Kullanıcı:Sportscorrection/deneme tahtası
| Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yüksek Mahkeme | |
|---|---|
 | |
 | |
| Yer | Mahkemeler Binası, Saray Önü Sokak, No:6, İbrahimpaşa, Lefkoşa |
| Oluşum türü | Yüksek mahkeme |
| Dil | Türkçe |
| Website | mahkemeler.net |
| Başkan | |
| Mevcut | Narin Ferdi Şefik |
| Görev başı | 21 Eylül 2015 |
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki en üst mahkeme kurumudur. Yüksek Mahkeme; Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Yüksek İdare Mahkemesi olarak oturabilir ve Kuzey Kıbrıs Anayasası'nın emrettiği tüm konularda son kararı vermekle yükümlü tek mahkeme konumundadır.[1]
Yüksek Mahkeme huzurunda görülen davalardaki heyetler şu şekillerde oturabilir:
- Anayasa Mahkemesi olarak
- Anayasa Mahkemesi
- Yüce Divan
- Yüksek İdare Mahkemesi olarak
- Yüksek İdare Mahkemesi
- Yüksek İdare Mahkemesi İstinafı
- Yargıtay olarak
- Yargıtay Genel İstida
- Yargıtay Hukuk
- Yargıtay Hukuk İstida
- Yargıtay Ceza
- Yargıtay Ceza İstida
- Yargıtay Aile
- Yargıtay Asli Yetki
- Yargıtay Asli Yetki İstinaf
- Yargıtay Asli Yetki İstida
- Yargıtay Asli Yetki İstida İstinaf
Anayasa Mahkemesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Anayasa Mahkemesi olarak oturum yapan Yüksek Mahkeme heyeti, asil üye olarak Yüksek Mahkeme Başkanı ve dört Yüksek Mahkeme Yargıcı'ndan ve yedek üye olarak iki Yüksek Mahkeme Yargıcı'ndan oluşmaktadır. Anayasa'nın 71, 145, 146, 147, 148 ve 149'uncu maddeleri uyarınca organlar arasındaki yetki uyuşmazlığı, iptal davaları, yasaların anayasaya aykırılığı, mahkemeler tarafından yapılan havaleler, anayasanın yorumlanması, siyasi partilerin mali denetimlerini yapmak ve belirli gerekçelerle siyasi partileri kapatmak hususlarında karar verir. Ayrıca 144'üncü madde uyarınca Yüce Divan olarak oturarak Cumhurbaşkanı, Başbakan ve bakanları ilgili suçlarla yargılayabilir.[2]
Yargıtay
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüksek Mahkeme Başkanı ve iki Yüksek Mahkeme Yargıcı veya üç Yüksek Mahkeme Yargıcı ile Yargıtay olarak oturum yapan Yüksek Mahkeme, en yüksek istinaf mahkemesidir. Alt Mahkemelerin verdikleri hukuk, ceza, aile ve ağır ceza kararlarından yapılan istinaflara ait davaları inceleyip sonuçlandırır. Anayasa’nın 151'inci maddesinin 3'üncü fıkrası kuralları saklı kalmak koşuluyla, Yargıtay, Anayasa'nın veya herhangi bir yasanın gösterdiği hâllerde ilk mahkeme olarak ve istinafen davalara bakmak yargı yetkisine sahiptir. Ancak, ilk mahkeme olarak yetki verildiği hâllerde, bu yetki Yüksek Mahkemenin atayacağı Yüksek Mahkeme Yargıcı veya Yargıçları tarafından kullanılır. Bu suretle verilecek kararlara karşı Yargıtaya istinafen başvurma hakkı vardır.
İlk ve son mahkeme olarak Anglosakson hukukuna özgü olan, yetkisiz tutuklamanın kaldırılması için emirname (habeas corpus), bir yetkinin kullanılmasını sağlamak için emirname (mandamus), herhangi bir mahkeme veya yargı niteliğinde yetki kullanan herhangi bir makamın yanlış bir kararının uygulanmasını önlemek için emirname (prohibition), bir makamın herhangi bir yetkiye dayanılarak işgal edildiğinin soruşturulmasına ilişkin emirname (quo warranto) ve herhangi bir mahkeme veya yargı niteliğinde yetki kullanan herhangi bir makamın kararının iptali için emirname (certiorari) çıkarmaya münhasıran Yüksek Mahkeme, Yargıtay olarak yetkilidir.[3]
Yüksek İdare Mahkemesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Anayasa’nın 143'üncü maddesi uyarınca Yüksek Mahkeme, Yüksek Mahkeme Başkanı ve iki Yüksek Mahkeme Yargıcı ile veya sadece üç Yüksek Mahkeme Yargıcı ile toplanarak Yüksek İdare Mahkemesi olarak görev yapar. Ancak, 60/1990 sayılı yasa ile gösterilen hâller dışındaki başvurular, Yüksek İdare Mahkemesinde görevli tek yargıç tarafından incelenip karara bağlanır. Tek yargıç tarafından verilecek kararlara karşı üç yargıçtan oluşan Yüksek İdare Mahkemesi İstinafına başvurulabilir. Yüksek İdare Mahkemesi, yürütsel veya yönetsel bir yetki kullanan herhangi bir organ, makam veya kişinin bir kararının, işleminin veya ihmalinin, Anayasa'nın veya herhangi bir yasanın veya bunlara uygun olarak çıkarılan mevzuatın kurallarına aykırı olduğu ve bunların söz konusu organ veya makam veya kişiye verilen yetkiyi aşmak veya kötüye kullanmak suretiyle yapıldığı şikâyeti ile kendisine yapılan başvuru hakkında, kesin karar vermek münhasır yargı yetkisine sahiptir. Yüksek İdare Mahkemesine başvurma hakkı ancak meşru menfaati doğrudan doğruya ve olumsuz yönden etkilenen kişiler tarafından kullanılabilir. Başvurunun, yakınma konusu yapılan karar veya işlem veya ihmalin öğrenildiği tarihten itibaren yetmiş beş gün zarfında yapılması gereklidir.[4]
Yüksek Mahkeme Başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | Başkan | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | Sünuhi Arsan | 22 Haziran 1962 | 13 Temmuz 1964 |
| 2 | Ömer Lütfi Akadlı | 7 Ekim 1964 | 8 Temmuz 1966[5] |
| 3 | İbrahim Hilmi Senil | 8 Temmuz 1966 | 14 Temmuz 1968 |
| 4 | İsmail Hakkı Ketenoğlu | 15 Aralık 1970 | 13 Temmuz 1971 |
| 5 | Muhittin Taylan | 14 Temmuz 1971 | 14 Temmuz 1975 |
| 6 | Kâni Vrana | 1 Ekim 1975 | 13 Temmuz 1978 |
| 7 | Şevket Müftügil | 24 Ekim 1978 | 7 Ağustos 1982 |
| 8 | Ahmet Hamdi Boyacıoğlu | 9 Ağustos 1982 | 6 Nisan 1985 |
| 9 | Hasan Semih Özmert | 9 Nisan 1985 | 27 Temmuz 1986 |
| 10 | Orhan Onar | 28 Temmuz 1986 | 1 Mart 1988 |
| 11 | Mahmut Cuhruk | 2 Mart 1988 | 1 Mart 1990 |
| 12 | Salih Dayıoğlu S | 2 Ocak 1991 | 4 Mart 2002 |
| 13 | Celâl Karabacak | 4 Mart 2002 | 15 Nisan 2002 |
| 14 | Taner Erginel | 15 Nisan 2002 | 10 Şubat 2006 |
| 15 | Metin Hakkı A | 10 Şubat 2006 | 13 Temmuz 2008 |
| 16 | Nevvar Nolan | 13 Temmuz 2008 | 20 Ağustos 2014 |
| 17 | Şafak Öneri | 20 Ağustos 2014 | 20 Eylül 2015 |
| 18 | Narin Ferdi Şefik | 21 Eylül 2015 | Görevde |
Yüksek Mahkeme Yargıçları
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | Adı | Görevi | Görev başlangıcı | Görev bitişi |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Narin Ferdi Şefik | Yüksek Mahkeme Başkanı | 13 Temmuz 2008 | 15 Mayıs 2024 |
| 2 | Ahmet Kalkan | Yüksek Mahkeme Yargıcı | 1 Ekim 2010 | 2022 |
| 3 | Mehmet Türker | Yüksek Mahkeme Yargıcı | 9 Ocak 2012 | 6 Aralık 2022 |
| 4 | Gülden Çiftçioğlu | Yüksek Mahkeme Yargıcı | 16 Eylül 2014 | 9 Mart 2027 |
| 5 | Tanju Öncül | Yüksek Mahkeme Yargıcı | 16 Eylül 2014 | 16 Eylül 2028 |
| 6 | Bertan Özerdağ | Yüksek Mahkeme Yargıcı | 16 Kasım 2015 | 24 Mayıs 2039 |
| 7 | Beril Çağdal | Yüksek Mahkeme Yargıcı | 4 Ocak 2016 | 21 Ekim 2032 |
| 8 | Peri Hakkı | Yüksek Mahkeme Yargıcı | 5 Nisan 2016 | 15 Haziran 2032 |
- ^ "KKTC hakkında, Anayasa Mahkemesi". KKTC Tanıtma Dairesi. 2 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2009.
- ^ 2020 Faaliyet Raporu (PDF). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Mahkemeler.
- ^ 2020 Faaliyet Raporu (PDF). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Mahkemeler.
- ^ 2020 Faaliyet Raporu (PDF). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Mahkemeler.
- ^ Başkanlık görevi sırasında Cumhuriyet Senatosu üyeliğine seçilerek kendi isteğiyle emekliye ayrılmıştır.