Karamağara, Elbistan
Karamağara | |
---|---|
Bölgedeki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Kahramanmaraş ili |
İlçe | Elbistan ilçesi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 30 km² |
Rakım | 1734 m |
Nüfus (2013) | |
• Toplam | 346 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAS) |
Posta kodu | 46300 |
Alan kodu | 0344 |
Resmî site [1] |
Karamağara, Kahramanmaraş ilinin Elbistan ilçesine bağlı bir mahalledir. 1563 yılındaki Elbistan Sancağı haritasına göre, bölge Sarsab denilen yere bağlıydı. 19. yüzyılda köye boylar halinde göç edildiği tahmin edilmektedir. Bölgeyi oluşturan köyler Sultankorusu olarak nitelendirilmiştir. Mahallede ve bölgede, kömbe ve ıspanaklı börek en çok yapılan yiyeceklerin başında gelir. Mahallenin içerisinde bulunduğu bölge orman alanları bakımından zengindir. Mahallenin yüzölçümü 30 km², rakımı 1734 m ve 2013 yılı nüfusu 346 kişidir. Mahallede eskiden Ermenice ve Kürtçe konuşulurken, zamanla Türkçe daha çok konuşulmaya başlanmıştır. Nüfus olarak ise 1563 yılında, Sarsab ve civarında 640 hane vardı. 25 tane de köy olduğu varsayılırsa, ortalama 20-30 civarında ev vardı.
Köken bilimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Karamağara ismi mahallenin dışında bulunan mağaralardan gelmiştir.[1] Dil bilgisi olarak incelendiğinde, kara ve mağara sözcüklerinin oluşturduğu sıfat tamlamasının bitişik yazılmış şeklidir. Öz Türkçe kara[2] sözcüğü "en koyu renk" anlamındadır.[3] Öz Türkçede "in"[4] anlamındaki mağara sözcüğü ise Arapça مغارة sözcüğünden Türkçeye geçmiştir.[5]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy halkının, Orta Asya'nın çeşitli bölgelerinden göçüp gelip konar-göçer veya yarı yerleşik hayatı yaşadığı tahmin edilmektedir. Bölgeyi oluşturan boyların ve kabilelerin başında Avşar, Beydili ve Karakeçili boyları gelmektedir.[7][8][9] Çeşitli göç nedenleri olmuştur. Evliya Çelebi Seyahatnâme'sinde göç hakkında önemli bilgiler vermiştir.[6]
I. Selim döneminde gerçekleşen Turnadağ Muharebesi'nin (1515) sonucunda Elbistan ve çevresi Osmanlı İmparatorluğuna katıldı.[11][12][12][13] Mahallenin içerisinde olduğu alanın 1522-1864 yıllarında bu sancağa bağlı olduğu tahmin edilebilir. Bu sırada yapılmış ilk nüfus sayımı çalışmaları Kanuni dönemine ait 1540 ve 1563 tarihine aittir.[14] Bu sıralarda, Sarsab ve bölgesi merkez nahiye olup, Karamağara bölgesini de içine alıp Elbistan'ın kuzeyinde önemli bir nahiye olmuştur.
Yine 1902 yılında, Halep Vilayeti Salnamesi 'nde köy ve civarı hâlen Sarsab nahiyesine bağlıydı. Bu köy dahil, Sarsab'ın 19 mahallesi vardı.[15] Bu sırada, şimdiki ailelerin Akçadağ'da yaşadığı ve oradan, Elbistan'ın İncecik mahallesine daha sonra da Karamağara mahallesine boylar halinde yerleştiği iddia edilmektedir. Bazı kümeler de sonradan Gürün'ün Karadoruk mahallesine göç etmişlerdir.[16]
Yerleşik hayata geçtikten sonra yaylaya çıkma 1980'lerden sonra terkedilmiştir. Viranlı denilen yerde eski köy kalıntıları vardır. İdari açıdan Sivas'a bağlı Akdere mahallesinde mezarlar ve köy kalıntısı vardır. Bölgeyi oluşturan köyler Sultankorusu olarak nitelendirilmiştir.[17]
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin çoğunluğu, İslam'ın Hanefi mezhebine mensuptur. Uzun süredir yaşamını mahallede sürdüren, 4-5 aile bulunmaktadır. Karamağara'da, Hanefi mezhebinde, Kürtçe konuşan Sultankorusu aşiretine bağlı kişiler de yaşamaktadır.[18] Genellikle, geniş aile sistemi ve ataerkil bir aile yapısı hâkimdir. Mahallede dokumacılığın önemli bir yeri varken, sonraları önemini kaybetmiştir. Dokumacılık, hâlen yapılmaktadır.[1]
Dil
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallede konuşulan dil çeşitlidir. Evliya Çelebi, Seyâhatname'sinde 17. yüzyılda bölge dili ile ilgili olarak Bunların nice garip lehçeleri vardır. Birbirlerinin lisanlarını tercüman ile anarlar. Türk şubelerinin Çağatayca kolu, en açık konuşulanıdır... Oniki tay, yani şahları olup on iki adet lisanları vardır ki birbirlerini anlamazlar diyerek belirtmiştir.[6] 19. yüzyıla gelindiğinde Türkçe, Kürtçe ve Ermenice konuşulduğu görülür. 20. yüzyılda da zamanla dil büyük ölçüde Türkçeye dönüşmüş olsa bile, hâlen ailelerin bazıları Kürtçe konuşur. Bu dilin de yerini yavaş yavaş Türkçe almaktadır. Mahalledeki Türkçenin farkları aşağıda belirtilmiştir. Altta[19][20] değişimleri birinci tabloda görebilirsiniz. Bazı yerel sözler de ikinci tablodaki gibi tamamen değişmiş olabilir.
|
|
Yemekler
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin yemek kültürü, genellikle Malatya şehrine aittir. Çünkü, köy Malatya'ya çok yakındır. Mahallede en çok yapılan yiyeceklerin başında, kömbe gelir. Kömbe, genellikle Malatya yöresindeki tarife uygundur.[21] Ancak, kömbe yapımının yaygınlığı konusunda sadece Malatya yöresinden etkilenilmemiştir. Afşin[22] ve Kahramanmaraş'ta da görülür.[23] Ekmek çeşitleri,[24] çorba çeşitleri,[25] Hoşaflar,[26] ve benzerlerinde Malatya Yöresi'nden etkilenilmiştir. Ayrıca, yemekler genellikle sacda yapılır. Ispanaklı börek, mahallenin en önemli yiyecekleri arasındadır. Bunun dışında; biber yemekleri, tarhana, leğen ve tirşik çorbaları, Maraş paçası, pıtpıt lapası, sömelek, un sucuğu, bastık (pastık), çullama, ilende, hapısa ve rapında yemekleri de yapılmaktadır.[27]
Halk oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölgede, halay beş kişiden fazla kişiyle çekilir. Başına çoğu yörede olduğu gibi halay başı denmiştir. Son olarak çeken ise pöççük olarak adlandırılır. İfade eden bölümler ağarlama, yeldirme, yanlama, sıktırma, yaslanma, kollama, ayrılma, zahma ve hoplatma 'dır. Sinsin oyunu en çok oynanan oyunlardandır. Bölgeye has 12 adet halk oyunu vardır.[28]
Çocuk oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallede birçok çocuk oyunu oynanır. Çelik çomak oyunu çocukların, çomak adını verdikleri kalın, uzun sopayla, çelik adını verdikleri ince ve kısa sopaya vurarak oynadıkları bir oyundur.[29][30] Beştaş bilyeden biraz büyük yuvarlak beş tane taş ile ve iki kişi ile oynanan bir oyundur.[31] Bunların dışında uzuneşşek, minavara, lottik, şaka tura başlıca oynanan oyunlardandır. Bölgeye has 27 tane oyun vardır.[32] Mahallede bu oyunlar hâlen oynanmaktadır.
İnançlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin tamamı İslam dinine mensup olmasına rağmen, hâlen Gök Tanrı dinindeki veya daha farklı dinlerdeki inanışlar ve batıl inançlar etkisini göstermektedir.[28]Ayakkabı ters dönerse uğursuzluk olur., Akşam biber, soğan alıp vermek acı getirir., Akşamları tırnak kesilmez., Eşikte oturmak rızık keser., Eşikte oturulursa cin çarpar., Sabi çocuğa göz değer., Sarımsak takılırsa nazar değmez., Soğan kabuğu yakılırsa fakirleşilir gibi inanışlar bunların başında gelmektedir.
Halk müziği
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölgede, çeşitli türküler söylenir: Lele Çoban, Çamdan Sakız Akıyor, Gelin, Kına türküsü, Güzel ne dersin, Havada kar sesi var, Anam Beni Haslarınan Hasladı vb. yöresel türküler bunların başlıcalarıdır. Türküler bölgede önemli bir yere sahiptir.[33]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, deniz seviyesinden 1734 metre yüksekte yer almaktadır.[34] Mahallenin içerisinde bulunduğu bölgede çokça orman alanı bulunur. Ormanlarda çam, meşe, kayın, ardıç, sedir, köknar ve şimşire rastlanır.[27] İrili ufaklı ovalar bozkır görünümündedir.[35] Karamağara mahallesinin pınarları, Keçemağara pınarlarıyla birlikte Sarsab Deresi'ni oluşturmaktadır. Yol durumu ise 25 km'si asfalt 5 km stabilize 7 km ise bozuk asfalttır. Minibüsler, Elbistan'a her gün sabah 06.30'da gidip akşam saat 17.30 civarında dönmektedir. Pazar günleri ise ilçeye minibüs gitmemektedir.[1] Altta, bazı yerleşim yerlerine uzaklıkları görülmektedir.
Bazı bölgelere yakınlığı.[1] | |
---|---|
Karamağara-Elbistan | 32 km |
Karamağara-Kahramanmaraş | 192 km |
Coğrafi konum
[değiştir | kaynağı değiştir]Karamağara'nın komşu yerleşim birimlerine göre konumu aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.[36]
Köşkköy ve Uzunpınar | Beyyurdu ve Keçemağara | Keçemağara |
| ||||
Kayageçit | Sarıyatak | ||||||
Karamağara | |||||||
Uncular | Ovacık | Akarca |
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy karasal iklimin etki alanı içerisindedir. Kışları 30–60 cm arası yüksekliğinde kar yağdığı bilinmektedir. Ayrıca ilkbahar ve sonbahar aylarında ortalama sıcaklık 15-20 Derece arasındadır.[1] Ortalaması Kahramanmaraş'a göre daha düşüktür. Çünkü Kahramanmaraş, Akdeniz iklimi, köy ise, karasal iklimin etkisindedir. Kahramanmaraş ile ilgili sıcaklık verileri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Karamağara, Elbistan iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 17,4 | 21,8 | 29,2 | 32,6 | 38,0 | 42,0 | 45,2 | 44,3 | 41,3 | 37,2 | 27,2 | 20,9 | 45,2 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 9,1 | 10,8 | 15,6 | 21,0 | 26,5 | 31,6 | 35,4 | 35,5 | 32,3 | 25,7 | 17,1 | 10,7 | 22,6 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 5,0 | 6,2 | 10,4 | 15,3 | 20,2 | 24,9 | 28,2 | 28,2 | 25,0 | 18,9 | 11,4 | 6,6 | 14,3 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 1,4 | 2 | 5,4 | 9,8 | 14,1 | 18,6 | 22 | 22 | 18,3 | 12,8 | 6,8 | 3,1 | 11,3 |
En düşük sıcaklık (°C) | −7,8 | −9,6 | −7,6 | −0,6 | 5,0 | 11,0 | 15,6 | 16,0 | 8,6 | 2,2 | −4,4 | −7,6 | −9,6 |
Ortalama yağış (mm) | 121,3 | 110,4 | 94,2 | 75,8 | 39,5 | 6,0 | 0,9 | 0,5 | 7,1 | 50,1 | 90,6 | 127,2 | 60,3 |
Kaynak: meteor.gov.tr[37] |
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölgenin nüfusuna ilişkin ilk belgeler I. Süleyman (Kanuni) dönemine aittir. Altta da görebileceğiniz gibi, Sarsab denilen nahiyede (Mahallenin de içinde bulunduğu 25 köy, 45 mezraa) toplam 640 hane vardır. Bu dönemde nahiyede nüfus tahminen 1400-1700 arası olabilir. Ortalama 25 köy olduğu düşünülerek, hesaplandığında mahallenin nüfusu 50 ile 80 arasındaydı.
Sarsab'daki haneler (1540)[14] | |
---|---|
Hane | 501 |
Mücerret[38] | 122 |
Muaf[39] | 17 |
Toplam | 640 |
Bu tabloda ilgili ayırma sebepleri ise, Osmanlı bürokrasisi gereği idi.[40] Bu şekilde vergi, askerlik, nüfus veya sefer hazırlığı ona göre yapılabilecekti. Daha sonraları çeşitli şekilde Elbistan'ın nüfus sayımı yapılmıştır. Ancak köy ve civarında nüfus sayımı yapılmamıştır. Yine 1902 yılında, Halep Vilayeti Salnamesi 'nde köy ve civarı hâlen Sarsab nahiyesine bağlıydı. Bu köy dahil, Sarsab'ın 19 mahallesi vardı.[15] Altta da görebileceğiniz gibi, mahallenin nüfusu genellikle düşmüştür. Bunun sebebi de özellikle İstanbul şehrine yapılan göçtür.[1] Günümüzde ise mahallede yaklaşık 80 hane bulunmaktadır. Mahalledeki nüfusun bölünüşü altta verilmiştir. Ayrıca bir hanede ortalama 8 birey bulunmaktadır.[1]
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2013 | 346[41] |
2012 | 375[42] |
2011 | 437[43] |
2010 | 522[44] |
2009 | 549[45][46] |
2008 | 563[47] |
2007 | 554[48] |
2000 | 692[49] |
1997 | 630[49] |
1990 | 878[50] |
Mahallenin 2007-2013 yıllarına ait nüfus verileri altta verilmiştir.[44][51][52][53]
2007-2012 yıllarına ait nüfus verileri | |||
---|---|---|---|
Yıl | Toplam | Erkek | Kadın |
2012 | 375 | 190 | 185 |
2011 | 437 | 217 | 220 |
2010 | 522 | 247 | 275 |
2009 | 549 | 262 | 287 |
2008 | 563 | 266 | 297 |
2007 | 554 | 269 | 285 |
Genel Seçimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalli idareler seçimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]2014 Türkiye yerel seçimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]30 Mart seçimlerinde seçmen kütüğünde 214 kişi kayıtlıydı. 172 kişi ise oy kullandı. Oy kullanma oranı %80.37'dir. Mahallenin %61'i seçmen olup %39'u seçmen olma vasıfları taşımamaktadır. 30 Mart seçimlerinde partilerin köy seçmenlerinden aldıkları oyların dağılımı şu şekildedir:[54]
Parti | Aldığı oy sayısı |
---|---|
Adalet ve Kalkınma Partisi | 108 |
Milliyetçi Hareket Partisi | 54 |
Halkların Demokratik Partisi | 0 |
Bağımsız Türkiye Partisi | 0 |
Cumhuriyet Halk Partisi | 3 |
Büyük Birlik Partisi | 2 |
Türkiye Komünist Partisi | 0 |
Demokrat Parti | 0 |
Saadet Partisi | 2 |
Geçersiz oy sayısı | |
3 | |
Toplam | 172 |
- YSK'nın belirlediği sıralamadır.[55]
2009 Türkiye yerel seçimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]29 Mart seçimlerinde seçmen kütüğünde 246 kişi kayıtlıydı. 233 kişi ise oy kullandı. Oy kullanma oranı %87'dir. Mahallenin %58'i seçmen olup %42'si seçmen olma vasıfları taşımamaktadır. 29 Mart seçimlerinde partilerin köy seçmenlerinden aldıkları oyların dağılımı şu şekildedir:
Parti | Aldığı oy sayısı |
---|---|
Anavatan Partisi | 0 |
Milliyetçi Hareket Partisi | 6 |
Demokratik Sol Parti | 4 |
Demokratik Toplum Partisi | 1 |
İşçi Partisi | 10 |
Cumhuriyet Halk Partisi | 10 |
Büyük Birlik Partisi | 9 |
Türkiye Komünist Partisi | 2 |
Demokrat Parti | 13 |
Saadet Partisi | 13 |
Adalet ve Kalkınma Partisi | 219 |
Bağımsız Türkiye Partisi | 3 |
Emek Partisi | 0 |
Geçersiz oy sayısı | |
0 | |
Toplam | 280 |
- YSK'nın belirlediği sıralamadır.[56]
Milletvekilliği seçimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]2011 Türkiye genel seçimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]12 Haziran seçimlerinde seçmen kütüğünde 293 kişi kayıtlıydı. 242 kişi ise oy kullandı. Oy kullanma oranı %82.59'dur. Mahallenin %67'si seçmen olup %33'ü seçmen olma vasıfları taşımamaktadır. 12 Haziran seçimlerinde partilerin köy seçmenlerinden aldıkları oyların dağılımı şu şekildedir:
Parti | Aldığı oy sayısı |
---|---|
Adalet ve Kalkınma Partisi | 214 |
Demokrat Parti | 0 |
İşçi Partisi | 0 |
Cumhuriyet Halk Partisi | 11 |
Saadet Partisi | 2 |
Halkın Sesi Partisi | 2 |
Hak ve Eşitlik Partisi | 1 |
Milliyetçi Hareket Partisi | 7 |
Türkiye Komünist Partisi | 0 |
Millet Partisi | 0 |
Büyük Birlik Partisi | 3 |
Emek Partisi | 0 |
Bağımsız Adaylar | 0 |
Geçersiz oy sayısı | |
2 | |
Toplam | 242 |
- YSK'nın belirlediği sıralamadır.[57]
2007 Türkiye genel seçimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]22 Temmuz seçimlerinde seçmen kütüğünde 336 kişi kayıtlıydı. 263 kişi ise oy kullandı. Oy kullanma oranı %78'dir. Mahallenin %61'i seçmen olup %39'u seçmen olma vasıfları taşımamaktadır. 22 Temmuz seçimlerinde partilerin köy seçmenlerinden aldıkları oyların dağılımı şu şekildedir:
Parti | Aldığı oy sayısı |
---|---|
Bağımsız Türkiye Partisi | 1 |
Saadet Partisi | 3 |
İşçi Partisi | 0 |
Cumhuriyet Halk Partisi | 4 |
Halkın Yükselişi Partisi | 1 |
Özgürlük ve Dayanışma Partisi | 0 |
Demokrat Parti | 4 |
Milliyetçi Hareket Partisi | 23 |
Türkiye Komünist Partisi | 0 |
Adalet ve Kalkınma Partisi | 226 |
Bağımsız Türkiye Partisi | 3 |
Emek Partisi | 0 |
Bağımsız Adaylar | 0 |
Geçersiz oy sayısı | |
1 | |
Toplam | 263 |
- YSK'nın belirlediği sıralamadır.[58]
Referandum seçimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]12 Eylül referandum seçimlerinde seçmen kütüğünde 303 kişi kayıtlıydı. 289 kişi ise oy kullandı. Oy kullanma oranı %95.38'dir. Mahallenin %55'i seçmen olup %45'i seçmen olma vasıfları taşımamaktadır. 12 Eylül seçimlerinde seçmenlerin terciği şu şekildedir:[59]
Tercih | Aldığı oy sayısı |
---|---|
Evet | 284 |
Hayır | 2 |
Geçersiz oy sayısı | |
3 | |
Toplam | 289 |
Osmanlı dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Elbistan'da ilk belediye teşkilatı 1871-1872 yıllarında kurulmuştu.[60] Bu sıralarda Sarsab ve civarı da nahiyeydi. 1902 yılında 19 mahallede Sarsab'a bağlı idi.[15] O dönemde genellikle nahiyelerin başına muhtar atanırdı. V. Mehmet döneminden itibaren, 1927 yılına kadar bu nahiyelerin başına da atanan kişiler (belediye başkanı dahil) belli değildir.[60]
Cumhuriyet dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy tüzel kişiliği de 1928 yılından itibaren değişmiştir. Ancak kesin değişim, 1950 yılında Demokrat Parti'nin iktidara gelmesinden itibaren valilik ve belediyelerin ayrılmasıyla başlar. Bundan sonra muhtarlar da kesin olarak seçilmeye başlandı.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Mahallede tarım ürünleri Elbistan'a nazaran kullanılmaya pek elverişli değildir. Buğday, arpa, nohut ekilir ve kayısı yetiştirilir.[1][27] Bütün bölgede genellikle çerezlik ayçiçeği ekilmektedir.[61] Elbistan'ın merkezindeki hayvan borsası, bütün ilçe gibi,[61] mahallesi de etkilemektedir. Hayvancılıkta sığırcılık, mandacılık, at, eşek ve katır yetiştiriciliği bütün bölgede yapılmaktadır.[27] Ancak, yetiştirme şekilleri çok ilkel durumdadır. Ayrıca, Sarsab göleti bölgeye önemli yararlar sağlamaktadır.[62]
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallede bir ilkokul, bir de ortaokul olmak üzere iki tane okul vardır. İlkokul, 1986 yılında açılmıştır. Okulun 1 okul binası, 3 lojman, 2 tuvalet, 2 kömürlük, 6 derslik, 1 müdür odası, 1 öğretmenler odası, 1 takım harita, 1 adet dolap, 2 adet masa, 3 adet kütüphane bulunmaktadır.[63] Mahallenin ilkokulu 8 yıllık zorunlu eğitim gerekçesiyle 1998 yılından itibaren ilköğretim okuluna dönüştürüldü.
4+4+4 Eğitim Sistemi ile beraber ilköğretim okulu yeniden ilkokula dönüştürüldü. Ortaokul binası ise 2013 yılında açılmıştır. Ortaokul, 4 şube ve 110 öğrenci ile eğitim hayatına başlamıştır.[64]
Okuma yazma durumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallede okuma-yazma oranı gittikçe yükselmektedir. 2008 yılında mahallenin %78'i okuma bilmekteyken 2012 yılında mahallenin %87'si okuma yazma bilmektedir.[1] Elbistan ilçesindeki okuma yazma oranından (%92) biraz düşüktür. Kahramanmaraş il ortalamasında da (%91) aynı durum geçerlidir.[65]
2012 yılına göre mahallede okuma yazma bilenler ve bilmeyenlerin sayıları[66] | |||
---|---|---|---|
Okuma yazma durumu | Toplam | Erkek | Kadın |
Okuma yazma bilmeyen | 30 | 10 | 20 |
Okuma yazma bilen | 289 | 150 | 139 |
Bilinmeyen | 13 | 9 | 4 |
2011 yılına göre mahallede okuma yazma bilenler ve bilmeyenlerin sayıları[67] | |||
---|---|---|---|
Okuma yazma durumu | Toplam | Erkek | Kadın |
Okuma yazma bilmeyen | 41 | 12 | 29 |
Okuma yazma bilen | 324 | 168 | 156 |
Bilinmeyen | 16 | 11 | 5 |
2010 yılına göre mahallede okuma yazma bilenler ve bilmeyenlerin sayıları[68] | |||
---|---|---|---|
Okuma yazma durumu | Toplam | Erkek | Kadın |
Okuma yazma bilmeyen | 45 | 13 | 32 |
Okuma yazma bilen | 382 | 189 | 193 |
Bilinmeyen | 23 | 14 | 9 |
2009 yılına göre mahallede okuma yazma bilenler ve bilmeyenlerin sayıları[69] | |||
---|---|---|---|
Okuma yazma durumu | Toplam | Erkek | Kadın |
Okuma yazma bilmeyen | 74 | 14 | 60 |
Okuma yazma bilen | 376 | 205 | 171 |
Bilinmeyen | 53 | 31 | 22 |
2008 yılına göre mahallede okuma yazma bilenler ve bilmeyenlerin sayıları[70] | |||
---|---|---|---|
Okuma yazma durumu | Toplam | Erkek | Kadın |
Okuma yazma bilmeyen | 80 | 17 | 63 |
Okuma yazma bilen | 377 | 201 | 176 |
Bilinmeyen | 25 | 13 | 12 |
Eğitim düzeyi
[değiştir | kaynağı değiştir]2008 yılı kayıtlarına göre 15 yaş ve üzeri okuma yazma bilen kişilerin çeşitli eğitim düzeylerine göre sayıları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
2008 yılına göre okur yazar köy halkının eğitimlilik düzeyi[71] | |||
---|---|---|---|
Bitirilen eğitim düzeyi | Toplam | Erkek | Kadın |
Bir okul bitirmediği halde okuma yazma bilen | 144 | 74 | 70 |
İlkokul mezunu | 154 | 93 | 61 |
İlköğretim mezunu | 63 | 22 | 41 |
Ortaokul veya dengi okul mezunu | 6 | 6 | 0 |
Lise veya dengi okul mezunu | 6 | 3 | 3 |
Yüksekokul ve üzeri | 4 | 3 | 1 |
Bilinmeyen | 25 | 13 | 12 |
Altyapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin Altyapı Bilgileri (2014)[49] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sağlık Evi | Sağlık Ocağı | İlk Okul | Orta Okul | PTT Şubesi | PTT Acentesi | Su Şebekesi | Kanalizasyon | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yok | Var | Var | Var | Yok | Yok | Var | Yok |
Sağlık Ocağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallede sağlık ocağı bulunmaktadır. 1 doktor, 1 ebe ve 1 sağlık memuru Sağlık Ocağı'nda bulunmaktadır. Mahallede, ortalama yaşam süresi 65 yaş civarıdır.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h i j "Elbistan Karamağara İÖO". karamagra.meb.k12.tr. 25 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2009.
- ^ "Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü - kara". Erişim tarihi: 31 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "TDK Güncel Türkçe Sözlük - kara". Erişim tarihi: 31 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü - in". Erişim tarihi: 31 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü - mağara". Erişim tarihi: 31 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b c Derviş Mehmet Zılli bin, Evliya Çelebi (2006). "Mar-iş (Maraş)". Seyahatname. Yeni Şafak Gazetesi. s. 297. ISBN 9753637985.
- ^ Sümer, Faruk (1980). "Önsöz". Oğuzlar (Türkmenler) Tarihleri-Boy Teşkilatı-Destanları.
- ^ Gökalp, Ziya (1992). "Önsöz". Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler. Sosyal Yayınlar.
- ^ Türkay, Cevdet (1979). "Karakeçili". Başbakanlık Arşivi Belgelerine Göre Osmanlı İmparatorluğu’nda Oymak, Aşiret ve Cemaatler.
- ^ Bilgin, Arif. "1563 yılında Elbistan". Elbistan Kaymakamlığı. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Özdamarlar, Metin (2009). "Dulkadiroğulları". Muhteşem Zaferler. Timaş Yayıncılık. s. 22. ISBN 9789752638877.
- ^ a b Tektaş, Nazım (2007). "Dulkadir Beylği'nin Osmanlı Devleti'ne İlhakı". Çadırdan Saraya Saraydan Sürgüne Osmanlı. Çatı Yayıncılık. ss. 174, 175. ISBN 9757645702.
- ^ Şahiner, Atilla (2008). "Yavuz Sultan Selim". Osmanlı Tarihi. Lacivert Yayıncılık. s. 113. ISBN 9789944759021.
- ^ a b Solak, İbrahim. "Kanunî Dönemi Elbistan Kazasında Yerleşme ve Nüfus (1540)" (PDF). Selçuk Üniversitesi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b c Bilgin, Arif. "1902 YILINDA ELBİSTAN". Elbistan Kaymakamlığı. 6 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2010.
- ^ "31-Karadoruk Köyü". T.C Gürün Kaymakamlığı. 2009. 25 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009.
- ^ "Doğan, yatırımları inceledi". Elbistan Yayla Köyle Köyleri Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (EYAKDER). 23 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.
- ^ "Jandarma GK'lığı Maraş Yöresindeki Aşiretler". marikon.net. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Özalp, Abdulvahap (2008). "A-Z arasında". Elbistan Ağzı. Özgü Yayıncılık. ss. 24 ile 415 arasında. ISBN 9758911493.
- ^ "Kelimelerimiz". Elbistan Kaymakamlığı. 21 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.
- ^ "Malatya Mutfak Kültürü". Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2010.
- ^ "AFŞİN'İN KÜLTÜREL YAPISI". Türkiye Cumhuriyeti Afşin Kaymakamlığı. 20 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ Şavkay, Tuğrul (3 Haziran 2001). "Tuğrul Şavkay: Maraş yemekleri resmi geçitte". Hürriyet (gazete). Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Ekmek Yapımı ve Çeşitleri". Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2010.
- ^ "Çorbalar". Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ "Hoşaflar". Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2010.
- ^ a b c d Kanca, Hasan Basri (2008). "Türkiye'de tarım ürünleri". Büyük Genel Kültür Atlası. Macivert Yayıncılık. ss. 27, 29, 37, 76. ISBN 9789944626996.
- ^ a b "Halay". Elbistan Kaymakamlığı. 28 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.
- ^ "Çelik Çomak Nedir Nasıl Oynanır ?". Gulguzeli.net. 11 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2010.
- ^ "Çelik Çomak-ğı". Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: 29 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Beş taş oyunu nasıl oynanır ?". İslamseli.net. 26 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2010.
- ^ "MAHALLİ OYUNLARIMIZ". Elbistan Kaymakamlığı. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Türkülerimiz". Elbistan Kaymakamlığı. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Karamagara, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2009.
- ^ "Kahramanmaraş, bitki örtüsü". Yeni Rehber Ansiklopedisi. 11. cilt. ss. 28. sayfa.
- ^ "Elbistan Haritası". Elbistan Kaymakamlığı. Elbistan.gov.tr. Erişim tarihi: 28 Aralık 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "İl ve İlçelerimize Ait İstatistiki Veriler". Türkiye Cumhuriyeti Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2009.
- ^ Anlamı: Evlenmemiş, bekar kişi Daha çok bilgi için: ilgili sayfaya bakabilirsiniz[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Anlamı:(Müslüman toplumdan) Ayrı tutulmuş (Ermeniler) Daha çok bilgi için: ilgili sayfaya bakabilirsiniz 15 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Özdamarlar, Metin (2009). "Osmanlı Toplumu". Dünyayı Değiştirenler (Osmanlı Kültür ve Uygarlığı). Timaş Yayıncılık. ss. 16-17. ISBN 9789752638877.
- ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve mahalle nüfusları - 2013". TÜİK.gov.tr. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2014.
- ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve mahalle nüfusları - 2012". TÜİK.gov.tr. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2014.
- ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve mahalle nüfusları - 2011". TÜİK.gov.tr. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2014.
- ^ a b "İllere göre ilçe, bucak, belde ve mahalle nüfusları - 2010". TÜİK.gov.tr. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2014.
- ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve mahalle nüfusları - 2009". TÜİK.gov.tr. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.
- ^ "Elbistan'ın nüfusu 135 bin 386". Elbistaninsesi.com. 26 Ocak 2010. Erişim tarihi: 30 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve mahalle nüfusları - 2008". TÜİK.gov.tr. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2009.
- ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve mahalle nüfusları - 2007". TÜİK.gov.tr. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2009.
- ^ a b c "Yerelnet'te Karamağara, Elbistan". YerelNet.org.tr. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2009.
- ^ "İlçenin nüfus durumu". Elbistan.gov.tr. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2010.
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "2008 yılına ait mahalle nüfus verileri". Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "Şehir, belde ve mahalle nüfusları - 2009". Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "İl ve ilçelere göre mahalle nüfusları - 2007". Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "30 Mart yerel sonuçları". Elbistan'ın Sesi. 31 Mart 2014. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ "Karamağara mahallesi 30 Mart 2014 seçim istatistikleri" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 6 Mayıs 2010. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ "Karamağara mahallesi 29 Temmuz 2009 seçim istatistikleri" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 6 Mayıs 2010. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010.
- ^ "Karamağara mahallesi 12 Haziran 2011 seçim istatistikleri" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 2011. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ "Karamağara mahallesi 22 Temmuz 2007 seçim istatistikleri" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 6 Mayıs 2010. 4 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010.
- ^ "12 EYLÜL 2010 ELBİSTAN GENELİ REFERANDUM SONUÇLARI". Bizim Elbistan Gazetesi. 13 Eylül 2010. 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ a b "Elbistan Belediyesi". Elbistan Belediyesi. 28 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2009.
- ^ a b "[[Türkiye ekonomisi|ekonomisi]]". elbistan.bel.tr. 25 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2010. URL–vikibağı karışıklığı (yardım)
- ^ "Elbistan'da tarım ve hayvancılık". elbistan.gov.tr. 3 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2010.
- ^ "ELBİSTAN KARAMAĞRA İLKÖĞRETİM OKULU". Karamağara İlkokulu. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Mahalledes tarafından yaptırılan 4 derslikli Karamağra Ortaokulu binası". Karamağara İlkokulu. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ "Okuma yazma durumu, cinsiyet ve yaş grubuna göre nüfus - 2012 (Elbistan, Kahramanmaraş)". TÜİK.gov.tr. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "Karamağara Köyü okuma yazma durumu (2012)". 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "Karamağara Köyü okuma yazma durumu (2011)". 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "Karamağara Köyü okuma yazma durumu (2010)". 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "Karamağara Köyü okuma yazma durumu (2009)". 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014.
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "Karamağara Köyü okuma yazma durumu (2008)". Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. "Karamağara mahallesinde eğitim düzeyleri 2008". Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yerelnet8 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Karamağara, Elbistan için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- Mahallenin merkezi ile ilgili görüntüler4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.