Lökbatan Çamur Volkanı
| Lökbatan Çamur Volkanı | |
|---|---|
| Lökbatan palçıq vulkanı | |
 | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 100 m (330 ft) |
| Koordinatlar | 40°18′16″K 49°42′29″D / 40.30444°K 49.70806°D |
| Coğrafya | |
| Konum | Lökbatan, Abşeron Yarımadası, Azerbaycan |
| Jeoloji | |
| Dağ türü | Çamur volkanı |
| Son patlama | 1959 |
Lökbatan Çamur Volkanı (Azerice: Lökbatan palçıq vulkanı), Azerbaycan'ın Bakü şehrinin 15 km güneybatısında yer alan Lökbatan kasabası yakınlarında, Hazar Denizi kıyısında aynı adlı petrol ve maden sahasında bulunan çamur volkanıdır. Püskürme sayısına göre "dünya rekortmeni" olan bu çamur volkanı, Azerbaycan'ın en aktif, dünyanın ise en aktif beş çamur volkanından biridir.[1]
Azerbaycan'ın bölgedeki en aktif yanardağlarından biridir ve her 3-10 yılda bir püskürür. Lökbatan Volkanı, Hazar Denizi'nden yaklaşık 130 metre ve yüzeyin 100 metre üzerindedir.[2] Volkan, zirvede iki kubbe şeklindeki yükseklikten oluşur. Bunlar arasında 1887 yılında üçüncü patlamadan sonra ortaya çıkan yüksek krater alanı vardır. 1829'dan beri 25 kez patlayan volkan, en son 2 Mayıs 2017'de patladı.[1]
Lökbatan çok aktif bir çamur volkanıdır. Volkanın ilk patlaması 1864'te kaydedildi.[2] Eski erozyon merkezlerinin incelenmesi, volkanın önceki yıllarda aktif olduğunu göstermektedir. 1864, 1884, 1887, 1890, 1900, 1904, 1915, 1918, 1923, 1924, 1926, 1933, 1935, 1938, 1941, 1954, 1959 yıllarında olmak üzere toplam 17 güçlü patlama kaydedilmiştir. 1887 ve 1954 patlamaları, güçleri ve erozyon hacminden dolayı özellikle önemlidir.
Volkanın kapağı 4,7 km2'yi kaplamaktadır. Sondaj kuyularından elde edilen verilere göre, kazık örtüsünün kalınlığı 1 ila 150 m arasında değişmektedir. Şu anda Lökbatan sakin bir dönem geçirmektedir.
Volkanın doğu yamacında yumuşak, gözenekli kumtaşı ağırlıklı kum ve gri kil tabakalarından oluşan bir yapı vardır. Diğer yamaç ise verimli tabakalardan oluşur. Bu bölüm için kırmızı-kahverengi kil tipiktir. Kraterin en derin kısmına batıdan erişilebilir. Buradan gazın çıktığı yeri gözlemlemek mümkündür. Alevi kırmızıdır.
Lökbatan Çamur Volkanı, 1998'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne eklendi.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Dünya rekordçusu püskürdü 10 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. azertag.az, 2 Mayıs 2017 (Azerice)
- ^ a b c "'Lok-Batan' Mud Cone" (İngilizce). UNESCO. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2018.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lökbatan palçıq vulkanı (Azerice)