İçeriğe atla

Kullanıcı:Necatorina/deneme tahtası 2

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Eğitim için alınmış 1940'ların sonundan İngiliz üretimi taşınabilir Trikloroetilen anestezi cihazı, Cerrahi Aletler ve Sağlık Müzesi.

Türkiye'de anestezinin tarihi, 19. yüzyılın ortalarında Osmanlı döneminde kloroform ve eterin tanıtılması ile başlar.

Genel anestezi[değiştir | kaynağı değiştir]

1882 ve 1891 yıllarında yazılan yayınlarda anestezi için "Mubtel-i Hissi" ifadesi kullanılmıştır.[1]

İnhalasyon anestezisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kloroformun Türkiye'ye ilk kez, James Young Simpson'ın 1847'nin sonlarında anestezik etkilerini keşfetmesinden hemen sonra 1847-1848 yıllarında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'de denenmiş olduğu düşünülmektedir.[2]

Türkiye'de dietil eterin anestezik olarak kullanılmasından bahseden ilk ders kitabı Miralay Ahmet Remzi Bey tarafından 1871'de yazılan Tıp Müfredatı olmuştur. Kloroformun kullanımından bahseden ilk yayın ise Münif Bey'in Kloroforma Dair yazısıdır. Kloroformu ilk kez Türkiye'de Cemil Topuzlu 1890 yılında tıbbi anlamda kullanmıştır. Paris'teki eğitimi ardından Türkiye'ye gelen Cemil Topuzlu 1924'e kadar uyguladığı anestezi işlemlerinde hep kloroform kullanmış, daha sonraları etere geçmiştir. Eter anestezisi ise ilk olarak 1898 yılında Alman kökenli Rieder Paşa tarafından uygulanmıştır. Almanya'da gördüğü tıp eğitimi sonrası Türkiye'ye geri dönen operatör doktor Orhan Abdi Kurtaran 1905 yılından sonra ülkedeki eter kullanımını devam ettirmiştir.[1]

Trikloroetilen, Trilen adı altında 1950'lerden itibaren doğumlarda kullanılmaya başlanmış,[2] 1984 öncesinde Sağlık Bakanlığı tarafından yasaklanmıştır.[3]

Enjeksiyon anestezisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Lokal anestezi[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de lokal anestezinin ilk olarak Koller tarafından uygulandığı bilinmektedir. Ülkede bu konu hakkındaki ilk yazı 1885 yılında anonim bir yazar tarafından Ceride-i Tıbbiye-i Askeriye dergisinde Kokain başlığı ile yayınlanmıştır.[2]

Anesteziyolojinin uzmanlığa dönüşmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de ilk anestezi servisi 1954'te kurulmuştur. 20 Ocak 1956 tarih ve 9212 sayılı Resmî Gazete ile yürürlüğe giren 4/6379 sayılı tüzükte anestezi yeni bir ihtisas dalı olarak kabul edilmiştir. bu alandaki ilk uzmanlık diplomaları 26 Mart 1956'da Sadi Sun'a, aynı yılın Aralık ayında Anestezi Potansiyalize tezi ile Cemalettin Öner'e verilmiştir. Ertesi yıl Moiz Kan, Cahit Bergil, Emel Berkol, Mehmet Nazlı, Refik Paykoç ve Müfit Erkul, 1958'de de Kamil Ergin ve Faruk Or'a uzmanlık diploması verilerek ülkenin ilk on anestezi uzmanı olmuşlardır.[2]

Kuruluşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülkedeki anestezi ile ilgilenen ilk kuruluş, ülkenin de ilk anestezi uzmanı olan Sadi Sun tarafından kurulmuştur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanları Derneği, Ülkemizde Anestezi Tarihi
  2. ^ a b c d Akpir, Kutay. “History of Anesthesia in Türkiye”. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi 3, sy. 2 (Ağustos 2013): 53-67.
  3. ^ Anesteziyoloji (1984)