Katvan Muharebesi
| Katvan Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Katvan Muharebesi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
|
Büyük Selçuklu Devleti Karahanlılar Kâkûyîler | Karahitaylar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Ahmed Sencer Mahmud Karahan | Yelü Dashi | ||||||
| Güçler | |||||||
| 100.000[1] | 20.000–700.000[2] | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 30.000–50.000[3] | Bilinmiyor | ||||||
Katvan Muharebesi, 1141 yılında Karahitay ile Büyük Selçuklu Devleti arasında yapılan muharebedir.
Savaş öncesi durum
[değiştir | kaynağı değiştir]Yehlü Taşi'nin Balasagun'a kadar gelerek Kaşgar, Beşbalık ve Hoten'i de ele geçirerek başkenti Balasagun olan Karahıtay Devleti'ni kurmasıyla Karahanlı-Karahitay mücadelesi yoğunlaşmaya başlamıştı. 1137 yılında Karahıtay ordusu, Selçuklu vasalı olan Batı Karahanlı hükümdarı Mahmud b. Muhammed Arslan Han kuvvetlerini Hoten.[4] yakınlarında yenilgiye uğrattı. Harezmşahlar ile Selçuklu mücadelesinden de faydalanan Karahitaylar, Karahanlı topraklarına olan saldırılarını iyice yoğunlaştırmaya başladılar. Karahanlılar ile onlara tabi olan Karluklar arasında yaşanan anlaşmazlık ve Karahanlılar'ın, Selçuklu hükümdarı Ahmed Sencer'den yardım istemeleri üzerine Karluklar da Karahitaylar'a sığındı.
Savaş
[değiştir | kaynağı değiştir]Yehlü Taşi, Karlukların affedilmesi amacıyla Ahmed Sencer'e başvurmuş ancak bu talebi olumsuz karşılayan Sencer 100,000 kişilik, ordusuyla birlikte hareketine devam etmiştir. İki ordu Semerkant'ın kuzeyindeki Katvan bozkırında karşılaştı. Yapılan savaşta Selçuklu ordusu ağır kayıplar vererek dağıldı. Ahmed Sencer ile Mahmud b. Muhammed Arslan Han savaş alanından kaçmak zorunda kaldı.[5]
Sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yelü Daşi, Semerkant'ta doksan gün geçirdi, Müslüman soyluların sadakatini kabul etti ve Mahmud'un kardeşi İbrahim'i Semerkant'ın yeni hükümdarı olarak atadı. Ancak Yelü, Müslüman Burhan ailesinin Buhara'yı yönetmeye devam etmesine izin verdi. Bu savaştan sonra Harezmşahlar, Karahitay'ın vasal bir devleti oldu. 1142'de Yelü, Erbuz'u Harezm'i yağmalamak için gönderdi ve Atsız'ı yıllık 30.000 dinar haraç ödemeyi kabul etmeye zorladı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The Historical Prester John, Charles E. Nowell, 442.
- ^ Asimov, M. S., The Historical, Social and Economic setting, (Motilal Banarsidass, 1999), 238.
- ^ Гумилёв, Л. Н. (1997). "Появление царя-священника". Поиски вымышленного царства. Сер. альманахов «Сочинения Л. Н. Гумилёва», вып. 1. Moscow: Институт ДИ-ДИК. pp. 186–191. ISBN 5-87583-064-6.
- ^ ""Sencer" İslam Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 510 Yıl:2009". 24 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2016.
- ^ ""KARAHANLILAR VE İSLAM'IN YAYILMASINDAKİ KATKILARI" Yazar:Ali b. Salih el-Muheymid, Çeviri:Ali Aksu" (PDF). 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Nisan 2016.
 | Askerî tarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Savaş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |