Longo Mai
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (eylül 2012) |
Longo Maï (provençale lehçesinde "uzun ömürlü olsun" anlamında) laik, kırsal, antikapitalist, alternatif ideolojide bir tarımsal kooperatiftir. 1973 yılında Limans'da (Alpes-de-Haute-Provence, Fransa) kurulmuş olup hala aynı yerde bulunmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Mayıs 1968 olaylarını takiben, Neo-Nazi gruplarla çatışmalarının ardından İsviçre'ye sığınan Avusturyalı öğrenci birliği Spartaküs üyesi bir grup genç burada Hydra üyesi İsviçreli öğrencilerle birleşti. Bu öğrenciler hem Neo-Nazi gruplarla mücadele etti hem de çeşitli eylemlere katıldılar (Kilise, ordu ve diktatörlüğe karşı, işçilerin ve mültecilerin tarafında), Schirmeck'te fabrikalarının yönetimini ele geçiren işçilere destek verdiler. Toplanan bir fon sayesinde Limans'da (güneydoğu Fransa) bir arazi satın aldılar, Basel'deki kurucu kongrelerinden sonra, anarşizmden ilhamla, kendi kendini yöneten kırsal bir topluluk kurdular.
Topluluğun programı, Cezayir savaşında askerden kaçan, Giono'yu ve onun 1930'lardaki Contadour özgür komünü deneyimini bizzat tanıyan Roland Perrot tarafından formüle edilmiştir. Perrot antimilitarizm, pasifizm, antikapitalizm, siyasi temsilci olmaması, kadın erkek eşitliği gibi Fourierist (Charles Fourier) fikirlerden esinlenmiştir. Sistemin işleyişi, kendine yeterlilik, komünal yaşam, zanaatkarlık, tarımsal üretim ve maaş olmaması üzerine kurulmuştur.
İsviçre, Almanya ve Avusturya hükûmetleri şiddetle karşı çıktıkları için Almanca konuşulan bir ülkede yerleşemeyen grubun ilk tarımsal topluluğu 1973'te Fransa'nın güney-doğusunda Alpes de Haute-Provence bölgesinde, Forcalquier yakınlarındaki Limans'da 270 hektarlık bir arazi üzerinde kuruldu. Yerleştikleri Zinzine tepesinde sadece yıkıntı halindeki Grange-Neuve çiftliği ve bir güvercin barınağı vardı.
1976 yılından itibaren grubun üyeleri yeni araziler bakıp ev ve gayrımenkul satın almaya başlayınca civarda oturanların düşmanca tavırlarına maruz kaldılar.
Longo Mai Kooperatifleri başta diktatörlük karşıtı direnişçiler yararına olmak üzere çeşitli uluslararası dayanışma kampanyaları düzenlediler:
- Pinochet darbesinin ardından kovulan 2000 Şilili sürgünün İsviçre komünlerinde yerleştirilmesi;
- Paraguay'daki Guaranis yerlileriyle dayanışma eylemleri;
- Diktatör Somoza'yla çatışan Nikaragualı muhalifleri desteklemek ve Nikaragualı mülteciler için Costa Rica'da kooperatif kurmak (Bu kooperatif küçük çiftçilerin haklarını savunma misyonuyla hala varlığını sürdürmektedir);
- Avrupa göçmen ve mültecileri savunma komitesinin oluşturulması;
- Doğu Avrupa ülkelerinin demokratikleşme sürecini desteklemek için Avrupa medeni forumunun oluşturulması;
- Endülüs'teki kayıt dışı mevsimlik işçilerin haklarını savunan Kırsal kesim işçileri sendikasının desteklenmesi;
- Madagarkar'da bir kooperatifin kuruluşunun desteklenmesi;
- Portekizli muhalif Otelo de Carvalho'ya destek kampanyası;
- Afrika'da çeşitli eylemler.
Kurumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Şu anda işbirliği halinde on ayrı Longo Mai kooperatifi bulunmaktadır:
- Fransa'da:
- Limans;
- Chantemerle iplik fabrikası, Briançon (Hautes-Alpes) yakınlarında, Saint-Chaffrey'de: yıllık 12-15 ton yün işleme kapasiteli;
- Le Mas de Granier, Saint-Martin-de-Crau'da (Bouches-du-Rhône), Caphan köyünde;
- Chanéac komünü, Treynas'da (Haute-Ardèche): 1999'da yirmi yetişkin ve on iki çocuk;
- SCEA Dyonisos, La Bastide des Jourdans'da;
- La Cabrery, Luberon'da: bağcılık ve zeytincilik;
- Ulenkrug, Almanya Mecklembourg'da;
- Hof Stoppar, Avusturya'da, Carinthie, Eisenkappel'de: 17ha artı 25ha kiralanmış arazide koyun yetiştiriciliği;
- Le Montois çiftliği, İsviçre Jura'sında: 12ha arazide kaz ve koyun yetiştiriciliği;
- Oujgorod'da bir Fransızca okuluyla, Transkarpatya-Ukrayna;
- Finca Sonador komünü, Costa Rica'da.
Kooperatifin yönetim merkezi Basel'dedir ve bağış kampanyaları da buradan organize edilmektedir (1990'lı yıllarda yıllık beş milyon frank civarı).
Kooperatif, çeşitli iletişim organları da kurdu:
- Radio Zinzine, özgür radyo: 1981'de kuruldu, ismini topluluğun yerleştiği tepeden alan radyo sık sık yayınlarının durdurulması tehdidiyle karşılaştı. Avrupa özgür radyolar birliği üyesidir;
- Bağımsız Haber Ajansı (AIM), yüz kadar gazetecinin bağlı olduğu bir haber ajansı;
- Archipel, gazete;
- Avrupa medeni forumu gazetesi;
- Le Père Lapurge, haftalık yayın;
- Bazı kitapların yayıncılığı.
Kooperatif Magnans'da herkese açık bir tatil köyü ve kamping işletiyor.
Topluluğun işleyişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Topluluk, kendi kendini yöneten bir kooperatif olarak işlemektedir. Bütün maddi gelirler paylaşılmaktadır. Topluluğun öz kaynakları hayvancılık, tahıl üretimi ve sınırlı miktarda (sadece yöresel pazar için) sebze-meyve üretimidir, odun kesimini de kendileri yapmaktadır. İplik fabrikasının enerji kaynağı hidroelektriktir; ısıtma için güneş enerjisi kullanılır. Her birey çalışır, görev değişimi mümkündür, günün programı önceki geceden ya da aynı sabah el kaldırarak oy verme vasıtasıyla karara bağlanır. İşler, uyum ve becerileri gözetilerek oluşturulmuş gruplar arasında bölüşülür. Topluluk 1990'ların sonunda iki büyük çiftlik ve bir mezrada, on beş farklı milliyetten 200 yetişkin ve 100 kadar çocuğu kapsamaktaydı.
Topluluk Limans'da 80 hektarı sürülmüş olmak üzere 280-300ha araziye sahiptir. Su kaynakları nehirdir. Yapı malzemesi olarak ateş tuğla ve yerel taşları kullanırlar. Giyim, kozmetik ürünler ve ham ya da işlenmiş gida maddelerinin ticaretini yapmaktadırlar.
Kooperatif, merkezi Basel'de olan, fon ve bağışların toplanmasını üstlenen, beş kişinin çalıştığı bir dernek tarafından desteklenir. Bütün kolektiflerin yıllık toplam bütçesi, 1990'ların sonu itibarıyla on milyonlarca İsviçre Frankıdır, 1996 yılı bağış tutarı beş milyondur. Limans kooperatifinin bu yardım ve bağışlara bağımlılığı %50 oranındadır, bu kooperatif 2000 yılında giderlerinin yarısını kendi üretimlerinin geliriyle karşılamıştır. İlk zamanlardaki (zorunlu) aşırı harcamalar borçlanmayla karşılanmış (1979'da 32 milyon İsviçre Frankı), kazançların yükseltilmesi ve toplanan bağış miktarının arttırılmasıyla, dernek 1980-1990 arasında borçlarını büyük ölçüde kapatmıştır (1995 yılı borç miktarı 9 milyon).
Topluluğun bir araya geldiği kutlamalar:
- Hasat bayramı;
- 4 Ağustos gecesi, Fransız devriminin en önemli olaylarından olan ve feodal sistemin sona erdirilmesini sağlayan 4 Ağustos 1879 gecesinde tüm imtiyazların kaldırılmasının yıldönümü;
- Radyo bayramı, haziran sonu;
- Farklı kooperatiflerin üyelerinin bir araya geldiği, Aralık sonunda düzenlenen etkinlik.
Tartışmalar ve eleştiriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kooperatif önemli miktarda gayrımenkul birikimi yaptı: oldukça geniş tarımsal arazinin yanı sıra kırsal kesimde konutlar ve Paris'te, iletişim ve danışma noktası olarak kullanılan bir daire. Bu satın almalar ve yerel yönetimlerle başlangıçta pek de diplomatik olmayan ilişkiler civarda yaşayanlarla aralarını açtı ki bu daha sonra kuracakları yerleşimleri de atkiledi. Benzer şekilde, militanlıkları da (sivil itaatsizlik çağrıları, Doğu Avrupalılar ve asker kaçakları da dahil mültecilere kapılarını açmaları) hükûmetleri kışkırttı, zaman zaman aktif olarak kooperatiflere karşı mücadeleye yol açtı:
- Avusturya devletini aşağılamak iddiasıyla açılan pek çok dava ki hepsi düştü;
- Alman polisinin kurduğu tuzak;
- Fransa topraklarından atılmalarının durdurulması, 1979 yılında meclis kararıyla uygulanan durdurma medyada tartışmalara yol açtı, kooperatiflere ziyaret ve Fransız üyelerin katılımında artış oldu, karşı görüşteki medyada 1979-1980 yıllarında aleyhlerinde düşmanca bir kampanya başlattı.