Müseylime daha sonra bu dini reddederek kendini peygamber ilan etmiş ve Arabistan'ı kontrol etmeye çalışmıştır. Muhammed'in ölümünden sonra halife Ebû Bekir'le Ridde Savaşları'nda çarpışmış, Yemame Muharebesi'nde Halid bin Velid'e bağlı kuvvetlerce öldürülmüştür.[6][7]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Muhammed'in ölümüne müteakip Ebû Bekir döneminde onunla oldukça kanlı savaşlara girmiştir. Muhammed'in ölümünden hemen sonra kendi kabilesini Muhammed'in haleflerine karşı harekete geçirdiği, gerek İslami kaynaklarda gerek diğer kaynaklarda aktarılır. Ardından Museylime Temim kabilesinden kendisinin peygamber olduğunu söyleyen Secah ile evlenmiş ve onun sayesinde askerî gücünü iki katına çıkarmıştı. Evlilik sonrası Secah kendi peygamberliği iddiasından vazgeçer.
Zeyd bin Hattab, Sabit bin Kays-ı Ensari, Ebu Dücane, Ebu Huzeyfe ibni Utbe, 360 Muhacir, 360 Ensar ve binden fazla da Tabiin öldü. Hatta Müseylime ile girişilen savaşlarda Kur'an'ı ezbere bilen birçok hafız hayatını kaybetmiş ve bu yüzden ilk halife Ebû Bekir Kur'an'ı tekrar toplamak zorunda kalmıştı. Müseyleme, Halid bin Velid komutasındaki İslam ordusu ile Mayıs-Haziran 632 tarihinde yaptığı Yemame Muharebesi'nde öldürülmüştür. Ölümünden sonra eşi Secah Müslümanlığı kabul etmiştir.
Yemame aşiretinden olan Müseylime gösterdiği illüzyon gösterilerini mucize olarak sunarak peygamberlik iddiasını kanıtlamaya çabalamıştır.[8] O da kendisine vahiy geldiğini söylüyor ve bunları tebliğ ediyordu. Aslında Muhammed'e karşı birisi değildi hatta onun peygamberliğini de kabul ediyordu ama kendisinin de peygamber olduğunu iddia ediyordu. Müseylime, Muhammed'in peygamberliği de dahil hiçbir iman esasını inkâr etmiyordu. O, Muhammed'in getirdiği dinde bir takım 'reformlar' yapıyordu. Kafiyeli şiirlerle yaymaya çalıştığı öğretisinde Hristiyanlığın da etkisi altında kalmış, örneğin Katolik geleneğindeki gibi, (bir doğum kontrol yöntemi olarak da kullanılan) bir oğul sahibi olan karı kocaya cinsel ilişkiyi yasaklamıştır. Necd bölgesinde peygamberliğini kabul ettirmişti ve Muhammed'in getirdiği dinin bütün yasaklarını kaldırdı. Önce içki yasağını kaldırdı, sonra zinayı serbest bıraktı daha sonra da günde beş vakit namazı kaldırdı. Kendi toplumuna şarabı ve zinayı helal kılıyordu. Oruçta hatırı sayılır bir indirime giderek, orucu bir gün ve geceye indirmişti. Mescitlerinde ibadet ediliyor, taraftarları ibadetlerinde kendisine geldiğini iddia ettiği seçili sözleri okuyorlardı. Bunlardan ilginç örnekler kaynaklarda yer almıştır.
Müseylime'nin aleyhinde söylenmiş şiirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı Müslüman şairler, Müseylime'nin aleyhinde şiirler söyleyerek onu hicvetmişlerdir. Sadru'l-İslam döneminde hicivleşme siyasetin önemli bir parçasıdır. Örneğin; Müseylime ile aynı kabileden olan Sumâme b. Usâl, Müseylime'yi şu dizeleriyle yermiştir:[9]
“Çokça yalan söyleyen Museylime (el-Kezzâb) seci söyleyerek
geldiğinde, bizi dini ve doğru yolu terk etmeye çağırdı.
Dalalet yolunda peş peşe ona tabi olan topluluklar ne kadar da
şaşırtıcı. Dalalet çok daha kötüdür.
Ahalisinin yoldan çıktığı bir evden uzak olunmasında doğruluk ve
birlik vardır. Tüm bunlar apaçıktır.”[9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Margoliouth, D. S. (1903). "On the Origin and Import of the Names Muslim and Ḥanīf". Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland (İngilizce). Cilt 5. ss. 467-493. JSTOR 25208542.
- ^ Beliaev, E. A. (1966). Arabs, Islam and Arabian Khalifat in the middle ages (İngilizce) (2. bas.). Moskova. ss. 103-108.
- ^ Petrushevskii, I. P. (1966). Islam in Iran in VII–XV centuries (İngilizce). Leningrad. ss. 13-14.
- ^ Özgürel, Avni (6 Eylül 2009). "İslam yayılırken sahte peygamberler". Radikal gazetesi. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ Kesir, İbn (2000). Ṣafî el-Rahman Mubarekfûrî (Ed.). al-Miṣbāḥ al-munīr fī tahdhīb tafsīr Ibn Kathīr (Arapça). 1. Riyad, Suudi Arabistan: Darussalam. s. 68.
- ^ Fattah, Hala Mundhir; Caso, Frank (2009). A Brief History of Iraq (İngilizce). Infobase Publishing. ISBN 9780816057672. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ Emerick, Yahiya (1 Nisan 2002). Critical Lives: Muhammad (İngilizce). Penguin. ISBN 9781440650130. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ The Life of the Prophet Muhammad [May Peace and the Blessings of Allah Be Upon Him] : Al-Sira Al-Nabawiyya By Ibn Kathir, Trevor Le Gassick, Muneer Fareed, s.67.
- ^ a b Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Emevî Dönemine Kadar Hiciv. Ankara: Gece Kitaplığı, 2020. s.291.
Dış bağlantı
[değiştir | kaynağı değiştir]"Ridde savaşları". İslamda Hayat. 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
