Kaunakes
Kaunakes (Antik Yunanca: καυνάκης, romanize: kaunákēs veya γαυνάκης; Klasik Süryanice: ܓܘܢܟܐ,[1][2] romanize: gawnɘḵā; Akadca: 𒌆𒄖𒅘𒆪 TÚGGU-NAK-KU),[3][4] ya da persis, antik Mezopotamya ve Pers ile ilişkilendirilen yün bir pelerin türüdür. Üzerinde üst üste binen yaprakları veya tüyleri andıran püsküllü bir desen vardı; bu desen ya giysiye püsküller dikilerek ya da kumaşa halkalar dokunarak oluşturuluyordu.
Geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu giysinin kökeni, MÖ 4000'den önce var olan Sümer uygarlığına dayanmaktadır.
Ön Hanedanlık dönemi (MÖ 4000-2700): etekler ve "ağ elbiseleri"
[değiştir | kaynağı değiştir]Erken Sümer sanatında belgelenen en eski elbise türü kaunakes değil, alt bedeni oldukça sıkı saran bir çeşit kilt veya "ağ elbisesidir", üst beden ise çıplak kalır.[5] Bu erken dönem ağ elbisesi, daha sonraki kaunakes'ten çok daha fazla standart tekstile benzemektedir, çünkü kaunakes, bel ve bacaklar etrafında geniş, çan şeklinde bir hacim oluşturan koyun postuna daha çok benzemektedir.[5][6]
Erken Hanedanlık Dönemi (MÖ 2700-2350): kaunakes
[değiştir | kaynağı değiştir]MÖ 2700 ile 2350 arasındaki Erken Hanedanlık Dönemi yüksek kültürle karakterize edilmiştir. Elbise, hem erkeklerin hem de kadınların giydiği uniseks bir giysiydi. Etek, koyun postundan yapılmış olup, postun iç kısmı dışa çevrilmiş ve yünün üzerine dişli tarak gibi süslemelerle donatılmıştı. Belden başlayıp dizlere kadar uzanan sarma etek şeklinde kullanılıyordu. Hizmetçiler ve askerler en kısa giysileri giyerken, yüksek statülü kişiler daha uzun giysiler giyerdi ve etek genellikle ayak bileklerine kadar uzanırdı.[7][8] Üst beden ya omuzlara serilmiş başka bir koyun postu pelerin ile kaplıydı ya da çıplaktı. Yaklaşık MÖ 2500 civarında koyun postu giysi, dokuma yünden yapılmış bir tekstil ile değiştirildi; ancak elbisenin püsküllü kısmı, "giysiye püsküller dikilerek veya kumaşa halkalar dokunarak" devam etti. Yunanlar bu giysiyi kaunakes olarak adlandırdılar. Bu tür giysiler, bu döneme ait heykellerde ve mozaiklerde yer almaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sedra". sedra.bethmardutho.org. 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ "The Comprehensive Aramaic Lexicon". cal.huc.edu. 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ http://translate.enacademic.com/γαυνάκης/el/[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Chicago Assyrian Dictionary, Volume 5 (PDF). s. 134. 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2024.
- ^ a b Crawford, Harriet (2013). The Sumerian World (İngilizce). Routledge. ss. 703-705. ISBN 978-1-136-21911-5.
- ^ Breniquet, Catherine (2016). "Que savons-nous exactement du kaunakès mésopotamien?". Revue d'assyriologie et d'archéologie orientale. 110 (January). ss. 1-22. doi:10.3917/assy.110.0001. 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024.
- ^ "Dress". Encyclopædia Britannica. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015.
- ^ Tortora & Eubank 2010, s. 24.