İçeriğe atla

Kur'ancılık

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sünnilik, Şiilik, Kur'ancılık, İbadilik, Mezhepsiz Müslümanlar ve Tasavvuf dallarını gösteren bir diyagram.
Makale serilerinden
Allah
İnançlar
İbadetler
Metinler ve Hukuk
Tarih
Mezhepler
Kültür ve Toplum
Ayrıca bakınız
Makale serilerinden
Kur'an
Bölüm
İçerik
Okuma
İlgili Kavramlar

Kur'ancılık, Kur'aniyyun,[1] Kur'anizm[2] ya da diğer bilinen adıyla Kur'an Müslümanlığı, Kur'an'ı İslam dininin tek ve ana kaynağı olarak kabul eden, hadisleri ve mezhep ayrılığını reddeden düşünce sistemidir.

Kur'ancıların çoğu, Kur'an metinleri dışında kalan tüm dini kaynakları tamamen İslam dışı olarak görür.[3] Kur'ancılar genel manada Kur'an'ın herhangi bir açıklamaya ihtiyaç olmaksızın anlaşılabileceğini, bunun yanında hadislerin korunmadığını veya Muhammed'in ölümünden yüzyıllar sonra yazıldığını, korunan kitabın ve sözün yalnızca Kur'an olduğunu, sağlam kabul edilen hadislerin dahi şüphe taşıdığını ve bu hadislerin bilim ve Kur'an ile ters düştüğünü, dolayısıyla da şüphe taşıyan hiçbir metnin dinî kaynak olamayacağını söylerler.[4] Kur'ancılık ekolü, bu düşünceleriyle İslam'ın iki ana mezhebi olan Sünnilik ve Şiilik'ten ayrılır.[5][6] Ilımlı Kur'anizm olarak adlandırılan daha azınlık bir görüşte ise hadis, icma ve kıyas gibi diğer kaynaklar Kur'an ile kıyas edilir ve Kur'an ile ters düşmeyenler dini kaynak olarak kabul edilir; bununla beraber bilim ve etikle de kıyas edilir.[7]

Kur'ancılık, geleneksel din adamlarının dini bozduğu, İslamî geleneğin kesinlikle Kur'an'a dayanması gerektiği inancına sahiptir; böylece hadis literatürünün tamamının veya çoğunun dini otoritesine karşı çıkar.[8][9] Ayrıca Kur'ancılar, hadislerin çoğunluğunun uydurma olduğunu ve Kur'an'ın kendisinin hadisleri hem teknik hem de genel anlamda eleştirdiğini söylerler ve bazı ayetleri de buna delil gösterirler.[10][11]

İslam dünyasında Kur'ancılar, muhalefetle zaman zaman karşı karşıya kaldılar ve kendilerine karşı verilen fetvalarda "mürtedler" (Dinden çıkmış) olarak etiketlendiler. Ayrıca bazı Sünni çoğunluklu ülkelerde Kur'ancı olmanın cezası idam veya işkencedir.[12] Hayatlarından endişe duyan bazı Kur'ancı yazarlar da, isimsiz veya takma adla eserlerini yazarlar.[13]

Eleştiriler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hadislerin Dinde Kaynak Olmasının Kur'an'da Belirtilmiş Olması ve Hadis Usulü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ehli Sünnet olan birçok İlahiyatçı Peygamber'in dolayısıyla hadislerin dinde hüküm koyuculuğunu ve örnekliğini Kur'an ayetlerine dayandırır.[14]

  • Ant olsun ki, sizden Allah'a ve Ahiret Günü'ne kavuşmayı uman ve Allah'ı çokça zikredenler için, Allah'ın Resul'ünde iyi bir örnek vardır. (Ahzap,21)
  • Hayır, rabbine andolsun ki, aralarında çıkan anlaşmazlık hususunda seni hakem kılıp sonra da verdiğin hükümden içlerinde hiçbir sıkıntı duymaksızın onu kabullenmedikçe ve boyun eğip teslim olmadıkça iman etmiş olmazlar. (Nisa,65)
  • Ey iman edenler! Allah’a itaat edin, peygambere itaat edin, sizden olan ülü’l-emre de. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve âhirete gerçekten inanıyorsanız- onu, Allah’a ve peygambere götürün. Bu, elde edilecek sonuç bakımından hem hayırlıdır hem de en güzelidir. (Nisa,59)
  • Aralarındaki anlaşmazlıkları çözüme bağlasın diye Allah’a ve resulüne çağrıldıklarında müminlerin sözü, “Dinledik ve boyun eğdik” demekten ibarettir. İşte kurtuluşa erenler de bunlardır! (Nur, 51)
  • Nitekim aranızdan size bir peygamber gönderdik: O size âyetlerimizi okuyor, sizi arıtıp temizliyor, size kitabı ve hikmeti öğretiyor; yine size daha önce bilmediklerinizi öğretiyor. (Bakara, 151)

İmam Kurtubi, tefsirinde şöyle demektedir:

Buradaki hikmet Allah Resulü vasıtasıyla Kitap'ta hakkında nas buyurmadığı hususlarda Allah'ın muradını açıklayan Sünnet'tir.[15]

Ehli Sünnet alimler bu gibi ayetlere dayanarak hadislerin bağlayıcılığını anladıktan sonra hadislerin güvenli bir şekilde kayda geçirilmesi için hadis metodolojisini oluşturmuşlardır. Hadis senedleri üzerinden Cerh ve Ta'dil [16] metodu yoluyla -alt ıstılahlar olmakla birlikte- dinde kaynak olarak kullanılabilecek güvenilirlikte olduğu tespit edilen hadislere Sahih Hadis, güvenilirliği o dereceye ulaşamamış hadislere ise Zayıf Hadis denilmiştir. Uydurma olduğu tespit edilen hadislere ise Mevzu Hadis tabiri kullanılır.[17] Bir hadisin sahih kabul edilmesinde aranan belli başlı esaslar vardır:

  1. Hadisin ravileri (rivayet zincirindeki kişiler) adil (güvenilir) olmalı.
  2. Hadisin ravileri zabt (hafıza gücü) sahibi olmalı.
  3. Senedde (rivayet zincirinde) kopukluk olmamalı.
  4. Hadis Şaz (ravinin, kendinden daha güvenilir bir raviye muhalefeti) olmamalı.
  5. Hadis illet taşımamalı.[18][19]

İlk iki ilke ravilerle, üçüncüsü senedle, dört ve beşincisi, hem sened hem de metinle alakalıdır. İllet konusu hadis metodolojisinin en önemli konularından biridir ve metin tenkidi ile alakalıdır. İlletli Hadis görünüş olarak sahih olabilir, yani ravisi güvenilir ve hafızası güçlüdür ama yine de hata yapmıştır. Bu tür hataların olduğu hadis sahih hükmünü yitirir ve zayıf hadislerin kolu olan muallel hadis konumuna gelir. İllet genel olarak ravinin muhalefet ve teferrütüne bağlı olarak tespit edilir.

Ravi eğer;

  • Kur'an'a
  • Sahih Sünnet'e (Burada sünnet tekil hadisler için değil genel olarak kullanılmıştır.)
  • İcma'a
  • Tarihe
  • Sarih Akla (Akıldan kasıt saçma gelmesi değil, mantıken imkansız (muhal) olmasıdır.)
  • Daha üstün bir raviye

Muhalefet etmişse o hadis muallel olur.[19][20]

Hadis Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Peygamber'in hadislerin yazımını yasakladığı ve izin verdiği farklı sahih rivayetler bulunmaktadır. Alimler bu rivayetleri inceledikten sonra Peygamber'in, hadislerin Kur'an ayetleri ile karışmasından korktuğu için başta yasakladığını, nübüvvetin sonraki dönemlerinde ise yazıma izin vermiş[21][22], rivayet etme hususunda ise belli kurallar koymuş olduğu sonucuna varmışlardır.[23]

  1. Nakledilen haberlerin araştırılarak kabul edilmesi
  2. Peygamber'den yapılan nakillerde titiz davranılması
  3. Rivayetlerin Kur'an ile karışmaması konusunda ihtiyatlı olmak

Sahabeler bu kaidelere uyarak hadisleri rivayet etmişlerdir.[24]

Farklı kitaplarda farklı tariklerle geçmekle birlikte yazımı yasaklayan tek "sahih" rivayet şudur:[25]

“Benden yazmayınız. Kim benden Kur‟ân‟dan başka bir şey yazdıysa onu [derhal] imha etsin. Benden hadis nakledebilirsiniz. Bunda herhangi bir sakınca yoktur. Ama her kim benim üzerimden kasten yalan söylerse cehennemdeki yerini hazırlasın. (Müslim) [26]

Hatib El-Bağdadi yazma yasağının sebebi ile ilgili şu açıklamayı yapmaktadır:

"İslam'ın ilk devirlerinde hadislerin yazılması yasaktı; zira Kur'an ile diğer metinleri ayırt edebilecek seviyede olanların sayısı azdı. Arapların çoğu dini ileri seviyede anlayabilecek durumda değillerdi ve bu kimselerle uzun süre birlikte bulunmamışlardı. Bu durumda böylesi hadislerin sahifelerde yazılı olarak Kur'an ile karıştırıp Allah'ın kelamı zannetmelerinden emin olunamazdı.[21][27]

Yazıma izin veren bazı güvenilir hadisler ise şunlardır:

“Resulullah’dan duyduğum her şeyi ezberlemek maksadıyla yazıyordum. Kureyş beni bundan nehyetti ve ‘Resulullah kızgınlık ve sükûnet hallerinde konuşan bir insan iken, sen ondan duyduğun her şeyi nasıl yazarsın?’ dediler. Bunun üzerine yazmaktan vazgeçtim. Sonra durumu Resulullah’a arzettim. Eliyle ağzına işaret ederek; ‘Yaz, canım kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki buradan haktan başka bir şey çıkmaz.’ buyurdu.” (Ebu Davud)[21][28]

“Resulullah’ın ashabı içinde Abdullah bin Amr hariç, benden daha fazla hadis rivayet eden kimse yoktur, Abdullah yazar, ben yazmazdım.”(Buharî)[29]

“Ensar'dan bir adam vardı, Resûlullah ile birlikte oturur, Peygamber'in hadislerini dinler, onlara hayran kalır, fakat onları hatırlayamazdı. Bunun üzerine Allah Resûlü'ne şikâyette bulunarak şöyle dedi: 'Ey Allah'ın Resûlü! Ben senin hadislerini dinleyerek hayran kalıyorum ama onları hatırlayamıyorum' Bunun üzerine Resûlullah : Kendine sağ elin vasıtasıyla yardım et' dedi ve eliyle yazıyormuş gibi yaptı.” (Tirmizi) [30]

Ebu Şah için (hadisi) yaz! (Buhari,Müslim,Tirmizi)[31][32][33]

Bu hadislerin dışında hadis rivayetine dikkat çeken hadisler de bulunmaktadır:

  • “Allah, bizden bir söz işitip onu muhafaza edenin ve sonra da bir başkasına onu ulaştıranın yüzünü ak etsin.” (Tirmizi)[34]
  • “Benden bir söz işitip, onu tebliğ etmek için (başkalarına ulaştırmak için) ezberleyen kişinin Allah yüzünü ak etsin. Zira kendisine ulaştırılan öyleleri vardır ki bizzat işitenden daha iyi anlarlar.” (Ahmed b. Hanbel)[35]

Bu gibi hadislere dayanarak sahabelerden bazıları hadisleri yazmış,[36] bazıları ise rivayet etmiştir. En çok hadis rivayet eden sahabeler şunlardır:

  1. Ebu Hüreyre (H. 58): 5374-3848 hadis.
  2. Abdullah İbn Ömer (H. 74): 2619-2019 hadis.
  3. Enes b. Mâlik (H. 93): 2286-2178 hadis.
  4. Hz. Aişe (H. 58): 2210 hadis.
  5. Abdullah İbn Abbas (H. 68): 1660-1696 hadis.
  6. Cabir İbn Abdullah (H. 78): 1540-1206 hadis.
  7. Ebu Saîd el-Hudrî (H. 74): 1170-958 hadis.
  8. Abdullah İbn Mesud (H. 32): 848-892 hadis.
  9. Abdullah İbn Amr (H. 63): 700-722 hadis.[37][38]

Muhammed Mustafa Azami'ye göre 52 sahabe hadis yazmıştır.[22] Bu sahifelerden günümüze ulaşanı ise Ebû Hüreyre’nin, talebesi Hemmâm b. Münebbih’e yazdırdığı es-Sahifet'us Sahiha'dır.[22] Kitapta Allah’ın sıfatları, sünnetin önemi, namaz, oruç, cihad, tövbe, ahlâk, geçmiş ümmetler, peygamberler, cennet, cehennem gibi konularda 139 hadis bulunmaktadır.[39]

Metodolojik Eleştiri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kur'ancılar'ın Kur'an ayetlerinin yorumunda Sünniler'in Tefsir Usulü[40] gibi bir yorum metodları olmadığından dolayı ayetleri yorumlarken çok büyük görüş farklılıkları olabilmektedir. Bazı Sünni ilahiyatçılar "Kur'an'ın Ruhu" başlığı altında bu tarz yorumların yapılabilmesinin Kur'ancılık açısından kaygan bir zemin olduğunu ve Kur'ancıların Kur'an ayetlerini heva ve heveslerine uydurarak yorumlayarak Allah'ın muradını hiçe sayıp modernizme hizmet ettiklerini ifade etmişlerdir.[41][42]

Kur'an Müslümanı ilahiyatçıların bazı ihtilafları şu şekildedir:

Namaz vakti:

  • Mehmet Okuyan: 5 Vakit
  • Edip Yüksel: 3 Vakit
  • İhsan Eliaçık: Vakti yoktur, ister kıl ister kılma[41]

Bazı kurancılar namaz diye bir şeyin var olmadığını, Kur'an'daki secde, rüku gibi terimlerin anlamlarının günümüzde uygulanan ibadetten farklı olduğunu ifade etmişlerdir.[43] Ehli Sünnet tüm mezhepler Namaz'ın var olup farz olduğunda ve 5 vakit olduğunda fikir birliği (icma) içerisindedir.[44]

Tevbe Suresi Son 2 Ayetin, Ayet Olup Olmaması:

Ehli sünnet, Kur'an'ın tamamının mütevatir olarak ulaştığında icma içerisindedir.

Hırsızın Eli Kesilir mi: (Hırsızlık eden erkek ve hırsızlık eden kadının yaptıklarına karşılık bir ceza, Allah’tan bir ibret olarak ellerini kesin. Allah güçlüdür, hikmet sahibidir. Maide, 38)[45]

  • Mehmet Okuyan: El kesme yoktur[46]
  • Tuncer Namlı: Kesiledebilir, kesilmeyedebilir[47]
  • Cemre Demirel: Hırsızlığı meslek edinenlerin eli kesilir[48]
  • Edip Yüksel ve Gürkan Engin: El kesme yoktur[49]

Ehli sünnet, had cezasını gerektiren şartlar sağlandığı takdirde hırsızın elinin kesilmesinde icma halindedir.[50] Bu konuda mütevatir derecesinde hadisler vardır.

El kesme cezası hakkındaki bir hadisin sened zinciri: Buhari 6789, Müslim 1684...

Terminoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çoğu Kur'ancılar, kendilerini sade bir şekilde "Müslüman" olarak tanımlarken,[51] kullanılan diğer adlar arasında "Kur'an Müslümanları" veya "Tanrı'ya Teslim Olanlar" da yer almaktadır.[52][53] Diğer İslam mezhepleri, onlardan "Kurancılar" (Arapça: قرآنيّون, Qurʾāniyyūn)[54][55] ve bazen de "reformcular" veya "ilerici Müslümanlar" olarak bahsederler; ancak Kur'ancılar bu isimleri çoğunlukla kabul etmezler.[56]

Öğretisi ve dayanakları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kur'ancılar, Kur'an'ın dini kanun ve İslami rehberlik için tek kaynak olduğunu savunur, bununla birlikte hadis ve sünnet gibi dış kaynakları kabul etmezler. Bunu söylerken de Kur'an'dan bazı ayetleri kaynak olarak gösterip Kur'an'ın yeterli ve tam olduğunu ve hadis ile sünnet gibi dış kaynaklar olmadan dahi tamamen anlaşılabildiğini savunurlar.[57] Yani Kur'an'ı anlamak için yine Kur'an'ı kullanırlar.[58]

Yerde yürüyen ne kadar hayvan, kanatlarıyla uçan ne kadar kuş varsa, bütün bunlar sizin gibi birer topluluktur. Biz kitapta hiçbir şeyi eksik bırakmadık. Onlar sonunda Rabbleri önünde toplanırlar. En’âm Suresi 38. Ayet

Bu Kur'an'ı yorumlama yöntemi, Sünni ve Şii Müslümanlar tarafından kabul edilen metotlardan farklıdır. Sünniler, Kur'an'ın yeterince detaylı olduğuna inanmaz. Sünnilere göre, "Kur'an'ın sünnete, sünnetin Kur'an'a olduğundan daha fazla ihtiyacı vardır".[59]

Kur'ancıların hadis ve sünneti reddetme derecesi değişebilir.[60] Örneğin bazı Kur'ancılar, hadisleri kabul etmeden önce süzgeçten geçirirken, bazıları tamamen reddeder ve bunun için çeşitli sebepler sunar. Kur'ancılara göre hadisler, Kur'an'da İslamî bir yasa olarak yoktur; Peygamber'den çok sonra yazılmıştır[61] ve iç çelişkiler ve hatalar içerir.[57][60]

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

İslam'ın ilk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Parşömen üzerine yazılmış 7. yüzyıldan kalma Kur'an sayfası

Kur'ancılar inançlarını, hadis yazmayı yasaklayan Muhammed Peygamber'in zamanına dayandırırlar.[62][63] Muhammed'in sahabelerinden biri ve ikinci İslam halifesi olan Ömer bin Hattab da hadis yazmayı yasaklamış ve halife olarak yönetimi sırasında mevcut koleksiyonları yok etmiştir.[63] Ömer, Kufe bölgesine bir vali atarken, ona şöyle demişti:

Kur'an'ın uğultusunun arıların uğultusu gibi olduğu bir kasabanın halkına gideceksiniz. Bu nedenle hadislerle dikkatlerini dağıtmayın, onlarla meşgul olmayın. Kur'an'ı yalın bırakın ve rivayeti Allah'ın elçisinden (Allah'ın rahmeti ve bereketi onun üzerine olsun) ayırın![63]

Bununla birlikte, Kufelilerin dinî hayatında Ömer'in tanımladığı Kur'an'ın merkezi konumu hızla değişiyordu. Birkaç on yıl sonra, Emevî halifesi Abdülmelik'e Kufeliler ile ilgili bir mektup gönderildi:

Rablerinin hükmünü terk ettiler ve dinleri için hadisler aldılar. Kur'an'dan başka bilgiler edindiklerini iddia ediyorlar. Allah'tan olmayan, insanların eliyle yazılmış olan bir kitaba inanıyorlardı; sonra onu Resulullah'a atfettiler.[64]

Sonraki yıllarda hadislerin yazılmasına ve takip edilmesine karşı tabu o kadar geriledi ki, Emevi lideri II. Ömer, hadislerin ilk resmi koleksiyonunun hazırlanmasını emretti. Ebu Bekir bin Muhammed bin Hazm ve İbn Şihab Zuhrî, II. Ömer'in emriyle hadis yazanlar arasındaydı.[61]

11. yüzyıldan kalma, Kuzey Afrika'ya ait bir Kur'an el yazması (British Museum)

Dırâr bin Amr gibi hadisi reddeden önemli İslam âlimleri vardı.[65] Kitâbü Tenâḳużi’l-ḥadîs̱[65], yani Hadis Çelişkileri isimli bir kitap yazdı. Bununla birlikte, hadis anlayışı önceki yüzyıllara göre o kadar değişmişti ki, Dırâr'ın hadis taraftarları tarafından dövüldüğü ve ölümüne kadar saklanmak zorunda kaldığı söylendi.[66]

Basralı yazar ve bilim insanı El-Cahiz, döneminde hadisleri takip edenleri eleştirmiştir.

Abbasiler döneminde şair, ilahiyatçı, filozof ve hukukçu İbrahim Nazzam, sözlü hadislerin otoritesini reddeden Nazzamiyye adlı bir mezhep kurdu.[67] Ünlü öğrencisi Cahiz, hadisleri takip edenleri eleştirdi.[68] Nazzam'ın çağdaşı ve Şafiilik mezhebinin kurucusu El-Şafii, Cima'ü'l-İlim adlı kitabında hadisleri reddedenlerin iddialarını çürütmeye ve hadislerin otoritesini kurmaya çalıştı.[62] Fars bilgin İbn Kuteybe ise, Te'vilu muhtelifi'l-hadis adlı kitabında Nazzam'ın hadislere karşı argümanlarını çürütmeye çalıştı.[69]

19. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]

19. yüzyılda, Güney Asya'da Ehl-i Kur'an hareketi, kısmen hadise çok fazla önem verdiğini düşündükleri Ehl-i Hadis hareketine tepki olarak oluşmuştur.[70] Güney Asya'daki pek çok Ehl-i Kur'an taraftarı, eskiden Ehl-i Hadis'e bağlıydı; ancak kendilerini bazı hadisleri kabul etmekte yetersiz buldular.[70] Abdullah Chakralawi, Khwaja Ahmad Din Amritsari, Chiragh Ali ve Aslam Jairajpuri, o dönemde Hindistan'da Kur'ancı inançlarını ilan eden insanlar arasındaydı.[70]

20. yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]

20. yüzyılın başlarında Mısır'da, Muhammed Tawfiq Sidqi gibi Kur'ancıların fikirleri, Muhammed Abduh'un reformist fikirlerinden, özellikle taklidin reddi ve Kur'an'a vurgu yapmasından ortaya çıktı.[70][71] Mısırlı doktor ve yazar Muhammed Tawfiq Sidqi, "sayısız saçma veya yozlaşmış geleneğin sızmasına izin verecek zaman geçene kadar hadislerin hiçbirinin kaydedilmediğini" belirtti.[72] Muhammed Tawfiq Sidqi, Mısır dergisi Al-Manar'da yer alan İslam Tek Başına Kur'an'dır başlıklı bir makale yazdı. Bu makalede, Kur'an'ın bir rehber olarak yeterli olduğunu savunan, "İnsan için zorunlu olan, Allah'ın Kitabı'nın ötesine geçmez." şeklinde görüşleri vardı. Tawfiq Sidqi, "Din için Kur'an'dan başka bir şey gerekli olsaydı, Peygamber onun tescilini yazılı olarak emrederdi ve Allah onun korunmasını garanti ederdi." demiştir.[73]

Sidqi'nin Mısır'daki bazı meslektaşlarının yanı sıra, Muhammed Abu Zayd ve Ahmed Subhy Mansour da İran'da Kur'ancı inançları benimseyen bazı reformist alimlerdirler ve geleneksel yüksek öğrenim kurumlarından gelmiştirler. Şeyh Hadi Najmabadi, Mirza Rida Quli Shari'at-Sanglaji, Mohammad Sadeqi Tehrani ve Ayatollah Borqei, Necef ve Kum'daki geleneksel Şii üniversitelerinde eğitim gördü. Ancak bu üniversitelerde öğretilen İmamzade'ye saygı ve Raj'a'ya inanç gibi bazı inanç ve uygulamalar mantıksız ve batıl inançlardı ve Kur'an'da bir temeli yoktu.[74] Kur'an'ı hadis merceğinden yorumlamaktansa, Kur'an'ı Kur'an ile yorumladılar. Bu reformist inançlar, Sanglaji ve diğer reformistler tarafından Kashf al-Asrar adlı kitapta yapılan eleştirileri çürütmeye çalışan Ruhullah Humeyni gibi geleneksel Şii alimler tarafından eleştirilere neden oldu.[74][75][76]

Kur'an merkezli inançlar, İran İslam Devrimi'nden kısa bir süre sonra Sağlık ve Refah Bakan Yardımcısı ve Eğitim Bakanı Vekili olan İranlı-Amerikalı Ali Behzadnia gibi sıradan Müslümanlar arasında da yayıldı. İran'daki hükûmeti demokratik olmadığı ve "Kur'an'ın İslam'ı"na tamamen yabancı olduğu için eleştirdi.[77]

Günümüz

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sünnilik, Şiilik, İbadilik, Kur'ancılık, Mezhepsiz Müslümanlar ve Sufizm dallarını gösteren diyagram.

21. yüzyılda Kur'ancılık inancı çeşitli ülkelerde yayıldı. Ancak taraftarları, Sünni hukukunun bazı yönlerini içeren ülkelerde muhalefetle karşı karşıya kaldılar. Örneğin, Suudi bir bilgin olan Hasan Farhan al-Maliki, siyasi reformu teşvik ettiği ve Kur'an'a dönüşü desteklediği için defalarca tutuklandı.[78] Suudi Arabistan, araştırmacıyı yargılamaya, özellikle "terörizm ve ulusal güvenlik" davalarını ele almak üzere Ocak 2009'da kurulan Riyad'daki İhtisas Ceza Mahkemesi'nde başladı.[79] 2019 yılında, Suudi kralıyla doğrudan bağlantılı olan savcılık, neredeyse tamamen Maliki'nin dini görüşleriyle ilgili suçlamalar yöneltti ve mahkemeden kendisini İslam'ın "aşırılıkçı yorumlarına" dayanarak cezalandırmasını talep etti.[79] Abdul Rahman el-Ahdal gibi diğer Suudi aydınları, hadislerin terk edilmesini ve Kur'an'a geri dönülmesini savunmaya devam ediyor.[80]

Mısır ve Sudan'da da Kur'ancılar, inançlarından dolayı tutuklandı.[81][82]

Suriyeli entelektüel Muhammed Şahrur, hadislerin herhangi bir dini değeri olmadığını ve Kur'an'ın Müslümanlar için özel bir kaynak olması gerektiğini söylemiştir.[83]

Rusya'da Kur'ancılık inancının yayılması, özellikle Sünni düzeninin öfkesini kışkırttı. Rusya Müftüler Konseyi, Kur'ancılık'a ve liderlerinin Rusya'da olduğunu söyleyen fetvanın aleyhine bir fetva yayınladı.[84] Ancak fetvada adı geçen sözde Kur'ancı liderlerden biri olan Rus filozof Taufik Ibragim, Rusya'daki iki grup arasında bir miktar örtüşme olsa da, inançlarının daha çok Cedidcilik geleneğine uygun olduğuna işaret etti.[85]

Türkiye'de ise Kur'ancılar, sosyal medyadan Diyanet İşleri Başkanlığı'nın Kur'ancılık inancına yönelik eleştirilerine yanıt verdiler.[86]

Güney Afrika'da Oxford eğitimli İslam alimi Taj Hargey, Açık Cami'yi kurdu. Adından da anlaşılacağı gibi Hargey, caminin, kadınlar gibi Sünni ve Şii camiler tarafından geleneksel olarak dışlanan demografiye daha açık olmasını amaçladı. Hargey, caminin ilkelerini "Kur'an merkezli, cinsiyet eşitliği, mezhepsel olmayan, kültürler arası ve bağımsız" olarak tanımlamıştır.[87]

Önemli kuruluşlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ehl-i Kuran

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ehl-i Kuran, Kur'an'ı en mükemmel hadis anlamına gelen "ahsen hadis" olarak nitelendiren ve dolayısıyla ilaveye gerek olmadığını iddia eden Abdullah Çekralevi'nin oluşturduğu bir organizasyondur.[88] Onun hareketi tamamen Kur'an'ın sure ve ayetlerine dayanmaktadır. Çekralevi'nin görüşü, Kur'an'ın kendisinin geleneğin en mükemmel kaynağı olduğu ve sadece takip edilebileceğiydi. Çekralevi'ye göre, Muhammed yalnızca vahiy alabilirdi ve bu Kur'an'dı. Kur'an'ın, Muhammed'in öğretilerinin tek kaynağı olan ilahi bilgeliğin tek kaydı olduğunu ve daha sonra gelen tüm hadis külliyatının yerini aldığını ileri sürer.[88]

İzgi Amal

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu, Kazakistan'da, Kiril alfabesi ile adı "Ізгі амал" olan Kur'ancı bir kuruluştur. Latin alfabesine İzgi amal olarak çevrilebilir. Tahminen 70 ila 80 bin üyesi vardır. Lideri Aslbek Musin, eski Meclis Başkanı Aslan Musin'in oğludur.[89][90]

"İlk gerçek Kur'ancı, Kur'an'dan başka hiçbir şeye uymayan Hz. Muhammed'dir. Kur'ancılar bu konuda yeni bir yön değildir." — Aslbek Musin

Kala Kato

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kala Kato, taraftarları çoğunlukla Nijerya'nın kuzeyinde ikamet eden[91] ve bazı taraftarları Nijer'de ikamet eden[92] Kur'ancı bir harekettir. Kala Kato, ölümünden sonra Muhammed'e atfedilen sözler veya hadislere atıfta bulunarak Hausa dilinde "adam diyor" anlamına gelir. Kala Kato taraftarları otorite olarak sadece Kur'an'ı kabul ediyor ve Kala Allah yani "Allah diyor" dışında hiçbir şeye inanmıyorlar.[93]

Malezyalı Kuran Derneği

[değiştir | kaynağı değiştir]

Malezyalı Kuran Derneği, Kasım Ahmet tarafından kuruldu. Hareket, saçın avret statüsünün reddedilmesi; bu nedenle Kur'ancılara göre Kur'an'da olmayan başörtüsüne uyulması konusunda bir rahatlama sergilemektedir.[94]

Kuran Sünnet Cemiyeti

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuran Sünnet Derneği Hindistan'da bir Kur'ancı harekettir. Hareket, Hindistan'da karma cemaate namaz kıldıran ilk kadının arkasındaydı.[95] Kerala'da bir ofis ve karargah tutarlar[96] Kerala'da büyük bir Kur'ancı topluluğu var.[97] Liderlerinden biri olan Jamida Beevi, Hindistan'ın çoğunlukla Sünni esinli Müslüman Kişisel Hukuk (Şeriat) Uygulama Yasası, 1937'ye dayanan üçlü talak yasasına karşı da konuştu.[98] Hindistan'daki Kuran Sünnet Cemiyeti'nin en belirgin selefi, 19. yüzyılda Ahmet Han'ın ortaya koyduğu görüşlerdendi.[99]

Tolu-e-İslam

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hareket Ghulam Ahmet Pervez tarafından başlatıldı.[100][101][102][103] Ghulam Ahmet Pervez tüm hadisleri reddetmedi; ancak o, sadece "Kur'an'a uygun olan veya Peygamber'in ve ashabının ahlâkını lekelemeyen" hadisleri kabul etmiştir.[104] Örgüt, Pervez'in öğretilerinin kitaplarını, broşürlerini ve kayıtlarını yayınlar ve dağıtır.[104] Tolu-e-İslam herhangi bir siyasi partiye veya herhangi bir dini grup veya mezhebe ait değildir.

Birleşik Göndericiler Uluslararası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika Birleşik Devletleri'nde, 20. yüzyılın sonunda, Kuran'da varsayımsal bir matematiksel kod olan Kuran kodunun (Kod 19) kaşifi olarak bilinen Mısırlı Kurancı biyokimyacı Rashad Khalifa, teolojik bir doktrin geliştirdi. Diğer birçok ülkede Kurancıları etkiledi. Bilgisayarların yardımıyla Kuran'ın sayısal bir analizini yaptı ve bu da ona göre Kuran'ın ilahi kaynaklı olduğunu açıkça kanıtladı.[105] Kuran'ın 74. sûresinde "en büyük mucizelerden biri" olarak anılan 19 sayısı, temel rolü oynamıştır.[106] R.Halife'ye göre Kur'an'ın yapısında her yerde bulunabilen ve bir Kur'ancının böylesine büyük bir mucizeyi keşfetmesi, Kur'ancı yaklaşımı ispatlamıştır.[107] Bazıları bu inançlara karşı çıktı ve 1990'da Khalifa, Sünni Cemaat ül-Fuqra grubuyla bağlantılı biri tarafından öldürüldü.[108]

Khalifa tarafından kurulan "United Submitters International" (USI) organizasyonunun merkezi Tucson'dadır ve 1985'ten beri "Submitter's Perspective" başlıklı aylık bir bülten yayınlamaktadır.[109] Hareket, "Kur'an, Kuran'ın tamamı ve Kuran'dan başka bir şey değil" ifadesini popüler hale getirdi.[57]

Kürt asıllı Türk aktivist Edip Yüksel, başlangıçta Türkiye'de Kuran-İslam devrimi için kampanya yürüttü, bu yüzden hapsedildi.[110] Daha sonra Halife ile tanışmış ve "19 mucize"ye şahit olduktan sonra teşkilata katılmıştır.[111] 1989 yılında bu nedenle ülkeyi terk etmek zorunda kaldı ve Tucson'daki genel merkeze katıldı.[112] Yüksel ve diğer iki yazar kendi Kuran çevirilerini oluşturdular.[113] Ancak bazı noktalarda onun görüşleri Halife'nin görüşlerinden farklıdır.[114]

Malezya'da Teslim olan Kassim Ahmed, Müslümanların geri kalmışlığından sorumlu oldukları için hadis ve tüm İslam geleneğinin bilimsel bir değerlendirmesini talep ettiği bir kitap yazdı.[115] O, Kur'an'ı Muhammed'in tek sünneti olarak görmüş ve klasik Sünni sünnet görüşünü eleştirmiştir.[116] Kitabı Malezya'da yasaklandı ve Ahmed kafir ilan edildi.[110]

Halife'nin fikirlerinden etkilenenler arasında Edip Yüksel,[108] Ahmed Reşad ve Nijeryalı Yüksek Mahkeme Yargıcı Isa Othman.[117]

Türkiye'de Kur'ancılık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kur'ancılık düşüncesi; Kur'an Müslümanlığı, tek kaynak Kur'an, Sadece Kur'an gibi söylem ve fikirlerle yakın dönemde Türkiye'de de kendisine yer bulmuştur. Kur'an İslam'ı söyleminin Yaşar Nuri Öztürk tarafından (öncesinde Hüseyin Atay) popülerleştiğini görüyoruz. Türkiye'de Kur'an İslamcılığının etkilendiği iki unsur olarak Oryantalistler ve İslami hareketlerin yaklaşımları üzerinde duruluyor. Kur'an İslamı anlayışının gelişmesi ve yayılması konusunda oryantalistlerin eserleri çok fazla etkili olmuştur. Doksanlı yılların başında, Yaşar Nuri Öztürk'ün "Kur'ana Dönüş" çağrısı ile yaptığı konuşmalar ve yayınladığı kitaplar, toplumda merak uyandırdı.[118] İlerleyen yıllarda toplum Edip Yüksel ismini öğrendi.[119] Edip Yüksel'in hadislerle ilgili konuşmaları, Türkiye'deki Ehli Sünnet çevrelerce büyük tepkiyle karşılaşsa da, birçok kesimde büyük bir ilgi de görmüştür.[120] Zaman içerisinde, hadislerin uydurma olduğu, kaynak alınamayacağı, İslam dininin tek kaynağının Kuran olduğunu savunan isimler ortaya çıkmıştır. Türkiye'de yaklaşık son 50 yıldır toplumu Kur'an gerçeklerine uyandırmaya çabalayan ilahiyat eğitimli ve kendi gayreti ile kendini yetiştirmiş ilahiyat eğitimsiz yüksek öğretimli Kurancı veya Kuran ağırlıklı görüşler sunan şu kişiler dikkati çekmiş ve çekmektedirler. Prof. Dr. Hüseyin Atay, Prof. Dr. Süleyman Ateş, Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk, Prof. Dr. Bayraktar Bayraklı Prof. Dr. Muhammed Nur Doğan, Prof. Dr. Gazi Özdemir, Prof. Dr. Mehmet Okuyan, Prof. Dr. Hayri Kırbaşoğlu, Prof. Dr. Ali Bardakoğlu, Prof. Dr. İsrafil Balcı, Prof. Dr. Hasan Onat, Prof. Dr. Caner Taslaman, Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün, Doç. Dr. Emre Dorman, Fatih Ergenekon, Hakkı Yılmaz, Görkem Yüzgeç, Mustafa Sağ, Sedat Şenermen, İhsan Eliaçık , Mustafa Çavdar, Güner Akça.[121]

Kur'an İslamı savunusu yapanların ekserisinin İslamcı görüşlerden de uzaklaştığı, gelenek, tasavvuf, Risale-i Nur gibi hususlarda eleştirilerde bulundukları, ilk göze çarpan durumdur. Türkiye'de bu görüşü savunan kişiler, Atatürkçülük, laiklik, demokrasi gibi konularda genellikle destekleyici ve olumlu görüş sunmaktadırlar.

Kur'an İslamı savunucularının temel görüşlerini şu şekilde sıralanabilir:[122]

  • Kur'an, dinde tek otorite ve tek kaynaktır.
  • Kur'an'da nesh yoktur. Kur'an'ın bütün ayetleri muhkemdir.
  • Kur'an anlaşılırdır. Kur'an'ı, okuyan herkes anlayabilir.
  • Kur'an devrimcidir. (Yenilikçidir) Kavramlara yeni anlamlar yüklemiştir.
  • Kur'an anlaşılarak okunmalıdır.
  • Sıradan insanlar, Kur'an'ı doğrudan anlayabilir ve yorumlayabilir.
  • Mealle buluşma gereklidir.
  • Kur'an'ın öğretmeni Allah'tır.

Yasal durum

[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzde çeşitli Kur'ancı yazarlar, yaptırımlardan kaçınmak için eserlerini gerçek adları yerine anonim bir biçimde takma isimler altında yayımlamaktadır.[81] Kur'ancı düşüncelere sahip akademisyen ve diğer kişilere bazı devletler tarafından cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Mısırlı Kur'ancı yazar Ahmed Subhi Mansur, Kur'ancı kişilerin "İslam'ı aşağıladıkları" gerekçesi ile tutuklandıklarını, cezalandırıldıklarını ve sürgüne yollandıklarını belirterek Mısır'da yer alan El-Ezher Üniversitesi'nden Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmek zorunda kaldığını yazmıştır.[81]

2015'te Sudan'da yaşları 15 ile 51 arasında değişen 25 erkek, Sünnet'i kabul etmedikleri ve sadece Kur'an'ı otorite kabul ettikleri nedeniyle tutuklanarak ölüm istemiyle yargılanmıştır. Sudan'da Kur'ancı düşünceler dinden çıkma olarak değerlendirilmektedir.[82]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "KUR'ÂNİYYÛN - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022. 
  2. ^ Sülün, Murat (2005). Türk Toplumunun Kur'an-ı Kerim Kültürü. Ayışığı Kitapları. 
  3. ^ "Türkçe Bilgi: Kur'ancılık". Türkçe Bilgi. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022. 
  4. ^ Yüksel, Edip (2007). Quran: A Reformist Translation (İngilizce). Brainbow Press. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022. 
  5. ^ Esposito, John L. (2003). Ahl al-Hadith - The Oxford Dictionary of Islam (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 9780195125580. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022. 
  6. ^ Dorman, Emre (29 Ocak 2021). 101 Soruda Kur'an: Dini Konularda En Çok Merak Edilen Sorular. İstanbul Yayınevi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022. 
  7. ^ Kamali, Mohammad Hashim (2015). The Middle Path of Moderation in Islam: The Qurʼānic Principle of Wasaṭiyyah (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 9780190226831. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022. 
  8. ^ Musa, Aisha Y. (Ocak 2010). "The Qur'anists: The Qur'anists". Religion Compass (İngilizce). 4 (1): 12-21. doi:10.1111/j.1749-8171.2009.00189.x. 26 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022. 
  9. ^ MansourBook 21, Dr Ahmed Subhy (2 Mart 2018). Refaat, Amin (Ed.). How to Understand the Holy Quran. 1st edition (İngilizce). Fathy, Ahmed tarafından çevrildi. Amin Refaat. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Hadith / Sunna Debate; Submitters Perspective April 1996". www.masjidtucson.org. 5 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022. 
  11. ^ "KUR'ANİ-BİLİMSEL-TEOLOJİ, BİLİMSEL-KUR'ANİ-TEOLOJİ VE KUR'ANİ-AHENKSEL-TEOLOJİ – Caner Taslaman". 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022. 
  12. ^ AsiaNews.it. "The reform of Islam and the Koranists, persecuted in Saudi Arabia". www.asianews.it (İngilizce). 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022. 
  13. ^ Musa: Kutsal Yazı Olarak Hadis . 2008, S. 83.
  14. ^ Köktaş, Yavuz. Günümüz Hadis Problemleri. Rağbet Yayınları. ss. 193-198.
  15. ^ İmam Kurtubi. Ahkam'ul Kur'an Tefsiri. 
  16. ^ "Cerh ve Ta'dil TDV". 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Hadis İlimleri TDV". 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  18. ^ "SAHİH". TDV İslâm Ansiklopedisi. 8 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  19. ^ a b Köktaş, Prof. Dr Yavuz. Günümüz Hadis Problemleri. ss. 39-41. 
  20. ^ "Muallel Hadis, TDV". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2024. 
  21. ^ a b c Yücel, Prof. Dr. Ahmet. Hadislerin Yazılması Hakkındaki Rivayetlerin Tenkit ve Değerlendirmesi (PDF). s. 16. 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  22. ^ a b c "Hadis Kitabeti TDV". 2 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  23. ^ Yücel, Prof. Dr. Ahmet. Hadis Tarihi. s. 26. 
  24. ^ Yücel, Hadis Usulü Tarihine Giriş, sf 35-36
  25. ^ Düzenli, Muhittin. "Kur'ân dışında benden hiçbir şey yazmayınız" Rivâyeti ile Hadislerin Yazılmasını Yasaklayan Diğer Rivâyetlerin Tahlil ve Tenkîdi". Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  26. ^ Ebü‟l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî Müslim, el-Câmiu‟s-sahîh (Riyâd: Beytü‟l-Efkâr edDüveliyye, 1998), “Zühd”, 53/72.
  27. ^ Hatib, Takyid, sf 57.
  28. ^ Ebu Davud, İlim, 3/ Darimi, Mukaddime, 43
  29. ^ Buhari, İlim, 9
  30. ^ "Tirmizi 2666". 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  31. ^ Buhari, İlim, 39
  32. ^ Müslim, Hac, 447
  33. ^ "Tirmizi 2667". 2 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  34. ^ Tirmizi,İlim,7
  35. ^ Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 6/96
  36. ^ Harun, Daud Rasyid; Rasyid, Aisyah Daud; Lubis, Asmuliadi; Mohd Balwi, Mohd Abd Wahab Fatoni Bin; Rasyid, Bilal Daud (25 Haziran 2021). "The Writing of Hadith in the Era of Prophet Muhammad: A Critique on Harun Nasution's Thought". Al-Jami'ah: Journal of Islamic Studies. 59 (1): 191-220. doi:10.14421/ajis.2021.591.191-220. ISSN 2338-557X. 10 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  37. ^ "Muksirun, TDV". 12 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  38. ^ Koçyiğit, Prof. Dr. Talat. Hadis Istılahları. ss. 278-279. 
  39. ^ "Hemmam bin Münebbih TDV". 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2024. 
  40. ^ "TEFSİR". TDV İslâm Ansiklopedisi. 15 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  41. ^ a b c Yalçın, Mehmet. "Kurancıların İhtilafları". 23 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2024. 
  42. ^ Sifil, Prof. Dr. Ebubekir. Sana Din'den Sorarlar. s. 86. 
  43. ^ "Salat in The Qur'an". Quran Centric. 19 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2024. 
  44. ^ "NAMAZ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024. 
  45. ^ "Mâide Suresi - 38 . Ayet Tefsiri". kuran.diyanet.gov.tr. 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2024. 
  46. ^ "Kur'an'da hırsızlığın cezası el kesme midir Prof Dr Mehmet Okuyan". 20 Haz 2020. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi – YouTube vasıtasıyla. 
  47. ^ "Hırsızlığın cezası el kesme midir? | Tuncer Namlı". 1 Ağu 2020. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – YouTube vasıtasıyla. 
  48. ^ "Maide 38 de Geçen Hırsızın Elini Kesin Sözü Hakkında | Cemre Demirel". 20 Ara 2023. 24 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024 – YouTube vasıtasıyla. 
  49. ^ "Edip Yüksel (T) ve Gürkan Engin: Kurana Göre Hırsızın Eli Kesilir mi? 5:38 ayeti". 4 Eyl 2016. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2024 – YouTube vasıtasıyla. 
  50. ^ "Hırsızlık, TDV". 9 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2024. 
  51. ^ "Who are Submitters and what is Submission?". masjidtucson.org. 8 Ekim 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 
  52. ^ "You May Already be a Submitter!". masjidtucson.org. 10 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 
  53. ^ "Teslimiyet Dini". Teslimolanlar. 29 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  54. ^ "Quranists". Minority Rights Group (İngilizce). 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 
  55. ^ "Quranists, Islam's Outcasts". Fanack.com (İngilizce). 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 
  56. ^ Haddad, Yvonne Y.; Smith, Jane I. (3 Kasım 2014). The Oxford Handbook of American Islam. Oxford University Press. ss. 150-153. ISBN 978-0-19-986264-1. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2015. 
  57. ^ a b c Musa, Aisha Y. (2010). "The Qur'anists". Religion Compass. 4 (1). John Wiley & Sons. ss. 12-21. doi:10.1111/j.1749-8171.2009.00189.x. 
  58. ^ Jens Zimmermann, Hermeneutics: A Very Short Introduction, Oxford University Press, 2015, pg. 90
  59. ^ Jane Dammen McAuliffe, Encyclopaedia of the Qur'an, Vol. 5, Brill, 2006, pg. 165
  60. ^ a b Voss, Richard Stephen (Nisan 1996). "Identifying Assumptions in the Hadith/Sunnah Debate". Monthly Bulletin of the International Community of Submitters. 12 (4). 29 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  61. ^ a b "Archived copy". 11 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2006. 
  62. ^ a b Musa, Aisha Y. (2008). Hadith as Scripture: Discussions on The Authority Of Prophetic Traditions in Islam. Palgrave. ISBN 978-0-230-60535-0. 
  63. ^ a b c Aisha Y. Musa, Hadith as Scripture: Discussions on the Authority of Prophetic Traditions in Islam, Palgrave Macmillan, 2008, pp. 25-29
  64. ^ Aisha Y. Musa, Hadith as Scripture: Discussions on the Authority of Prophetic Traditions in Islam, Palgrave Macmillan, 2008, pp. 37-38
  65. ^ a b "DIRÂR b. AMR - TDV İslâm Ansiklopedisi". islamansiklopedisi.org.tr (İngilizce). 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2020. 
  66. ^ Josef Van Ess, Theology and Society in the Second and Third Centuries of the Hijra. Volume 3, Brill, 2018, pp. 35-37 and 55-57
  67. ^ Abdul-Raof, Hussein (2012). Theological Approaches to Quranic Exegesis: A Practical Comparative-Contrastive Analysis. Londra: Routledge. ss. 33-34. ISBN 978-0-41544-958-8. 
  68. ^ Zaman, Muhammad Qasim (1997). Religion and Politics Under the Early 'Abbasids: The Emergence of the Proto-Sunni Elite. Leiden: E.J. Brill. s. 55. ISBN 978-9-00410-678-9. 
  69. ^ Juynboll, G. H. A. (1969). The Authenticity of the Tradition Literature: Discussions in Modern Egypt. Leiden: E. J. Brill. ss. 77-80. 
  70. ^ a b c d Brown, Daniel W. (1996). Rethinking Tradition in Modern Islamic Thought. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 38-41. ISBN 978-0-52157-077-0. 
  71. ^ Rein Fernhout, Canonical Texts. Bearers of Absolute Authority. Bible, Koran, Veda, Tipitaka: A Phenomenological Study, Brill Rodopi, 1994, pp. 218-219
  72. ^ Sidqi, Muhammad Tawfiq, Al-Islam huwa al-Qur'an wahdahu, al-Manar 9 (1906), 515; cited in Brown, Daniel W. (1996). Rethinking tradition in modern Islamic thought. Cambridge University Press. ss. 88-89. ISBN 0521570778. 21 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2018. 
  73. ^ Musa, Aisha Y., Hadith as Scripture: Discussions on the Authority of Prophetic Traditions in Islam, Palgrave Macmillan, New York, 2008, p. 6.
  74. ^ a b Said Amir Arjomand, Authority and Political Culture in Shi'ism, State University of New York Press, 1998, pp. 160-161 and 166-167
  75. ^ Pillars, proofs and requirements of the Quran-Sufficiency Theory, along with its criticism 26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Profdoc.um.ac.ir, Accessed June 22, 2020
  76. ^ A Criticism of the “Qura’n-through-Qura’n Interpretation Method” of the Shiite Quraniyan 26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Pdmag.info, Accessed June 22, 2020
  77. ^ Edip Yuksel, Critical Thinkers for Islamic Reform: A Collection of Articles from Contemporary Thinkers on Islam, Brainbow Press, 2009, pp. 188-189
  78. ^ Kamel Abderrahmani, The reform of Islam and the Koranists, persecuted in Saudi Arabia 16 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., asianews.com, Accessed February 15, 2019
  79. ^ a b 18 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20200518233346/https://www.esohr.org/en/?p=2169 arşivlendi.
  80. ^ Saudi writer calls for removal of Hadith books from heritage 20 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Middleeastmonitor.com, Accessed May 26, 2020
  81. ^ a b c "Egypt persecutes Muslim moderates". nytimes.com/. 3 Şubat 2009. 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2024. 
  82. ^ a b Salih, Zeinab Mohammed (16 Aralık 2015). "Sudan threatens 25 Muslims with death on charges of apostasy". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 28 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2024. 
  83. ^ Muhammad Shahrur, reformer of Islamic thought loathed by extremists, has died 12 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Asianews.it, Accessed May 26, 2020
  84. ^ Рустам Батыр, «Совет муфтиев России объявил хадисы виновными в деградации ислама» Подробнее на «БИЗНЕС Online» 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., business-gazeta.ru, Accessed March 4, 2019
  85. ^ Renat Bekkin, Taufik Ibragim: Muslims in Russia are not ready for debates yet, unfortunately 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., realnoevremy.com, Accessed March 4, 2019
  86. ^ Alper Bilgili, Quran, Hadiths or Both? Where Quranists and Traditional Islam Differs 13 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,, patheos.com, Accessed February 10, 2019
  87. ^ Gavin Haynes, Meet the British Muslim Who's Founded a Controversial Gay-Friendly Mosque: Dr Taj Hargey is a hardcore fundamentalist, in that he only follows the teachings of the Qur'an, and none of the other footnotes beloved of modern clerics. 13 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., vice.com, Accessed March 4, 2019
  88. ^ a b Aḥmad (1967), pp. 120-121.
  89. ^ Личность и ислам (Начало. Интервью с Аслбеком Мусиным) 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., nm2000.kz, Accessed March 4, 2019
  90. ^ Талгат Адилов, Казахстанские кораниты: элита будущего или ответ«Ак Орды» радикальному исламу 8 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., contur.kz, Accessed March 4, 2019
  91. ^ Isa Sa'isu, Kala-Kato: Meet group with yet another perception of Islam 28 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., dailytrust.com.ng, Accessed February 10, 2019
  92. ^ International Religious Freedom Report 2009 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., state.gov, Accessed February 10, 2019
  93. ^ Aminu Alhaji Bala, Qur’anists’ Deviant Da'wah as Reflected in Their Trends of Tafsir in Northern Nigeria 12 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., saspjournal.com, Accessed February 10, 2019
  94. ^ "Malay intellectual Kassim Ahmad dies". The Malaysian Insight. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2018. 
  95. ^ Ziya Us Salam, 'I follow the Quran' 18 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., frontline.thehindu.com, Accessed February 10, 2019
  96. ^ Dhillon, Amrit (30 Ocak 2018). "Muslim woman receives death threats after leading prayers in Kerala". The Guardian. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2018. 
  97. ^ Khan, Aftab Ahmad (2016). "Islamic Culture and the Modern World 2". Defence Journal. 20 (4): 49. 
  98. ^ Jiby J Kattakayam, ‘Quran has capacity to reflect and absorb changes in society over time … it did not discriminate between men and women’ 10 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., timesofindia.indiatimes.com, Accessed February 10, 2019
  99. ^ "Archived copy". 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 
  100. ^ Aisha Y. Musa, Hadith As Scripture: Discussions on the Authority of Prophetic Traditions in Islam, Palgrave MacMillan, 2008, pg. 86
  101. ^ Aisha Y. Musa, The Qur'anists 4 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Academia.edu, Accessed April 7, 2019
  102. ^ Nadeem F. Paracha, The rise and fall of a spiritual rebel 7 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Dawn.com, Accessed April 7, 2019
  103. ^ Nadeem F. Paracha, Crazy diamonds – V 7 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Dawn.com, Accessed April 7, 2019
  104. ^ a b "Bazm-e-Tolu-e-Islam". 22 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  105. ^ Musa: The Qur’anists. 2010, S. 13.
  106. ^ Q 74.30: „Über ihr sind neunzehn.“ Übersetzung von Hartmut Bobzin: Der Koran. 2017.
  107. ^ Khan: Nineteen. 2010, S. 112.
  108. ^ a b Bowen, Emily. "Historic House". Tucson Weekly (İngilizce). 30 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2024. 
  109. ^ "Who are Submitters and what is Submission?". masjidtucson.org. 8 Ekim 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 
  110. ^ a b Musa: The Qur’anists. 2010, S. 18.
  111. ^ Musa: Ḥadīth as Scripture. 2008, S. 100.
  112. ^ Haddad und Smith: Muslim Minority Groups in American Islam. 2014, S. 153.
  113. ^ Edip Yüksel; Layth Saleh al-Shaiban; Martha Schulte-Nafeh: Quran: A Reformist Translation. Brainbow Press, 2007.
  114. ^ Yüksel; al-Shaiban; Schulte-Nafeh: Quran: A Reformist Translation. 2007, S. 507.
  115. ^ Musa: Ḥadīth as Scripture. 2008, S. 93.
  116. ^ Musa: Ḥadīth as Scripture. 2008, S. 94.
  117. ^ Muhammad Nur Alkali; Abubakar Kawu Monguno; Ballama Shettima Mustafa (January 2012). Overview of Islamic actors in northern Nigeria (PDF). Nigeria Research Network. s. 16. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2015. 
  118. ^ "Yaşar Nuri Öztürk Konuk Olduğu Yayınlar (1994-2015) | Tek Parça - YouTube". www.youtube.com. 2 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024. 
  119. ^ "Edip Yuksel (T) 2000 Ceviz Kabuğu: Hadisleri Niye Çöpe Atmalıyız? 1/5". 2 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024. 
  120. ^ "Home". 19.org (İngilizce). 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2024. 
  121. ^ "KUR'AN İLE UYANIŞ-3 - Antakya Gazetesi". 22 Eylül 2023. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2024. 
  122. ^ "Türkiye'de Kur'an İslamı Arayışları - İlahiyat - Ferhat ÖZBADEM". KitapHaber. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Aisha Y. Musa, Hadith as Scripture: Discussions on the Authority of Prophetic Traditions in Islam, New York: Palgrave, 2008. 0-230-60535-4.
  • Ali Usman Qasmi, Questioning the Authority of the Past: The Ahl al-Qur'an Movements in the Punjab, Oxford University Press, 2012. 0-195-47348-5.
  • Daniel Brown, Rethinking Tradition in Modern Islamic Thought, Cambridge University Press, 1996. 0-521-65394-0.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kur%27ancılık&oldid=34527600" sayfasından alınmıştır