Kolombiya Birleşik Devletleri
Kolombiya Birleşik Devletleri | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1863-1886 | |||||||||||
Slogan "Libertad y Orden" (Türkçe: Özgürlük ve Düzen) | |||||||||||
Başkent | Santa Fe de Bogotá | ||||||||||
Hükûmet | Federasyon | ||||||||||
Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
Para birimi | Kolombiya pesosu | ||||||||||
|
Kolombiya Birleşik Devletleri (İspanyolca: Estados Unidos de Colombia), 1863'te[1] Rionegro Sözleşmesi ile yıllarca süren iç savaşın ardından Granada Konfederasyonu için kabul edilen isimdi. Kolombiya, dokuz "egemen devletten" oluşan federal bir devlet haline geldi. Bugünkü Kolombiya ve Panama topraklarını ve kuzeybatı Brezilya'nın bazı kısımlarını kapsıyordu. Birkaç yıl daha aralıklı iç savaşlardan sonra, 1886'da günümüzdeki modern Kolombiya'nın öncülü olan daha merkeziyetçi Kolombiya Cumhuriyeti aldı.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1860-1862 iç savaşı, muhafazakârların federal eyaletler üzerindeki yönetimi merkezileştirme çabaları, Granada Konfederasyonu'nun dağılmasıyla sonuçlandı. Liberal General Tomás Cipriano de Mosquera, 1862'de başkan Bartolomé Calvo'nun muhafazakâr hükûmetini yendi ve yeni başkan olarak atandı. Bogotá'daki hükûmetten eyaletlere çok fazla güç dağıtıldı.
1863 Kolombiya Anayasası
[değiştir | kaynağı değiştir]3 Şubat 1863'te Kongre, ülke için Kolombiya Birleşik Devletleri adını onayladı ve 8 Mayıs'ta Rionegro Sözleşmesi yayınlandı. İki yıllık bir süre ile ve hemen yeniden seçilme olasılığı olmayan merkezî başkanlık ile federal bir sistem kurdu. Başkan eyaletler tarafından seçilecekti. 12 Mayıs'ta Mosquera ilk başkan olarak seçildi.
Liberaller, merkezî olmayan, serbest piyasa sistemiyle Kolombiya Birleşik Devletleri'ni kurmaya çalıştı. Mosquera'nın başkanlığının ilk iki dönemi gibi ve önceki liberal başkanlıklarda olduğu gibi, muhafazakârları dehşete düşürecek şekilde Katolik Kilisesi'ne karşı sert bir politika izlendi. Kilise'nin sahip olduğu topraklara el konularak sanayicilere devredildi ve Kilise'nin nüfuzu ve hakları ciddi şekilde sınırlandırıldı.
1871'de modernizasyon ve ekonomik reform girişimleri, Kolombiya pesosunun uluslararası altın standardının bir parçası olarak Fransız frangı ile ilişkilendirilmesine neden oldu.
Dağılış
[değiştir | kaynağı değiştir]Birkaç yıl süren aralıklı iç savaşlardan sonra, 1886'da Başkan Rafael Núñez tarafından yönetilen Kolombiya Muhafazakar Partisi, Kolombiya Birleşik Devletleri'ni ortadan kaldıran ve Kolombiya Cumhuriyeti'ni yaratan merkeziyetçi karaktere sahip yeni bir anayasa ilan etti. Muhafazakârlar, Kolombiya'yı altın standardından hemen geri çektiler ve ardından basılı para birimindeki artış, rahatsız edici bir enflasyonla sonuçlandı.
Bu süreçte devletteki liberal ve muhafazakâr gruplar arasındaki çatışmalar 1903'te Panama'nın ayrılmasıyla sonuçlanacaktı.
Devletler
[değiştir | kaynağı değiştir]Konfederasyonu oluşturan dokuz orijinal devlet şunlardı:
- Antioquia Devleti,
- Bolivar Devleti,
- Boyacá Devleti,
- Kafkas Devleti,
- Cundinamarca Devleti,
- Magdalena Devleti,
- Panama Devleti,
- Santander Devleti ve
- Tolima Devleti,
ve bölgeler şunlardı:
- Caqueta Bölgesi,
- San Martin Bölgesi ve
- Nevada ve Motilones Bölgesi .
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "American Colonies - New Granada". www.historyfiles.co.uk. 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021.