Karthyayani Amma
Karthyayani Amma | |
|---|---|
.jpg) Amma 2020'de | |
| Doğum | 1922 Cheppad, Haripad, Travancore, Hindistan |
| Ölüm | 10 Ekim 2023 (101 yaşında) Alappuzha, Kerala, Hindistan |
| Ölüm sebebi | Doğal nedenler |
| Tanınma nedeni | 96 yaşında okuryazarlık sınavında başarılı olması |
| Çocuk(lar) | 6 |
| Akraba | Bhageerathi Amma |
| Ödüller | Nari Shakti Puraskar Ödülü (2020) |
Karthyayani Amma (1922 – 10 Ekim 2023), aldığı en yüksek notlarla 96 yaşında okuryazarlık sınavında kazandığı başarıyla adını duyuran Hint kadın.[1] İlerleyen yaşına rağmen vazgeçmediği okuma azmiyle Hindistan yönetimi tarafından ülkesinde bir kadına verilen en yüksek mükafat olan Nari Shakti Puraskar Ödülü'ne layık görüldü.[2]
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Amma, 1922 yılında Cheppad, Haripad, Travancore, Hindistan'da doğdu.[3] Çocukluğunda ailevi nedenlerden çalışmak zorunda kalmış ve bu nedenle eğitimini en başında bırakmak zorunda kalmıştır. Evlenip altı çocuk sahibi olduktan sonra temizlik görevlisi ve hizmetli olarak çalıştı.[4] Yaşamı boyunca her sabah erkenden kalkar asla et yemezdi.[4]
Tanınması
[değiştir | kaynağı değiştir]Amma, 2018 yılına gelindiğinde yaşlıların bulunduğu Laksham Veedu Konut Kompleksi'nde yaşamını sürdürüyordu[5] Altmış yaşında kazandığı sınavla okuma yazma eğitimi kursuna yazılan kızı onda eğitim görme arzusu uyandırdı.[4] Ağustos 2018'de Kerala Eyalet Okuryazarlık Misyonu Kurumunun Aksharalaksham ("Milyon Mektup") programı kapsamında 40.362 kişinin bulunduğu bir sınava katıldı.[3][4] Kendi bölgesinden sınava giren en yaşlı kişi olarak bilinmekteydi.[3] Sınav öncesinde dokuz ve on kişi yaşındaki iki torunundan ön okuma yazma eğitimi almıştır.[6]
Okuma, yazma ve matematik konularından girdiği sınavda 100 üzerinden aldığı 98 puanla en yüksek oranı kazanan en yaşlı katılımcı olarak ülke tarihine geçti.[4] Arkasından yaptığı açıklamada: "Hiçbir neden yokken çok şey öğrendim. Testler benim için çok kolaydı" ifadesinde bulundu.[4] Sınavdaki başarısının ardından ulusal bir fenomene dönüştü: sinema oyuncu Manju Warrier'le Diwali Festivali esnasında tanışıp dost oldu; Kerala Eyaleti Milli Eğitim Bakanı C. Raveendranath ona bir dizüstü bilgisayar takdim ettti ve Kerala Başbakanı Pinarayi Vijayan tarafından takdim edilen başarı belgesini aldı.[5][7][8] The Economic Times gazetesine verdiği demeçte ise; "100 yaşında geldiğinde hedefinin bir sonraki aşama sınavında başarı göstermek olduğunu" belirtmiştir.[4]
Amma 2019'da İngiliz Milletler Topluluğu "İyi Niyet Elçisi" olarak gösterildi ve[9] Mart 2020'de Hindistan Cumhurbaşkanı Ram Nath Kovind tarafından takdim edilen Nari Shakti Puraskar Ödülü'nü aldı. Delhi'deki Başkanlık Sarayı'nda ödülünü almaya giderken hayatında daha önce hiç uçağa binmeyen Amma, eski ödül sahiplerinden M.S. Sunil tarafından uçakta bir şey yaşamayacağı konusunda teselli edilmiştir.[10] Ödülün bir diğer sahibi 105 yaşında okuryazarlık sınavında başarı gösteren en yaşlı kişi olan Kerala'dan yakını olan Bhageerathi Amma'ydı.[11]
Hint film yapımcısı Vikas Khanna yaşam öyküsünden aldığı ilhamla onun yaşamından kesitlere yer verdiği Barefoot Empress ("Yalınayak İmparatoriçe") adlı bir belgesel film hazırlamıştır.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Amma, 10 Ekim 2023'te doğal nedenlerden Alappuzha, Kerala, Hindistan'da 101 yaşında ölmüştür.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Poster girl of Kerala's adult literacy programme, Karthyayani Amma dies at 101". The Indian Express (İngilizce). 11 Ekim 2023. 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.
- ^ "Grannies of learning go digital". The New Indian Express. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ a b c "96-year-old to take literacy exam". The Hindu (İngilizce). IST. 4 Ağustos 2018. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ a b c d e f g "96-year-old Karthyayani Amma clears Kerala's literacy exam, win hearts - A winner". The Economic Times. IST. 31 Ekim 2018. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ a b Bagchi, Poorbita Bagchi (21 Ocak 2019). "Kerala: At 96, Karthyayani Amma Becomes Commonwealth Learning Goodwill Ambassador". The Logical Indian (İngilizce). 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ Das, Ria (21 Ocak 2019). "Karthyayani Amma Is Now Commonwealth Learning Goodwill Ambassador". She the people. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ "Karthyayani Amma, the star at 96, celebrates Diwali with Manju Warrier". Mathrubhumi (İngilizce). IST. 7 Kasım 2018. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ "Education minister gifts laptop to Karthyayani Amma". Mathrubhumi (İngilizce). IST. 8 Kasım 2018. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ "96-yr-old Karthyayani Amma becomes Commonwealth Goodwill Ambassador". Mathrubhumi (İngilizce). IST. 20 Ocak 2019. 22 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ "At 98, Karthyayani Amma prepares for 1st flight; to receive Nari Shakti Puraskar on Women's Day". Mathrubhumi (İngilizce). 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021.
- ^ Staff (7 Mart 2020). "98 yrs old from Kerala to be presented Nari Shakti Puraskar: Here's Why?". The Dispatch. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020.
- ^ "Nari Shakti award winner Karthyayani Amma passes away". 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023.
  | Bir Hint'in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |