Kullanıcı:Doğacıbirplancı/deneme tahtası

İklim Adaleti

İklim adaletini anlayabilmek için iklim değişikliğinin günümüzde bilim ve politika arasındaki etkileşimin en belirleyici alanı olduğunun bilinmesi gerekir. İklim değişikliği sorununa bilimsellik ile çözüm bulma yöntemlerine siyasi iktidarların nasıl yaklaştığı konusu, iklim adaletinin çıkış noktasını oluşturmaktadır. Çünkü iklim değişikliği, insanlığın temel ihtiyaçlarının ülke kalkınmasına ve ekonomiye yansıması olan su güvenliğini, gıda fiyatlarını, barınma kıstaslarını etkiler ve bu alanlarda sorunlar yaratır. Ulusaldan yerele insanların yaşam alanlarında iklim adaletini sağlamak, bilimselliği ön planda tutmak zorunda olan devlet yöneticilerinin elindedir.

İklim adaleti kısaca, bilimsellikten uzak ülke iktidarlarının yanlış politikaları sebebiyle, iklim değişikliğinin yaşanmasında en az sorumluluğa sahip olan ülkelerin, iklim değişikliğinin sonuçlarından ilk ve en fazla etkilenecekler olması şeklinde tezahür eden temel bir adaletsizliği dile getirmek için kullanılmaktır.

Bu adaletsizlik, 2008 ekonomik krizinden bu yana dile getirilmektedir. Bilimsellik ve temiz politikadan uzak, ekonomik krizlerden en az etkilenmek üzere yola çıkan çoğunluğu kapitalist ülkelerin, iklim değişikliğinde en az sorumluluk sahibi olan ülkelere ekolojik yıkım uğratmasıyla sonuçlanan bu eşitsizlik döngü şeklinde devam etmektedir.

İklim adaletine kentsel perspektiften bakılacak olursa, kentin kırılgan gruplarının etkilenebilirlik düzeylerinden bahsedilebilir. Bu noktada gelir adaletsizliğinin yoğun yaşandığı ülkelerde barınma şartları iyi olmayan kırılgan gruplar için iklim adaletini sağlamak yine bilimsel hareket etmek zorunda olan yerel yönetimlere ve devlet yöneticilerine bağlıdır.

İklim Mülteciliği

Geçmişten beri insanların yaşam alanını terk etme süreci ekonomik, sosyal, siyasal, kültürel birçok sebebe bağlı olmuştur. Çevre sorunları da bu meselelerden en yıkıcı olanıdır. Postmodernizm, modernizm ve fordist kapitalist üretim biçimlerinin hayat bulmasından bu yana doğayı meta olarak kullanmak kaynakların tükenmesine, mevsimlerin değişmesine yol açmıştır. Ve bu değişim insanları bir yerden farklı bir bölgeye göç etmeye zorlamıştır. Küresel ölçekte çevre sorunları sebebiyle meydana gelen yer değiştirmeler ise 1980’li yıllardan beri tartışılagelmektedir. İnsan faaliyetleri sonucunda meydana gelen küresel ölçekli sorunlardan biri iklim değişikliğidir. Küresel iklim değişikliği yaşam koşullarına doğrudan etki edebilme potansiyeline sahip olduğundan ötürü, doğrudan veya dolaylı yoldan meydana gelen göçler geleneksel mülteci yaklaşımından farklı olarak iklim mültecileri meselesini ortaya çıkarmıştır.

Çevre felaketlerinden ve iklim değişikliklerinden etkilenen insanlar, ülkelerini terk ederek başka ülkelerden uluslararası koruma talep etmektedirler. Çevresel felaketler ve iklim değişiklikleri, genellikle kentin kırılgan gruplarını daha fazla etkiler ve bu insanlar zorunda olarak ülkelerinden ayrılarak “iklim mültecileri” veya “çevre mültecileri” olarak anılırlar. Ancak her ne kadar “iklim mültecileri” veya “çevre mültecileri” olarak anılsalar da söz konusu kişiler 1951 Cenevre Konvansiyonu kapsamında mülteci değillerdir. “İklim mültecileri” veya “çevre mültecileri” olarak anılan insanlara bazı devletlerin yasalarında “tamamlayıcı koruma” veya “geçici koruma” sağlanabilmektedir. Bazı devletlerin yasal düzenlemelerinde ise iklim mültecilerine yönelik herhangi bir koruma öngörülmemiştir. Yaşama hakkı başta olmak üzere insan haklarına ilişkin uluslararası düzenlemelerde yer alan bazı hükümler çerçevesinde iklim mültecilerine insani koruma sağlanabilir. Ancak insani korumanın çerçevesi de henüz tam olarak çizilmemiştir.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi'nin iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle sığınma arayan insanlar hakkında verdiği ilk karar, ülkelerin iklim değişikliği kaynaklı sebeplerle yaşam hakkı tehlikede olan kişileri sınır dışı edemeyeceğidir.