İçeriğe atla

Kadın fizikçiler

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu makale fizik alanına önemli katkılarda bulunan kadınları tartışmaktadır.

Nobel Ödülü Sahipleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından 1901'den beri her yıl verilen Nobel Fizik Ödülü'nü dört kadın kazandı.[5] Marie Curie, Pierre Curie ve Henri Becquerel ile birlikte 1903'te ödülü alan ilk kadındı ve onu iki Nobel ödülü alan tek kadın yaptı (ikinci Nobel ödülü 1911'de Kimyadaydı). Maria Goeppert MayerHenri Becquerel, nükleer kabuk yapısını.[6] Donna Strickland, 1980'lerde Gérard Mourou ile başlayan yüksek yoğunluklu, ultra kısa optik darbelerdeki çalışmaları nedeniyle 2018'de ödülün üçüncü galibi oldu. Andrea Ghez, 2020'de dördüncü Nobel ödüllüydü, galaksimizin merkezindeki süper kütleli kompakt nesne Yay A * 'nın keşfi için ödülün yarısını Reinhard Genzel ile paylaştı, diğer yarısı kara delik oluşumuyla ilgili teorik çalışmalardan dolayı Roger Penrose'a verildi.

Fizikte kadınların zaman çizelgesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1925: Astronom ve astrofizikçi Cecilia Payne-Gaposchkin, hidrojenin yıldızlarda en yaygın element olduğunu ve dolayısıyla evrende en bol bulunan element olduğunu ortaya koydu.[8]
  • 1926: Katharine Burr Blodgett, doktora derecesi alan ilk kadındı. Cambridge Üniversitesi'nden fizikte.[29]
  • 1926: Kuantum Mekaniğinin moleküler sistemlere ilk uygulaması Lucy Mensing tarafından yapıldı. Matris mekaniği yöntemlerini kullanarak iki atomlu moleküllerin dönme spektrumunu inceledi.[30]
  • 1941: Ruby Payne-Scott, Avustralya Hükûmeti CSIRO'nun Radyo Fizik Laboratuvarına katıldı; ilk kadın radyo astronomuydu .[36]
  • 1945: Amerikalı fizikçiler ve matematikçiler Frances Spence, Ruth Teitelbaum, Marlyn Meltzer, Betty Holberton, Jean Bartik ve Kathleen Antonelli elektronik genel amaçlı bilgisayar ENIAC'ı programlayarak dünyanın ilk bilgisayar programcılarından bazıları oldular.[37]
  • 1947: Avusturyalı bir fizikçi olan Berta Karlik, Astatini keşfi nedeniyle Avusturya Bilimler Akademisi'nin Haitinger Ödülü'ne layık görüldü[38]
  • 1949: Bristol'de CF Powell'ın bir öğrencisi olan Rosemary Brown (daha sonra Fowler), Heisenberg'in Jungfraujoch'tan (Brown, R. et'deki 'k' izi) kozmik ışın izlerinin "en güzel" resimleri olarak adlandırdığı şeyde k-mezonu keşfeder. al. Doğa, 163, 47 (1949). Bu keşif ve 1947'de çok benzer bir parçacığın önceki keşfi, "τ–θ bulmacasına", zayıf etkileşimlerde parite ihlalinin keşfine ve dolayısıyla Standart Model'e yol açtı.
  • 1980: Nijeryalı jeofizikçi Deborah Ajakaiye, herhangi bir Batı Afrika ülkesinde tam fizik profesörü olarak atanan ilk kadın oldu.[58][59] Bilimsel kariyeri boyunca, Nijerya Bilim Akademisi'ne seçilen ilk kadın Üye ve Nijerya'daki ilk kadın bilim dekanı oldu.[60]
  • 1985: Mildred Dresselhaus, MIT'de ilk kadın Enstitü Profesörü olarak atandı[61]
  • 1986: Kariyerlerinin başındaki genç kadın fizikçileri onurlandırmak için ilk kez Maria Goeppert Mayer Ödülü verildi[62]
  • 1986 Jean M. Bennett, 1916'da kurulan The Optical Society'nin ilk kadın başkanı oldu[63]

21'inci yüzyıl

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 2001: Lene Hau bir ışık demetini tamamen durdurdu[65]
  • 2003: Amerikalı jeofizikçi Claudia Alexander, Jüpiter gezegeninde sona eren bir uzay keşif görevi olan Galileo Projesi'nin son aşamalarını denetledi.[66]
  • 2003: Deborah S. Jin ve ekibi, fermiyonik atom çiftlerini ilk yoğunlaştıran kişilerdi[67]
  • 2007: Fizikçi Ibtesam Badhrees, Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü'ne (CERN) üye olan ilk Suudi Arabistanlı kadındı.[68]
  • 2011: Tayvanlı-Amerikalı astrofizikçi Chung-Pei Ma, şimdiye kadar gözlemlenen en büyük kara deliklerden ikisini keşfetmede bir bilim insanı ekibine liderlik etti.[69]
  • 2013: Nashwa Eassa, STK Sudanlı Bilim Kadınları'nı kurdu.
  • 2014: Amerikalı teorik fizikçi Shirley Anne Jackson, Ulusal Bilim Madalyası ile ödüllendirildi. Jackson, 1970'lerin başında Massachusetts Institute of Technology'den (MIT) doktora derecesi alan ilk Afrikalı-Amerikalı kadın ve ABD Nükleer Düzenleme Komisyonu'na başkanlık eden ilk kadındı.[70][71]
  • 2015: Rabia Salihu Sa'id, Elsevier Vakfı Gelişmekte Olan Dünyada Kadın Bilim İnsanı Ödülü'nü aldı.[72]
  • 2016: Fabiola Gianotti, CERN'in (Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü) ilk kadın Genel Müdürü oldu[73]
  • 2018: İngiliz astrofizikçiler Hiranya Peiris ve Joanna Dunkley ve İtalyan kozmolog Licia Verde, "kozmosun evrimi ve dalgalanmalar hakkındaki bilgimizi büyük ölçüde geliştiren erken evrenin ayrıntılı haritalarına" katkılarından dolayı Temel Fizikte Çığır Açan Ödül'e layık görülen 27 bilim insanı arasındaydı. galaksilerin oluşumunu tohumladı".[74]
  • 2018: İngiliz astrofizikçi Jocelyn Bell Burnell, bilimsel başarıları ve "ilham verici liderliği" nedeniyle 3 milyon dolar değerindeki Temel Fizik alanında özel Çığır Açan Ödülü'nü aldı. Ödül parasının tamamını, fizik eğitimi alan kadınlara, yeterince temsil edilmeyen azınlıklara ve mültecilere yardımcı olmak için burs oluşturulmasına bağışladı.[75]
  • 2018: Kanadalı fizikçi Donna Strickland, " lazer fiziği alanında çığır açan buluşları nedeniyle" Nobel Fizik Ödülü'nü aldı; Arthur Ashkin ve Gérard Mourou ile paylaştı.[76][77]
  • 2018: Tarihte ilk kez kadınlar aynı yıl Nobel Kimya Ödülü ve Nobel Fizik Ödülü'nü aldı.[78]
  • 2019: Matematikçi Karen Uhlenbeck, "geometrik kısmi diferansiyel denklemler, ayar teorisi ve integrallenebilir sistemlerdeki öncü başarıları ve çalışmalarının analiz, geometri ve matematiksel fizik üzerindeki temel etkisi" nedeniyle Abel Ödülü'nü kazanan ilk kadın oldu.[79]
  • 2020: Amerikalı astrofizikçi Andrea M. Ghez, "galaksimizin merkezinde süper kütleli kompakt bir nesneyi keşfettiği için" Nobel Fizik Ödülü'nü aldı. Ödülün yarısını Reinhard Genzel ile paylaştı, diğer yarısını ise Roger Penrose aldı.[80]
  • 2022: Fransız-İsveçli fizikçi Anne L'Huillier, “ultra hızlı lazer bilimine ve attosaniye fiziğine yaptığı öncü katkılardan dolayı” Fizikte Wolf Ödülü'nü aldı.[81]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Bilimde kadınların zaman çizelgesi
  • Amerika Birleşik Devletleri'nde bilimde kadınların zaman çizelgesi
  • Bilimde kadınlar
  • İşgücündeki kadınlar
  1. ^ "The Nobel Prize in Physics 1903". NobelPrize.org (İngilizce). 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019. 
  2. ^ "The Nobel Prize in Physics 1963". NobelPrize.org (İngilizce). 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019. 
  3. ^ "The Nobel Prize in Physics 2018". NobelPrize.org (İngilizce). 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019. 
  4. ^ "The Nobel Prize in Physics 2020". NobelPrize.org (İngilizce). 6 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2021. 
  5. ^ Tesh (2017). "Look happy dear, you've just made a discovery". Physics World. 30 (9): 31-33. doi:10.1088/2058-7058/30/9/35. ISSN 0953-8585.  closed access
  6. ^ a b "The Nobel Prize in Chemistry 1911". NobelPrize.org (İngilizce). 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2019. 
  7. ^ The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century (İngilizce). Routledge. 16 Aralık 2003. s. 1142. ISBN 9781135963439. 
  8. ^ a b c Encyclopedia Britannica (İngilizce). 
  9. ^ Yanes, Javier (7 Mart 2016). "Women Pioneers of Science". OpenMind. 13 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2018. 
  10. ^ Zalta, Edward N., (Ed.) (2017), "Émilie du Châtelet", The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Winter 2017, Metaphysics Research Lab, Stanford University, 18 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 1 Eylül 2018  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ Du Châtelet, Gabrielle Emilie Le Tonnelier de Breteuil (1740). Institutions de physique. Chez Prault fils. OCLC 807761077. 
  12. ^ The Sciences in Enlightened Europe (İngilizce). University of Chicago Press. 1999. ss. 313-349. ISBN 9780226109404. 
  13. ^ Swift, Amanda (July 2001). "Sophie Germain". Agnes Scott College. 23 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2018. 
  14. ^ The Biographical Dictionary of Women in Science: L-Z (İngilizce). Taylor & Francis. 2000. s. 1241. ISBN 9780415920407. 
  15. ^ a b c Einstein's Generation: The Origins of the Relativity Revolution (İngilizce). University of Chicago Press. 2008. s. 168. ISBN 9780226770574.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  16. ^ a b Aaserud, Finn, (Ed.) (22 Ekim 2013). Niels Bohr: Collected Works (İngilizce). 12. Elsevier. s. 122. ISBN 9780080466873. 
  17. ^ "Edith Stoney MA, the first woman medical physicist" (PDF). SCOPE. 22 (4): 49-54. December 2013. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  18. ^ Women in Science: Antiquity Through the Nineteenth Century : a Biographical Dictionary with Annotated Bibliography (İngilizce). MIT Press. 1986. ss. 107-108. ISBN 9780262650380. Marcia Keith physicist.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  19. ^ "Nobel Laureates Facts - Women". Nobel Foundation. 1 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2017. 
  20. ^ "Nobel Prize in Physics 1903". Nobel Foundation. 4 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2008. 
  21. ^ "The Nobel Prize in Physics 1903". Nobel Foundation. 5 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2008. 
  22. ^ "Polski Slownik Biograficzny". Books Abroad. 10 (2): 167-168. 1936. doi:10.2307/40077307. ISSN 0006-7431.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  23. ^ "Hertha Marks Ayrton". www.agnesscott.edu. 20 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2018. 
  24. ^ "Lemelson-MIT Program". web.mit.edu. 4 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018. 
  25. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1911". Nobelprize.org. 3 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2008. 
  26. ^ "Beaverton student Valerie Ding to compete in national science fair competition". OregonLive.com. September 2011. 12 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018. 
  27. ^ "Marie Curie – The First Woman To Win A Nobel Prize - KitHub". Kithub.cc. 5 Şubat 2019. 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019. 
  28. ^ The Impact of Emmy Noether's Theorems on XXIst Century Physics in Teicher. Teicher. 1999. ss. 83-101.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  29. ^ "Katharine Burr Blodgett". Physics Today (İngilizce). 33 (3): 107. 1980. doi:10.1063/1.2913969. ISSN 0031-9228. 
  30. ^ "Die Rotations-Schwingungsbanden nach der Quantenmechanik". Zeitschrift für Physik (Almanca). 36 (11): 814-823. 1 Kasım 1926. doi:10.1007/BF01400216. ISSN 0044-3328.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  31. ^ Edmond A. Mathez, (Ed.) (2000). EARTH: INSIDE AND OUT. American Museum of Natural History. 30 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  32. ^ "Preisträger des Haitinger-Preises 1905-1936" (PDF) (Almanca). Institut für Angewandte Synthesechemie, Vienna, Austria: Die Ignaz-Lieben-Gesellschaft Verein zur Förderung der Wissenschaftsgeschichte. 27 Ocak 2014. s. 3. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016. 
  33. ^ "Marietta Blau (1894-1970)". JWA.org. Brookline, Massachusetts: Jewish Women's Archive. 1 Mart 2009. 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018. 
  34. ^ Meitner (1939). "Disintegration of Uranium by Neutrons: a New Type of Nuclear Reaction". Nature (İngilizce). 143 (3615): 239-240. doi:10.1038/143239a0. ISSN 0028-0836. 
  35. ^ "What is Francium?". Livescience.com. 11 Eylül 2013. 12 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  36. ^ Goss, W. M. (2009). Under the radar : the first woman in radio astronomy, Ruby Payne-Scott. McGee, Richard X. Heidelberg: Springer. ISBN 9783642031410. OCLC 567353180. 
  37. ^ "Meet the 'Refrigerator Ladies' Who Programmed the ENIAC". Mental Floss (İngilizce). 13 Ekim 2013. 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2018.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  38. ^ "Berta Karlik" (Almanca). Vienna, Austria: Universität Wien Projekt Lise. 2010. 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2016. 
  39. ^ "Due credit". Nature. 496 (7445): 270. 18 Nisan 2013. doi:10.1038/496270a. PMID 23607133. 
  40. ^ "DNA: the King's story". 4 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  41. ^ "Secret of Photo 51. Nova". PBS. 21 Nisan 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  42. ^ The gene: a historical perspective. Greenwood Publishing Group. 2007. s. 85. ISBN 9780313334498. PHOTO 51 rosalind franklin. 
  43. ^ "Anatomy of Photo 51". NOVA online. PBS. 22 Nisan 2003. 16 Haziran 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  44. ^ Watson (1953). "A Structure for Deoxyribose Nucleic Acid" (PDF). Nature. 171 (4356): 737-738. doi:10.1038/171737a0. PMID 13054692. 3 Nisan 2003 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  45. ^ Wu (1957). "Experimental Test of Parity Conservation in Beta Decay". Physical Review. 105 (4): 1413-1415. doi:10.1103/PhysRev.105.1413. 
  46. ^ Eberhard Zeidler (17 Ağustos 2011). Quantum Field Theory III: Gauge Theory: A Bridge between Mathematicians and Physicists. Springer Science & Business Media. ss. 196-. ISBN 978-3-642-22421-8. 
  47. ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1977". Nobel Foundation. 10 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2007. 
  48. ^ European Women in Chemistry (İngilizce). John Wiley & Sons. 27 Nisan 2011. ISBN 9783527636464. 
  49. ^ "The Nobel Prize in Physics 1963". Nobel Foundation. 11 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2008. 
  50. ^ "The Nobel Prize in Physics 1963". Nobelprize.org. 5 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2013. 
  51. ^ Des Julie (2010). The Madame Curie Complex: The Hidden History of Women in Science. Feminist Press at CUNY. s. 163. ISBN 978-1-55861-655-4. 
  52. ^ Gillispie, Charles Coulston ((Ed.)). Dictionary of scientific biography. New York. ISBN 0684101149. OCLC 89822.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  53. ^ "Cosmic Search Vol. 1, No. 1 – Little Green Men, White Dwarfs or Pulsars?". 2 Mart 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  54. ^ The New York Times Almost Famous: Featuring: Jocelyn Bell Burnell (2021) I Changed Astronomy Forever. He Won the Nobel Prize for It. 14 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 16:16
  55. ^ "Women's History Infographic" (PDF). AAAS. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  56. ^ "The 2009 Bower Award in Science presented to Sandra Faber". Journal of the Franklin Institute. 348 (3): 510-516. 2011. doi:10.1016/j.jfranklin.2010.02.011. ISSN 0016-0032. 
  57. ^ Sisters in Science: Conversations with Black Women Scientists about Race, Gender, and Their Passion for Science (İngilizce). Purdue University Press. 2006. ss. 61-72. ISBN 9781557534453.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  58. ^ A to Z of Women in Science and Math (İngilizce). Infobase Publishing. 2007. ss. 2-3. ISBN 9781438107950.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  59. ^ "Prominent Nigerian Women Who Excel In Science And Research | Alternative Africa". Alternative Africa (İngilizce). 27 Mayıs 2018. 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018. 
  60. ^ Encyclopedia of World Scientists (İngilizce). Infobase Publishing. 2007. ss. 8-9. ISBN 9781438118826.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  61. ^ "U.S. Senate confirms new DOE science chief". Science. 11 Aralık 2015. doi:10.1126/science.aad1645. ISSN 0036-8075.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  62. ^ Mayer, Maria Gertrude Goeppert (1906-1972), physicist. American National Biography Online. Oxford University Press. 2000. doi:10.1093/anb/9780198606697.article.1301078.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  63. ^ "Biographies: Jean M. Bennett". The Optical Society. 5 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  64. ^ "Yale Researcher Identifies Stars That Give Clues to the Milky Way". YaleNews. 12 Ocak 2000. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2018. 
  65. ^ "Light Changed to Matter, Then Stopped and Moved". www.photonics.com. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019. 
  66. ^ "Claudia Alexander dies at 56; JPL researcher oversaw Galileo, Rosetta missions - Los Angeles Times". Los Angeles Times. 18 Temmuz 2015. 18 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2018.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  67. ^ "A New Form of Matter: II | Science Mission Directorate". science.nasa.gov. 9 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019. 
  68. ^ "Faces and places". CERN Courier (İngilizce). 47. 1 Mart 2007. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023. 
  69. ^ "Newly Discovered Black Holes Are Largest So Far". NPR.org (İngilizce). 9 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2018. 
  70. ^ "Shirley Anne Jackson - National Medal of Science, Physical Sciences, 2014". National Science and Technology Medals Foundation. 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  71. ^ "A cool-headed leader in social justice, nuclear policy, and academia". MIT Technology Review (İngilizce). 2 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2018.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  72. ^ "Early-Career Women Scientists From Developing Countries Honored at AAAS Annual Meeting". American Association for the Advancement of Science (İngilizce). 20 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019. 
  73. ^ "Higgs hunter will be CERN's first female director: Italian physicist Fabiola Gianotti will take the reins at the European physics powerhouse in 2016". Nature. 2014. doi:10.1038/nature.2014.16287. 14 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  74. ^ "Breakthrough Prize – Fundamental Physics - Breakthrough Prize Laureates – Norman Jarosik and the WMAP Science Team". breakthroughprize.org (İngilizce). 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2018. 
  75. ^ Kaplan (8 Eylül 2018). "She made the discovery, but a man got the Nobel. A half-century later, she's won a $3 million prize". Washington Post (İngilizce). 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2018. 
  76. ^ "The Nobel Prize in Physics 2018". Nobel Foundation. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2018. 
  77. ^ "News Flash: Canadian physicist, Donna Strickland, co-recipient of 2018 Nobel Prize in Physics - Canadian Association of Physicists". Cap.ca. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018. 
  78. ^ "Women win Nobel Prize in chemistry, physics for first time same year". Usatoday.com. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2018. 
  79. ^ "Citation by the Abel Prize Committee". The Abel Prize. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2019. 
  80. ^ "The Nobel Prize in Physics 2020". Nobel Foundation. 6 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2021. 
  81. ^ "Anne L'Huillier - Wolf Foundation". Wolf Foundation. 8 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2022.