Karabağlar Yaylası
Karabağlar Yaylası, yerel adıyla Yayla,[kaynak belirtilmeli] Muğla'nın Menteşe ilçesinde yer alan bir sayfiye yeridir. Şehrin güneyi boyunca uzanır. Muğla'ya uzaklığı 5 km.dir. Şehrin kültürü içinde önemli yer tutan 'Yayla' tabiri Karabağlar için kullanılmaktadır. Rakım olarak Muğla şehir merkezinden daha aşağıda yer alır.[1] Normalde yayla tabirinin denizden yüksek düzlük yerler için kullanıldığı düşünülürse, eski dönemlerde Karabağlar'a bu isim Gökova Körfezi'nden daha yüksekte olduğu için verilmiştir. Karabağlar Yaylası'nın toplu yerleşimden çok, büyük bahçeler içindeki eski yazlık Muğla evleriyle sakin bir görünümü vardır.
Evliya Çelebi, 1670'te Muğla'ya gelmiş ve Karabağlar için Seyahatnâme'de şöyle yazmıştır:
- ...Garip bir adem bu Karabağlar'a girse yolunu kaybeder. Bağ yollarında asla güneş yoktur...Osmanlı ülkesinde benzeri Malatya'nın Aspuzi yahut Konya'nın Meram'ı ola...[2]
Evliya Çelebi'nin sözünü ettiği bu yoğun yeşillik 1950'li yıllara kadar mevcutken, bu yıldan sonra yaylanın bir yazlık ikamet yerinden çok tarım alanı olarak kullanılmaya başlanması nedeniyle artık kaybolmuştur.
Karabağlar'ın -veya yaygın ismiyle 'Yayla'- Muğla kültürü içindeki yeri eskilere dayanır. Eski belediye başkanlarından Erman Şahin, Muğla Yazıları isimli kitabında 1900'lü yılların ortalarındaki Muğla'yı anlatırken Karabağlar'a özel bir yer vermiştir: Yayla çok eski zamanlardan beri Muğla şehrinde yaşayanların yaz aylarını geçirdiği yazlık bir semt olmuştur. İlkbahar aylarında yaylaya göçülür ve yaz boyunca tarla, bağ-bahçe işleriyle meşgul olunur. Elektriğin olmadığı bu zamanlarda insanlar kahvelerde vakit geçirirmiş ki bu da yayla kültürünün en önemli parçasıdır. Günümüzde hala dolmuş durakları ve yayladaki önemli mevkiler bu kahvehanelerin ismiyle anılır.
Kahveler ve önemli mevkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yayla'da günümüzde kimi faal kimi atıl vaziyette yer alan kahveler, Muğla ve Yayla kültürünün önemli bir parçası. Atıl vaziyette olanlar Muğla Belediyesi ve sivil kuruluşlar tarafından yaşatılmaya çalışılmaktadır. Bu kahveler arasında en büyüğü Süpüroğlu kahvesidir.
Süpüroğlu kahvesi; Muğla şehir merkezinden Ortaköy'e giden yayla yolu üzerinde önemli bir mevkidedir. Süpüroğlu mevkiine 1800'lü yılların başında ilk olarak yörükler konaklamak için gelmişler daha sonra yerleşik hayata geçerek burada ziraatle uğraşmaya başlamışlardır.
Kahve yapısı tek katlı ve taştan yapılmıştır. Avlusunda bulunan altı çınar ağacının çok yaşlı olduğu bilinmektedir. İlk olarak yörüklerin konak yeri olan kahvenin şimdiki yeri zamanla gelişmiş ve yaylada önemli bir merkez olmuştur. Pazar günleri Muğla'dan gelen çeşitli esnaf, ulaşım imkanlarının gelişmediği yıllarda Süpüroğlu'ndaki göçerlere hizmet verirmiş.
- Polis Kahvesi
- Kadı kahvesi
- Vakıf kahvesi
- Cihanbeğendi kahvesi
- Gökkıble kahvesi
- Bakkallar kahvesi
- Hacı Ahmet kahvesi
- Kozlu Kahvesi
- Narlı kahvesi
- Kır Kahvesi
- Elmalı kahvesi
- Tozlu kahvesi
- Ayvalı kahvesi
- Keyfoturağı kahvesi
- Berberler kahvesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2018.
- ^ Erman Şahin, Muğla Yazıları, Karabağlar bölümü s.57
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- www.pedalla.com21 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sitede bisikletle yapılan Karabağlar gezisi resimlerle anlatılıyor
- Karabağlar Yaylası - Türkiye Kültür Portalı6 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Karabağlar Yayla Kahveleri - Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü6 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Muğla ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |