İçeriğe atla

Keseli sıçangiller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Didelphidae
Yaşadığı dönem aralığı: 23,03-0 myö
Miyosen-Günümüz[1] 
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Didelphimorphia
Familya: Didelphidae
Gray 1821

Didelphidae veya Keseli sıçangiller, Didelphimorphia takımına bağlı bir hayvan familyasıdır.[2] Sadece Amerika'da bulunurlar.

Keseli sıçanlar diş görünüşleri ile farelere veya sıçanlara benzer. 8 – 50 cm uzunluğa, 13 gram ila 5 kg ağırlığa kadar varırlar. Postları sık, kısa, yünümsü ve alacalı renklidir. Kuyrukları çoğunlukla kendilerinden daha uzun olur. Birçok tür kıvrak kuyruğunu tırmanırken tutunmak için kullanır. Bacakları kısa olur ve her ayaklarında beş parmakları vardır.[kaynak belirtilmeli]

Didelphidae familyasına bağlı altfamilyalar (2023):

  1. Caluromyinae - Kirsch, 1977
  2. Didelphinae - Gray, 1821

Dağılım ve habitat

[değiştir | kaynağı değiştir]

Keseli sıçanlara tüm Orta- ve Güney Amerika'da rastlanılır. Yaşam alanını daha kuzeye doğru, ABD'ye ve hatta Kanada'nın güneyine kadar genişletmeyi başarmış olan tek tür kuzey keseli sıçanıdır.

Tropik ormanlardan bozkırlara kadar varan, birbirinden farklı yaşam alanlarında raslanırlar. Genelde gece etkindir ve yalnız yaşarlar. Çoğu türler ağaçlarda, diğerleri yerde yaşar. Bazı türler insanlara ayak uydurup, insanlardan faydalanmayı öğrenmiş ve böylece daha da yayılmayı başarmıştır.[kaynak belirtilmeli]

Yaşam döngüsü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Keseli sıçangiller familyasında sadece az sayıda türlerin bir kesesi vardır. Kesesi olmayan türlerde, kesenin bulunması gereken yerde, altında 7 ila 27 adet memenin saklı olduğu bir deri örtüsü vardır. Keseli sıçanların gebelik süresi 12 - 14 gün civarında olarak çok kısadır ve böylece bütün memelilerin arasında en kısa gebelik süresidir. Daima çok sayıda yavru dünyaya gelir. Yavruların gelişme süresi de gayet kısadır. Çoğu türlerin ömürleri 1 - 2 yıl civarındadır.[kaynak belirtilmeli]

Besin kaynağı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Keseli sıçanlar etçil veya her şey yiyicidir. Küçük türler sadece böcekler ile, büyükleri ise böceklerin yanında küçük memeliler ve kuşlar ile de beslenebilirler. Bunların yanında leş, meyve, tohum ve yapraklar da yerler.[kaynak belirtilmeli]Bazı türleri kalsiyum ihtiyaçlarını karşılayabilmek için kemirgenlerin ve taşıtların çarptığı hayvan ölülerinin iskelet kalıntılarını yiyebilir.

Birçok büyük keseli sıçanlar (Didelphis) çıngıraklı yılanların ve çukur engereklerinin zehrine bağışıklık gösterir ve düzenli olarak bu yılanları avlarlar. En yakın akrabaları olan kahverengi dört güzlü keseli sıçanlar yılan zehrine bağışıklık göstermediğinden bu adaptasyon Didelphis türüne özgün olarak görülür. Benzer adaptasyonlar firavun fareleri ve kirpiler gibi diğer küçük memelilerde de görülür.

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Ronald M. Nowak: Walker’s Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999. ISBN 0-8018-5789-9
  • D. E. Wilson, D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, Batimore 2005. ISBN 0-8018-8221-4

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Goin, Francisco; Abello, Alejandra; Bellosi, Eduardo; Kay, Richard; Madden, Richard; Carlini, Alfredo (2007). "Los Metatheria sudamericanos de comienzos del Neógeno (Mioceno Temprano, Edad-mamífero Colhuehuapense). Parte I: Introducción, Didelphimorphia y Sparassodonta". Ameghiniana. 44 (1): 29-71. 8 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  2. ^ "ITIS". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.