Locke Ön Koşulu
Locke Ön Koşulu düşünür John Locke tarafından öne sürülmüş, bireylerin hangi şartlar altında edindikleri mülklerin meşru olduğunu açıklayan bir kavramsallaştırmadır. Locke herkesin emek verdiği, diğer insanlara yeteri kadar mülk kaldığı sürece emeklerine orantılı bir şekilde mülkiyet hakkı talebinde bulunabileceğini belirtir.[1]
Ön Koşula dair tartışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Destekleyenler
[değiştir | kaynağı değiştir]Locke ön koşulu minarşist düşünür Robert Nozick tarafından "Anarşi, Devlet ve Ütopya" adlı eserinde popülerize edilmiştir.[2] Robert Nozick, Locke'un ön koşulunu insanların devlet otoritesinden olabildiğince azade bir şekilde mülkiyetlerini muhafaza etme hakkına sahip olduğunu kanıtlamak için kullanmıştır. Nozick'in iddiasına göre, Locke'un ön koşulu, insanların mülkiyet edinmelerini bir doğal hak olarak ortaya koyar. Nozick, Locke'un ön koşulunu temel alarak "Edinme Teorisi" (Entitlement Theory) adını verdiği mülkiyet edinme ve düzenleme teorisini ortaya koyar.
Locke ön koşulu aynı zamanda sosyalistler ve evrensel temel gelir destekçileri tarafından toprağın kullanımının yeniden dağıtımcı bir anlamda vergilendirilmesini savunmak amacıyla da kullanılmıştır.[3][4]
Karşı Çıkanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Anarko-kapitalist ve Avusturya Okulu'na mensup bazı düşünürler, Murray Rothbard gibi, Locke'a diğer konularda katılırken ön koşuluna yönelik eleştiriler dillendirmişlerdir.[5] G.A. Cohen gibi daha sol eğilimli düşünürler ise Locke Ön Koşulu'nun halihazırda var olan eşitsizlikleri göz önüne almamasından ötürü eleştirmiştir.[6] Karl Widequist ve Grant McCall gibi isimler de Locke ön koşulunu modern toplumda var olmamasından ötürü gerçekçi olmamasıyla ilişkilendirerek eleştirmişlerdir.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Second Treatise, Cambridge University Press, 28 Ekim 1988, ss. 265-428, erişim tarihi: 29 Aralık 2024
- ^ Reese-Schäfer, Walter, Robert Nozick, Anarchy, State, and Utopia. New York: Basic Books 1974, VS Verlag für Sozialwissenschaften, ss. 334-338, erişim tarihi: 29 Aralık 2024
- ^ "Public Reason - Lockean Theories of Property: Justifications for Unilateral Appropriation". publicreason.ro. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2024.
- ^ Otsuka, Michael (3 Temmuz 2003). Libertarianism without Inequality (İngilizce). Clarendon Press. ISBN 978-0-19-152950-4.
- ^ Rothbard, Murray Newton; Hoppe, Hans-Hermann (2002). The ethics of liberty. 1. publ. in paperback. New York: New York University Press. ISBN 978-0-8147-7559-2.
- ^ Lamont, Julian; Favor, Christi (2017), Zalta, Edward N. (Ed.), Distributive Justice, Metaphysics Research Lab, Stanford University, 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 29 Aralık 2024
- ^ Widerquist, Karl; McCall, Grant S. Prehistoric myths in modern political philosophy. Knowledge Unlatched Frontlist Collection 2016 Political science. Edingburg. ISBN 978-0-7486-7867-9.