UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, bir halkın gerçekleştirdiği fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, gösteriler, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımını içerir.[1] "Somut olmayan kültürel miras", 2003 yılında hazırlanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde tanımlanmaktadır.[2] Yeni miras unsurlarının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydedilmesi, sözleşmeyle kurulan uluslararası Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Komitesi tarafından belirlenmektedir.[3] Kırgızistan anlaşmayı 27 Kasım 2005 yılında imzalamıştır.
Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurları[değiştir | kaynağı değiştir]
Yufka ya da sac ekmeğibaklava, börek yapımında kullanılan yufka hamurunun saç üzerinde gevreyene kadar hafifçe pişirilmesi ile elde edilir.
Yufka ekmeğinin en önemli özelliği dayanıklı olmasıdır. Türk kültüründe yardımlaşarak bir seferde komşu ve akrabaların da katılımıyla yapılır. Yapıldığı zaman ise herkes için çok miktarda yapılır. Üst üste dizilerek katman halinde stoklanır ve üzeri örtülür. Kullanılacağı zaman üzerine su serpiştirip biraz bekletilerek yumuşaması sağlanır. Yenmeye hazır hale gelen yufka, öylece yenilebildiği gibi, dürüm olarak ya da çeşitli yemek malzemesi olarak da kullanılabilir.
Mangala, bir Türk zeka oyunu olan Köçürme; dünyadaki yaygın adıyla Mankala oyunudur. Gaziantep, Urfa, Hatay gibi illerde oynanan Köçürme oyununun adıdır. Köçürme oyunu Türkiye'de de Mangala adıyla piyasaya sürülmüştür.
Ebelik, gebelik döneminde gebeliğin teşhisi ve gözetimi ile normal doğum yaptırmakla görevli kişilerin oluşturduğu tıbbî bir meslektir. Bu mesleği icra eden kişiler "ebe" olarak isimlendirilir.
Eleçek, Kırgız kadın baş örtüleri: geleneksel bilgi ve ritüeller
Halk edebiyatında âşıkların karşılıklı şiir söylemesidir. Kelimenin kökeninde iki anlam vardır: 1. Atmak: Birbirine laf atmak manası. 2. Aytışmak: Karşılıklı konuşmak, deyişmek (Ayıtmak/Aytmak: Konuşmak). Sözcüğün eski biçimi Aytışma şeklindedir. Deyişme de denir.
Kırgız ve Kazak yurtlarının (Türk göçebe meskenleri) yapımında geleneksel bilgi ve beceriler
Kırgız destan üçlemesi olan Manas, Semetey ve Seytek, dağınık boyları tek bir ulus haline getiren kahramanların hikayesini anlatır. Bu destan, Kırgız halkının tarihi hafızasını yansıtır ve her yaştan, kadın ve erkeklerden oluşan bir destancı topluluğu tarafından yaşatılır.[4]
Geleneksel keçe halılar, Kırgız halkının en önemli sanatlarından biridir ve kültürel mirasının ayrılmaz bir parçasıdır. Kırgızlar geleneksel olarak iki tür keçe halı üretir: Ala-kiyiz ve Shyrdak.[5]