Kullanıcı:Milenasli/deneme tahtası
Sıfır Karbon (Karbon Nötr) Şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Küresel ısınma ile birlikte yaşanan iklim değişiklerinde karbon salınımının büyük ve önemli bir payı vardır. Karbon salınımı[1], bir bireyin ya da kurumun çevreye yaydığı karbon miktarını ifade eder. Şehir ölçeğinde ele alındığında enerji tüketimi, ulaşım, atık yönetimi, yapılaşma, sanayileşme gibi başlıklarda şehirlerin karbon salınımının iklime etkilerini incelemek mümkündür.
Küresel ısınma ile birlikte yaşanan iklim değişiklerinde karbon salınımının büyük ve önemli bir payı vardır. Karbon salınımı[1], bir bireyin ya da kurumun çevreye yaydığı karbon miktarını ifade eder. Şehir ölçeğinde ele alındığında enerji tüketimi, ulaşım, atık yönetimi, yapılaşma, sanayileşme gibi başlıklarda şehirlerin karbon salınımının iklime etkilerini incelemek mümkündür.
Karbon salınımının önlenemediğini ya da azaltılamadığı taktirde ciddi problemlere yol açacağının farkında olan yöneticiler, daha yaşanabilir ve sürdürülebilir bir dünya için "karbon nötr" kavramını gündeme getirmişlerdir. Küresel ölçekte karbon salınımını azaltmak ve sıfıra indirmek amacıyla ortaya çıkan bu kavramı takiben Karbon Nötr Şehirler Birliği (CNCA)[2] kurulmuştur. [1] Bu birliğin uzun vadedeki amacı, 2050 yılına kadar üye şehirlerin karbon nötrlüğe ulaşması ve bunun halka ve işletmelere birçok konuda fayda sağlaması yönündedir. [1] Bu bağlamda ülkelerin karbon nötr olma sözü ile Paris Anlaşması[3] da ivme kazanmıştır.
Dünyanın en yeşil şehirlerinden olarak bilinen Kopenhag (Danimarka), Daha Yeşil Şehir Eylem Planı (GCAP) ile şehrin sürdürülebilir bir ekonomiye dönüşümünü destekleyen ve karbon salınımını azaltmak için bazı hedefler belirleyen Vancouver (Kanada) ve 2021 yılına kadar enerji kullanımının %50’sini yenilenebilir enerjilerden karşılamayı hedefleyen Sidney (Avustralya) dünyada karbon nötr olma yolunda ilerleyen şehirlerden sadece birkaçı. [1]
Geleceğin Şehirleri[değiştir | kaynağı değiştir]
İklim değişikliğinin önemli nedenlerinden biri de artan şehirleşmedir. İnsan yoğunluğunun ve kent yaşamının giderek artması ile birlikte, kaynakların tüketilmesi, çevresel kirlilik, karbon salınımının artması gibi faktörler iklim değişikliği üzerinde etkili olur. Kent yaşamının çeşitli yönlerini kullanarak daha sürdürülebilir ve yaşanabilir şehirler oluşturmak mümkündür. Şehrin kültürel ve bölgesel farklılıkları göz önünde bulundurularak çeşitli çözümler geliştirilebilir. [4]
Daha iyi, daha yaşabilir ve daha sürdürülebilir şehirler için; geleceğin şehirleri: [4]
- enerji tüketimini kontrol edebilmeli
- doğal kaynaklarını koruyabilmeli
- atık yönetimi yapabilmeli
- çevresel kirliliği en aza indirmeli
- erişilebilir ve fonksiyonel olmalıdır.
Artan şehirleşmenin beraberinde gelen yapılaşma ile birlikte akıllara gelebilecek en önemli sorulardan biri de mevcut olan binaların ne olacağı ile ilgili olabilir. Enerji kullanımı için fosil yakıt tüketmeyen binalara sıfır karbonlu bina (bkz. Karbon ayak izi[5])denir. [6] Mevcut binaların karbon nötr olabilmesi için, enerji verimliliği önlemleri alınarak enerji tüketimi azaltılabilir, fosil yakıt kullanımına son verilerek enerjisini kendi kaynakları ile karşılayan dahili sistemler kurulabilir ya da enerjisini dışarıdan karbonsuz yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlayabilir. [6]
- ^ a b c d e "Sürdürülebilir Geleceğin Anahtarı: Karbon Nötr Şehirler". Termodinamik. Erişim tarihi: 2021-06-09.
- ^ "CNCA". carbonneutralcities.org. Erişim tarihi: 2021-06-09.
- ^ "Paris Anlaşması".
- ^ a b "Geleceğin Şehirleri | iklimBU | Boğaziçi Üniversitesi". iklimBU. 2019-07-31. Erişim tarihi: 2021-06-09.
- ^ "Karbon ayak izi".
- ^ a b "Mevcut binalar sıfır karbonlu binaya dönüştürülebilir mi?". Milliyet. Erişim tarihi: 2021-06-09.