Karaoğlan Höyüğü
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Karaoğlan Höyüğü |
| il: | Ankara |
| İlçe: | Merkez |
| Köy: | Karaoğlan |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | Yapılaşma[1] |
| Tescil durumu: | |
| Tescil No ve derece: | |
| Tescil tarihi: | |
| Araştırma yöntemi: | Kazı |
Karaoğlan Höyüğü, Ankara İl merkezinin 25 km. güneyinde, Mogan Gölü'nün güneydoğu ucunda yer alan bir höyüktür. Bulunduğu bölge Ankara bölgesinden güneydoğu ve güneybatı yönlerine uzanan ana ticaret yollarının kavşağı durumundaydı. Tepe, 260 x 180 metre boyutlarında ve 18-20 metre yüksekliğindedir.[2] Höyük Ankara – Konya kara yolu üzerindedir.
Kazılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Höyük ilk olarak A. İnan tarafından 1937 yılında saptanmış ve yüzeyde MÖ 2. binyıla ait çanak çömlek parçaları toplanmıştır. Bu nedenle aynı yıl içinde kazılara başlanmıştır. Kazılar, Türk Tarih Kurumu tarafından[3] 1942 yılına kadar Remzi Oğuz Arık başkanlığında kazılmıştır.[2]
Tabakalanma
[değiştir | kaynağı değiştir]Höyüğün batı yamacında açılan açmalarla beş tabaka saptanmıştır.
- I. tabaka Klasik Dönem,
- II. tabaka Demir Çağı,
- III. tabaka Hitit,
- IV. tabaka MÖ 3. binyıldan 2. binyıla geçiş,
- V. tabaka
- Va, Vb Erken Tunç Çağı II. evre,
- Vc Kalkolitik Çağ
olarak gösterilmektedir.[2]
Tabakalanma konusunda farklı yaklaşımlar da vardır. J. Yakar, Vc katını Erken Tunç Çağı II'ye, Va ve Vb katlarını da Erken Tunç Çağı III evrede görmektedir.[2] Kazılarda ele geçen içi ve dışı farklı renk astarlı çanak çömleklerin de Erken Tunç Çağı III. evreye tarihlendiği kabul edilmektedir.[4]
Buluntular
[değiştir | kaynağı değiştir]Kalkolitik Çağ yerleşmesine dayanan mimari buluntu bulunmamıştır. Erken Tunç Çağı II. evre mimarisi küçük fakat çok odalı kerpiç duvarlı yapılardan oluşmaktadır. V. tabakanın üstünde yangın izlerine rastlanmıştır. Bu tabakalara ait çanak çömlek buluntuları, kaba görünümlü, kaba cidarlı, el yapımı, kum, çakıl ve saman katkılı hamurdan, dış yüzey rengi kırmızı ya da devetüyü, iç yüzey rengi çoğunlukla siyah ve çok parlak açkılı olmayan mallardır. Ayrıca kilden yapılma İç Anadolu Bölgesi tipinde stilize idoller ele geçmiştir. Bu tabakalarda evlerin taban altına ya da ev aralarına gömü yapıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca küp mezarlara da rastlanmıştır. Bunların, daha çok "geleneklere bağlı olmayan aileler"e ait ve "ekonomik olanaklarla bağlantılı olduğu" ileri sürülmektedir.[2]
Değerlendirme
[değiştir | kaynağı değiştir]Karaoğlan Höyüğün Erken Tunç Çağı'nda yoğun bir yerleşim gördüğü anlaşılmaktadır. Önemli bir Erken Tunç Çağı yerleşimi olmakla birlikte, Anadolu'daki diğer aynı dönem yerleşmelerinde olduğu gibi bir surla çevrili değildir. Oysaki gelişkin, işbölümünün, sosyal hiyerarşinin ve özel mülkiyetin şekillendiği bir toplum olarak görülmektedir.[5]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yakın plan kroki 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Fotoğraflar 19 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2012.
- ^ a b c d e "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları / Yenice Yanı No:1". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2012.
- ^ Afet İnan, Ankara'nın Güney Kısmında Bir Tarih Gezisi 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ 2. Kazı Sonuçları Toplantısı (1980), Sh.: 119
- ^ Turgut Yiğit, İlk Tunç Çağı'nın Son Evresinde Anadolu'nun Siyasal Görünümü 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sh.: 168-169