Josef Bringas
Josef Bringas (Yunanca: Ὶωσῆφ Βρίγγας), Bizans İmparatorluğu'nda VII. Konstantinos ve II. Romanos dönemlerinde önemli hadım yönetici, daha sonra etkili hükümdar naibi. II. Nikiforos'un 963 yılında imparatorluk tacına yükselişi karşısında başarısız bir muhalefet göstermiş, bir manastıra sürgüne gönderilmiş ve 965 yılında orada ölmüştür.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Çağdaşı tarihçi Diyakoz Leon'un bildirdiğine göre Paflagonya'dandır.[1] En sonunda imparatorluk hizmetinde Patrikios rütbesine yükselmiş ve sarayda praipositos görevine gelmiştir. VII. Konstantinos, onu önce sakellarios sonra imparatorluk donanması içinde Drungarios (amiral) görevine getirmiştir. Bu görevde imparatorun ölümüne kadar kalmıştır.[2] VII. Konstantinos'un oğlu II. Romanos tahta geçtiğinde, onu parakoimomenos (saray nazırı) yapmıştır. Genç imparator vaktini av ile geçiriyordu, devlet işlerinin çoğunu ona bıraktı.[2][3][4] Bringas, Romanos'a karşı magistros Basileios Peteinos etrafında toplanan bir grup asilin önderliğinde hazırlanan bir komployu önledi. Komplocular tutuklandı, işkence gördü ve sürgüne gönderildi. Peteinos dışında birçoğu kısa bir süre sonra geri çağrıldı.[5][2]
15 Mart 963 tarihinde II. Romanos aniden ölünce, arkasında genç oğulları II. Basileios ve VIII. Konstantinos'u geride bıraktı (sırasıyla 5 ve 2 ya da 3 yaşlarında), geleneklere göre anne-imparatoriçe Theofano naip olmasına rağmen bu ismen kaldı, Bringas de facto devletin başı oldu.[6][7][8] Theofano, Bringas'a güvenmiyordu fakat güçlü parakoimomenos güçlü düşmanlara sahipti: öncülü ve rakibi Basileios Lekapenos ile Girit Emirliği fethinden henüz dönmüş, Hamedanlı başkenti Halep'in yağmalandığı başarılı Kilikya ve Suriye seferi düzenlemiş başarılı ve ünlü general Nikiforos Fokas.[6][9][2]
Fokas başkenti ziyaret etti ve planlı zafer yürüyüşünü Nisan 963 tarihinde gerçekleştirdi, fakat sonra Bringas onu kendisine karşı komplo kurmakla suçladı. Fokas, Aya Sofya'ya sığındı. Orada Konstantinopolis Patriği Polyeuctus'un desteğini kazandı ve Bringas'ın muhalefetine rağmen Doğu Domestikos tōn scholōn (Doğu orduları komutanı) olarak yeniden atandı.[8] Bunun üzerine Bringas, Batı Domestikos tōn scholōn (Batı orduları komutanı) Marinos Argyros'a döndü ve ona tacı önerdi. Aynı zamanda Anatolic Thema'nın strategos'u, Fokas'ın yeğeni ve en önemli general I. İoannis Çimiskes'e mektup yazarak eğer dayısına karşı olursa onun görevini önerdi. Çimiskes, mektunu Fokas'a gönderdi ve eyleme geçmesi için cesaretlendirdi.[7][8] Fokas'ın birlikleri 2 Temmuz 963 tarihinde onu imparator ilan etti ve Konstantinopolis'a yöneldiler. Başkentte, Bringas birlikler getirdi, asilerin Boğaziçi'ni geçmelerini engellemek için tüm gemileri tuttu hatta Fokas'ın babası yaşlı Bardas Fokas'ı rehin aldı. Ancak şehir halkı asileri destekliyordu ve asi ordusu yaklaştıkça, Bringas'ın birliklerine karşı ayaklanmaya başladılar. Basileios Lekapenos ve Patrik 3000 destekçilerini silahlandırıp çatışmaya yolladılar.[2][10][11]
Sokaklardaki çatışmalar 3 gün sürdü ve sonunda Fokas destekçileri kazandı. Bringas, Aya Sofya'ya sığınmaya zorlandı. Basileios Lekapenos, parakoimomenos oldu ve Nikeforos Fokas'ı 16 Ağustos'ta tac giyeceği başkente girişinde karşıladı. Bringas önce yerlisi olduğu Paphlagonia gönderildi sonra Nicomedia yakınlarında Pythia'da bulunan Asekretis Manastırına kapatıldı ve 965 yılında orada öldü.[2][12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Talbot & Sullivan 2005, s. 30.
- ^ a b c d e f ODB, ss.325-326.
- ^ Talbot & Sullivan 2005, s. 34.
- ^ Garland 1999, ss. 127-128.
- ^ Talbot & Sullivan 2005, ss. 34-35.
- ^ a b Garland 1999, s. 128.
- ^ a b Whittow 1996, s. 348.
- ^ a b c Treadgold 1997, s. 498.
- ^ Treadgold 1997, ss. 495-498.
- ^ Treadgold 1997, ss. 498-499.
- ^ Whittow 1996, ss. 348-349.
- ^ Treadgold 1997, s. 499.
- Genel
- Garland, Lynda (1999). Byzantine Empresses: Women and Power in Byzantium, AD 527–1204 (İngilizce). New York ve Londra: Routledge. ISBN 978-0-415-14688-3. 7 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Talbot, Alice-Mary; Sullivan, Dennis F., (Ed.) (2005). The History of Leo the Deacon: Byzantine Military Expansion in the Tenth Century (İngilizce). Washington, DC: Dumbarton Oaks. ISBN 978-0-88402-324-1. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
- Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.
- Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600-1025 (İngilizce). Berkeley and Los Angeles, Kaliforniya: University of California Press. ISBN 978-0-520-20496-6.