Kullanıcı:Kuzey Ormanları/deneme tahtası

Kuzey ve Batı Avrupa orman kuşağı kollarından biri olan Kuzey Ormanları; gerek Türkiye gerekse dünya açısından hayati öneme sahip orman koridorunda yer alan, flora - fauna benzerliğine sahip yaklaşık 1 milyon 300 bin hektar büyüklüğünde bir orman ekosistemidir.

Kuzey Ormanları coğrafyası, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Yalova, Sakarya, Düzce illerinin içinde ve Bursa, Balıkesir ve Çanakkale illerinin kuzeyinde yer alan, Karadeniz ve Marmara kıyıları boyunca uzanan; orman, açık alan, sulak alan, kayalık, kumul, longoz, ekosistemlerinin birliğinden oluşmaktadır.

Kuzey Ormanları coğrafyası, Türkiye’nin en yoğun nüfus, sanayi ve ticaret hareketlerinin merkezi olan bir bölgeyle iç içe bulunmakta, dolayısıyla uzun yıllardır inşaat, enerji ve madencilik gibi onlarca ayrı türde insan faaliyetinin çok yoğun tehdidi ve tahribi altındadır.

Kuzey Ormanları ile ilgili çok sayıda araştırması bulunan ve Kuzey Ormanları Araştırma Derneği danışmanı İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik Kuzey Ormanları’nı şöyle tanımlamaktadır; ‘Kuzey ormanları ekolojik olarak benzer bir ekosistem oluşturmakta olup nemli-ılıman ve yapraklı ağaçlardan oluşan bir orman yapısına sahiptir. İçerisinde büyük oranda sık ve kapalı meşe, kayın, gürgen ormanları, sucul ekosistemler ve orman içi açıklıklar barındırmaktadır.

Kuzey Ormanları bir yandan İstanbul başta olmak üzere onlarca kent, kasaba ve köyün yegane su, nefes ve yaşam kaynağı iken, diğer yandan sınırlı kaynakları ranta dayalı neoliberal üretim ve kentsel büyüme politikaları ile hızla tüketilmektedir. Kuzey Ormanları coğrafyasının istisnasız tüm mevkileri, tüm alt ekosistemleri, tüm Önemli Doğa Alanları (ÖDA) başta inşaat, enerji, madencilik ve orman endüstrisi olmak üzere uluslararası sermaye destekli / ortaklı şirketlerin işgali ve tahribi altındadır.

1.1. Kuzey Ormanları Ekosistemi ve Coğrafyası

Kuzey Ormanları; Marmara ve Batı Karadeniz bölgesinin kuzeyini kaplayan; batıda Istranca Dağlarından, doğuda Düzce’ye uzanan, kuzeyde Karadeniz, güneyde Marmara Denizi ile Samanlı Dağları arasında kalan ekosistemler birliğidir. Kuzey Ormanları; Asya ile Avrupa kıtası arasında uzanan bir orman kuşağı köprüsü konumundadır.

İdari açıdan ise Trakya’da 4 il (Kuzey Çanakkale, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ), İstanbul ili ve Anadolu’da 6 il (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Yalova, Kuzey Bursa ve Kuzey Balıkesir) olmak üzere toplam 11 il sınırı içinde yer almakta ve bu illerin yerleşim alanları için yaşamsal önem taşıyan ekosistemler bütünlüğünü oluşturmaktadır.

Kuzey Ormanları, deniz seviyesine yakın, genellikle kışın yaprağını döken geniş yapraklı ağaçlardan oluşan, az müdahale görmüş alanlarda oldukça verimli ve iyi gelişme gösteren ormanlardan oluşmaktadır. Üç farklı iklim bölgesinin buluşma ve geçiş alanını oluşturması ve bitki göç yolu üzerinde bulunması nedeniyle son derece zengin bir biyolojik çeşitliliğe ev sahipliği yapmaktadır.

Bu çeşitlilik, yaklasık 3.000 farklı bitki türünü, 46 agaç türünü, 2.800 civarında otsu bitki türünü ve endemik bitki taksonlarını barındırmaktadır. Kuzey Ormanları aynı zamanda 48 memeli, 350 kuş, 350 balık ve 45 sürüngen/kurbağa türünün yasam alanı ve dünyanın en önemli kuş göç yollarından biri durumundadır.

Orman, açık alan, sulak alan, kayalık, kumul, longoz gibi çok farklı alt ekosistemlere sahip Kuzey Ormanları coğrafyasında 28 adet Önemli Doğa Alanı (ÖDA) bulunmaktadır. Kuzey Ormanları coğrafyasında yer alan Önemli Doğa Alanları; Gökçeada Kuzey Kıyıları, Gökçeada Dalyanı, Kocaeli Tepeleri, Çanakkale Boğazı, Meriç Deltası, Saros Körfezi, Gelibolu Erikli Burnu, Sırpsındığı, Istranca Dağları, Marmara Adaları, İğneada Ormanları, Terkos Havzası, Kocaçay Deltası, Uluabat Gölü, Büyükçekmece Gölü, Küçükçekmece Gölü, Armutlu Yarımadası, Batı İstanbul Meraları, Ağaçlı Kumulları, Boğaziçi, Kilyos Kumulları, İstanbul Adaları, Ömerli Havzası, Pendik Vadisi, İznik Gölü ile Kıyıları, Sapanca Gölü, Sakarya Deltası ve Abant Dağları’dır.

Marmara Bölgesi'nin kuzeyinde Neolitik dönemden bugüne uzanan yerleşim sürekliği sonucunda, Kuzey Ormanları, zengin doğal varlıklarına ek olarak, önemli bir kültürel miras birikimine de ev sahipliği yapmaktadır. Kuzey Ormanları Coğrafyası; Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu gibi kadim uygarlıklara da tanıklık etmiştir. Orman köyleri, arkeolojik varlıklar, kaleler, köprüler, höyükler, tarihi yollar, su kemerleri ve endüstri mirası yapıları Kuzey Ormanları'ndaki kültür varlıklarının başlıcalarıdır. Bunun yanında, tarım ve hayvancılık geleneği ile yerel ürün çeşitliliği de tüm Kuzey Ormanları'nın kırsal miras değerleridir.

Kuzey Ormanları coğrafyasında 80’nin üzerinde göl, gölet ve sulak alan bulunmaktadır. Kuzey Ormanları; nüfus yoğunluğu ülke ortalamasının üzerinde bulunan onlarca şehir, yüzlerce köy ve kasabada yaşayan on milyonlarca insanın su ve temiz hava ihtiyacını sağlamaktadır. Ayrıca bölgede yer alan geniş ve verimli tarım arazileri yine Kuzey Ormanları’ndan doğan nehir ve dereler ile, bunların üzerine kurulu baraj göletleri ile sulanmaktadır.

*‘Önemli Doğa Alanı’ (ÖDA) kavramı bu ilkeyi esas alarak doğadaki canlı türlerinin nesillerini sürdürebilmeleri için özel önem taşıyan coğrafyaları tanımlar. Bu kavram, canlı türleri ve doğal kaynaklarla birlikte yeryüzünün en özel doğal alanlarının korunmasını amaçlamaktadır.”