Konstantin ve Frujin İsyanı
Konstantin ve Fruzhin İsyanı (Bulgarca, Vastanie na Konstantin i Fruzhin), Osmanlı yönetimine karşı olan ilk Bulgar ayaklanmasıdır. 15. yüzyılın başlarında iki Bulgar soylu tarafından organize edildi ve bir Hristiyan koalisyonu tarafından desteklendi, ancak Bulgaristan'a bağımsızlık kazandıramadı.
İvan Şişman'ın oğlu Fruzhin ve onun kuzeni Konstantin (Osmanlıların Balkanları almasıyla Sırbistan ve Macaristan'a göç eden Ivan Sratsimir'in varisi), kuzey Bulgaristan'da Eflak hükümdarı I. Mircea, Sırp despot Stefan Lazarević ve Macar hükümdarı Sigismund'un yardımlarıyla bir isyan başlattı.
1402'de Osmanlıların Timur'a Ankara Savaşında yenilmesi isyan için uygun bir ortam sağladı ve Hristiyan güçleri kuzeyden Tuna'yı geçerek Bulgar topraklarına geçti. I. Mircea ve Konstantin Dobruca'yı işgal ederken, Fruzhin Sırp destekli Macar ordusuyla birlikte kuzeybatı Bulgar topraklarına (Vidin civarına) girdi. Başlangıçta başarılı olan bu işgalleri, bazı bölgelerdeki Bulgar ayaklanmaları izledi.
Ayaklanmanın boyutu, zamanı ve süresi belli değildir. Bazı kaynaklara göre, 1404'te patlak verdi, ancak Süleyman Çelebi tarafından çabucak bastırıldı. Yine de Stefan Lazarević elindeki bölgeleri elinde tutmaya devam ediyordu ancak Konstantin ve Fruzhin'in çabaları sonuçsuzdu. Diğer bir görüş ayaklanmanın 1408'de başladığını, Konstantin ve Fruzhin'in en azından 1413'te Musa Çelebi Bulgarları yenene kadar Tuna'nın güneyindeki Bulgar İmparatorluğundan dan kalan toprakları geri almayı başardığını iddia ediyor. Teorilerini Bulgar temsilcilerinin 1413'teki I. Mehmed ve II.Manuel Palaiologos arasındaki gerçekleşen Bursa müzakerelerine katıldığına dair bir Dukas belgesine dayandıran üçüncü bir tarihçi grubuna göre, ayaklanma, 1418 gibi geç bir tarihte, diğer birçok isyanla birlikte bastırıldı.
Ayaklanmanın sona ermesinden sonra Konstantin ve Fruzhin bir kez daha yurtdışına, Konstantin Sırbistan'a ve Fruzhin Macaristan'a kaçtı. Konstantin 1422'de Sırbistan'da öldü, Fruzhin ise Bulgar İmparatorluğunu yeniden kurmak için Macaristan'da aktif olarak çalışmaya devam etti. Dan II'nin 1425'te Silistire'ye saldırmasında rol aldı ve sonra 1426'da Vidin'e saldırıp kısa bir süre elinde tuttu.[1] Fruzhin'e aynı zamanda Sigismund tarafından Temes'deki (Timiș) Lippa (Lipova) mülkünün imtiyazı tanındı. Fruzhin, 1435'te Macar kralı tarafından Gjergj Arianit Komneni komutasındaki Arnavut isyancılara yardıma gönderildi. Ayrıca ,Władysław III'ün 1444'te Varna Muharebesi ile sonuçlanan seferine katıldı ve 1460 civarında öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hitchins (June 1976). "Istoria Românilor, vol. 1. By Constantin C. Giurescu and Dinu C. Giurescu. Bucharest: Editura Ştiinţificâ;, 1974. 338 pp. Lei 37". Slavic Review. 35 (2): 377-379. doi:10.2307/2494646. ISSN 0037-6779.
- "History of Bulgaria". Uprising of Konstantin and Fruzhin (Bulgarca). Trud. 29 Kasım 2003. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2006.