İçeriğe atla

Kullanıcı:Mehdiyeva03/deneme tahtası

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Qürurlu yol: Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin şüarının ardında yüksələn azadlıq ruhu


Açar söz:Məhəməd Əmin Rəsulzadə,Azərbaycan Demokratik Respublikası,dövlət xadimi,istiqlaliyyət,Cümhuriyyət qurucuları.

Xülasə: Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin şüarı, Azərbaycan müstəqilliyi və milli birliyi üçün əsaslı bir dəyər təşkil edir.Şüar, Azərbaycan xalqının özünə inamını,azadlıq iradəsini və milli mənəviyyatını tərəqi edir. Rəsulzadə bu şüar ilə milli mübarizə və milli həmrəylik ruhunu tərbiyə etmişdir. Şüar,Azərbaycan xalqının öz  tarixi və mədəni iradəsi ilə bağlı olan güclü bir simvoldur.

        Azərbaycanın zəngin ictimai ziyalı xəzinəsinə öz dəyərli töhfələrini verən möhtəşəm şəxsiyyətlərdən biri də Məhəmməd Əmin Rəsulzadədir. Mahmud Əmin Rəsulzad 1884-cü il yanvarın 31-də Bakının Novxanında öz ruhani ailəsində anadan olmuşdur. Əcdadı Axund Hacı Ələkbər Rəsulzadə din alimi olsa da, dünyagörüşünün ardıcıllığı ilə seçilən şəxsiyyət idi.Dini təbliğatın güclü olduğu bir dövrdə müsəlman ailəsində doğulmuş, İslam dininə, İslam əxlaqına, İslam mənəviyyatına maraq göstərmişdir. Əxlaq tərbiyəsinə yanaşması dünyəvi tərbiyə ruhunda yetişən Mahmud Əmin Rəsulzadənin həyatında yaradıcılığında, bütövlüyündə, dünyagörüşündə İslam dinində dərin izlər qoyub.XX əsrin əvvəllərində Rusiya imperiyasında tüğyan edən inqilabi hərəkatın əsas mərkəzlərindən biri də Bakı idi. Burada o dövrün bütün siyasi-ideoloji hərəkatlarının nümayəndələri fəallıq göstərirdilər. Gənc nəslin digər nümayəndələri kimi M.Rəsulzadə də siyasi fəaliyyətinin ilk dövrlərində radikal sosialist hərəkatlarına üstünlük verir.Qafqazda ilk müsəlman sosial-demokrat təşkilatı olan “Hümbət”in yaradıcısına çevrilir. Azərbaycan türklərinin ana dilində dünya təhsil sisteminin yaradılmasının qızğın tərafdarlarından biri idi.

O, 1918-ci il mayın 28-də yaradılmış Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə bağlı görkəmli karyerasını inkişaf etdirmiş, bu dövlətin yaranmasında, ən əsası isə müstəqil dövlətin qurulmasında ən böyük rolu olan liderlərdəndir. Üstəlik, o, türk ədəbiyyatında və tarixində müstəsna şəxsiyyət kimi qiymətləndirilir. Şairlik istedadı da olan Rəsulzadə milli sivilizasiyanın inkişafında, müstəqil Azərbaycan dövlətini qurmaq əzmində ifadə olunan şəxsiyyətdir. Öz müstəqil dövlətini qurmaq əqidəsini və milli kimliyini qorumaq niyyətini ifadə etmək üçün “Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!” demişdir. ifadəsini işlətdi. Rəsulzadə bu şüarla Azərbaycanın müstəqilliyini qoruyub saxlamaq təxəyyülünü, onun müstəqil dövlətini davam etdirmək iradəsini vurğuladı.

Bu ifadə, Azərbaycanın dövlət xadimin vətənini qorumağa olan sadiq qərarını və mövqeyini təsvir edir. M.Ə. Rəsulzadənin məşhur şüarı "Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!" Azərbaycan Demokratik Respublikasının müstəqil dövlət kimi qurulmasına olan qətiyyətini və müstəqilliyini ifadə edir. Bu şüar, Azərbaycanın müstəqil dövlət olmağa nail olduğu dövrdəki məsuliyyət və qərarlılığını vurğulayır. Rəsulzadə, bu şüarı ilə Azərbaycanın bayrağının təsvir etdiyi müstəqilliyə olan inancını ifadə etmişdir. M.Ə. Rəsulzadənin bu şüarı, Azərbaycanın müstəqil dövlət olaraq varlığını və bu müstəqilliyi qorumağa olan səmimiyyətini və müstəqilliyin əldən getməyəcəyinə olan inancını vurğulayan güclü bir ifadədir. Şuar, ölkənin müstəqil olduğu tarixi dövrdə yaşanan zorluğa və çətinliklərə baxmayaraq, bayrağın bir daha enməyəcəyi və müstəqil dövlətin davam edəcəyi vəziyyətini yansıtmağa nail olur.

"Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!" ifadəsi, Rəsulzadənin özünü və milli müstəqil düşüncəsini ifadə etməsində işlədilən  çox məşhur bir şüardır. Bu ifadə, bayrağın bir daha enməyəcəyi və müstəqil dövlətin davam edəcəyi qərarlılığını vurğulayır. Şair və siyasi lider kimi, o, özü ilə Azərbaycanın tarixinin əhəmiyyətli bir hissəsini təşkil edir və "Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!" şüarı, onun liderlik və müstəqil düşüncəsini ifadə edir. Onun "Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!" ifadəsi, Azərbaycanın o dövrdəki müstəqil dövlət olmağa nail olduğu vaxtın ruhunu əks etdirir. Bu şüar, Azərbaycanın milli mədəniyyətinin, tarixinin və identitetinin qorunması üçün olan sadiqliyi və müstəqil dövlətin qorunmasına olan səmimiyyəti vurğular.Rəsulzadə, ölkədə milli mədəniyyətin inkişafına böyük təsir etmişdir. Onun şairlik bacarığı, milli vətənpərvər mədəniyyəti təşkil etməyə olan hörməti ilə birləşir və bu, onun liderlik tarixində əsas bir xüsusiyyətidir. Rəsulzadə, öz müstəqil dövlətini qorumaq və möhkəmlətmək üçün həyatını sərf etmiş bir milli liderdir. "Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!" ifadəsi, o dövrün çətinliklərinə baxmayaraq, Rəsulzadə,Azərbaycanın müstəqilliyini qoruyacağı və müstəqil dövlətin inkişafına nail olacağını ifadə edir. Rəsulzadə, müstəqil dövlətinin qurulmasında oynadığı əhəmiyyətli rolu ilə Azərbaycan tarixində böyük bir təsir yaratmış və "Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!" şüarı ilə onun liderlik təcrübəsini və vətənpərvərliyini vurğulamışdır.

Bütöv Azərbaycan xalqının, o cümlədən Türk dünyasının böyük filosof mütəfəkiri,sosioloqu,politoloqu,tanınmış dövlət xadimi M.Ə.Rəsulzadə özəliklə də,türkçülük,islamçılıq və müasirlik düsturuna əsaslanan azərbaycançılığın və milli həmrəylik təlimlərinin banisi kimi dünya tarixinə adını yazdıra bilmişdir.Rəsulzadə “Azərbaycan”milli ideologiyasını, azərbaycançılığı ciddi elmi-fəlsəfi dəlillərlə əsaslandırmaqla yanaşı,türkçülük,yeni turançılıq və qafqazçılıq ideyalarının onunla hansı yönlərdən uzlaşdıra biləcəyi ilə bağlı da siyasi ideoloji mülazihilər irəli sürmüşdür.Ömrünün sonuna qədər bolşevizmə,kommunizmə,sovetizmə qarşı çarpışdı,vuruşdu.Bu döyüşdə onun silahı kəskin qələmi oldu.Üç rəngli bayrağı parlament binasının üzərində qaldırdı və dedi: “Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz!" 1920-ci illərdə bu bayrağı yendirsələrdə vətənin mərd oğulları 1992-ci ildə yenidən qaldırdılar.Azərbaycanın ictimai-siyasi və dövlətçilik tarixində Məhəmməd Əmin Rəsulzadə böyük töhfələr vermişdir.